Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme iraniane thotë se koha nuk është e përshtatshme për bisedime duke patur parasysh ‘veprimet e fundit’ të SH.B.A.-së dhe vendeve evropiane.
Irani ka përjashtuar mbajtjen e një takimi jozyrtar me Shtetet e Bashkuara dhe vendet Evropiane për të diskutuar mënyrat për të rivendosur marrëveshjen e tij bërthamore të vitit 2015 me fuqitë e mëdha, duke këmbëngulur që Uashingtoni duhet së pari të heqë të gjitha sanksionet e tij të njëanshme.
“Duke marrë parasysh veprimet dhe deklaratat e fundit nga Shtetet e Bashkuara dhe tre fuqitë Evropiane, Irani nuk e konsideron këtë kohën për të mbajtur një takim jozyrtar me këto vende, i cili u propozua nga shefi i politikës së jashtme të BE-së”, tha zëdhënësi i ministrisë së jashtme Saeed Khatibzadeh të dielën, sipas mediave iraniane.
Shtetet e Bashkuara në përgjigje thanë se ishin “të zhgënjyer” por mbetën “të gatshme për t’u angazhuar në një diplomaci domethënëse për të arritur një kthim të ndërsjellë në përputhje me angazhimet e JCPOA”, tha një zëdhënëse e Shtëpisë së Bardhë, duke iu referuar Planit të Përbashkët të Përgjithshëm të Veprimit, emri zyrtar i marrëveshjes bërthamore të Iranit.
Zyrtarët iranianë kishin thënë se Teherani po studionte një propozim nga shefi i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell për të mbajtur një takim jozyrtar me palët e tjera të paktit bërthamor dhe SH.B.A., të cilat vendosën përsëri sanksione mbi Iranin pasi presidenti i atëhershëm Donald Trump dha dorëheqjen nga marrëveshja në 2018.
Marrëveshja e nënshkruar në Vjenë në 2015, pa Iranin të shkurtojë programin e tij bërthamor në këmbim të një lehtësimi gradual të sanksioneve ndërkombëtare. Por që kur SHBA u tërhoqën në mënyrë të njëanshme nga marrëveshja dhe rivendosën sanksionet si pjesë e një fushate “presioni maksimal” kundër Teheranit, Irani ka rritur punën e tij në prodhimet e armatimeve bërthamore duke shkelur rregulloren e JCPOA.
Irani dhe administrata e re e SHBA e Presidentit Joe Biden kanë qenë në mosmarrëveshje se kush duhet të ndërmarrë hapin e parë për të ringjallur marrëveshjen.
Irani këmbëngul që SHBA duhet së pari të heqë sanksionet ndërsa Uashingtoni thotë se Teherani duhet së pari t’i kthehet pajtueshmërisë me marrëveshjen, të cilën ai po e shkel gradualisht.
Ajo tha se do të konsultohet me partnerët e saj që janë nënshkruese – Kina, Franca, Rusia, Britania dhe Gjermania – në rrugën më të mirë përpara.
Më herët të Dielën, shefi bërthamor i Iranit i kërkoi Bordit të Guvernatorëve me 35 kombe të Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) të mos miratojë një nxitje të udhëhequr nga SH.B.A. për të kritikuar vendimin e Teheranit për të zvogëluar bashkëpunimin e tij me vëzhguesin bërthamor të KB.
“Nëse Bordi i Guvernatorëve të IAEA miraton një rezolutë kundër Iranit, ne do të tregojmë një reagim të duhur,” tha Ali Akbar Salehi, sipas agjencisë shtetërore iraniane të lajmeve IRNA.
Diplomatët thanë se ishte ende e paqartë nëse bordi do të miratojë një rezolutë kur të mbajë një takim tremujor këtë javë.
Më 23 shkurt, Teherani ndaloi zbatimin e të ashtuquajturit Protokoll Shtesë, i cili i kishte mundësuar IAEA-s të kryente inspektime të parakohshme në vendet e padeklaruara.
Por sipas një marrëveshjeje të 21 shkurtit, Teherani ra dakord të ruajë regjistrimin e të dhënave shtesë siç specifikohet nga marrëveshja e vitit 2015 për deri në tre muaj dhe të lejojë IAEA t’i përdorë ato në fund nëse hiqen sanksionet.
Khatibzadeh tha se, që Shtetet e Bashkuara duhet të “përfundojnë sanksionet e tyre të paligjshme dhe të njëanshme dhe të kthehen në angazhimet e tyre”, nuk kishte nevojë për “negociata ose një rezolutë në Bordin e Guvernatorëve të vëzhguesit bërthamor të KB”.
Përkthyer dhe përshtatur nga Al Jazeera/ F.H, Konica.al