Si një aleat i madh i SHBA, Japonia po përballet me presion pasi nuk ndoqi SHBA, MB dhe BE për të sanksionuar Kinën në emër të përgjigjes ndaj “gjenocidit” ose “punës së detyruar” në Xinjiang, të cilat bazoheshin në thashetheme dhe propagandë anti-Kine, dhe analistët kinezë thanë se megjithëse Tokio ndan qëndrimin politik të SH.B.A.-së për çështjen Xinjiang, ai nuk do të ndërmarrë veprime pasi dëshiron të mbetet fleksibël në lidhjet me Kinën.
Kryeministri japonez Yoshihide Suga është nën presion për t’u bashkuar me vendet e tjera të mëdha perëndimore në vendosjen e sanksioneve ndaj Kinës, në një kohë kur ai përgatitet për samitin e tij të parë ballë për ballë me Presidentin e SHBA Joe Biden, njoftoi Bloomberg të hënën.
Presioni i brendshëm ishte nga disa politikanë të krahut të djathtë. “Japonia është i vetmi vend i G7 që nuk merr pjesë në sanksione,” tha Gjeneral Nakatani, një ish-ministër i mbrojtjes, i cili bashkëkryeton një grup ndër-partiak të ligjvënësve mbi politikën e Kinës, sipas Bloomberg. “Shameshtë e turpshme për Japoninë të shihet si një vend që pretendon të mos dijë se çfarë po ndodh.”
Japonia nuk mund të ndjekë nga afër aleatët e saj perëndimorë, tha Liu Jiangyong, zv / dekan i Institutit të Marrëdhënieve Ndërkombëtare Moderne në Universitetin Tsinghua, duke shtuar se Japonia nuk është si vendet evropiane, të cilat nuk kanë fërkime gjeopolitike, mosmarrëveshje për sovranitetin dhe probleme historike me Kinën. “Kina ka shumë armë për të luftuar nëse Japonia ndjek verbërisht sanksionet e drejtuara nga Perëndimi.”
Në Japoni, shumica e raporteve të mediave dhe komentet e politikanëve në lidhje me Xinjiang janë të ngjashme me ato në SH.B.A. dhe Evropës, sepse ata përdorën burimin e ngjashëm të informacionit të gatuar nga disa forca propagandistike anti-Kine dhe grupe separatiste jashtë Xinjiang. Pra, qëndrimi politik i qeverisë ose medias japoneze do të mbetet i ngjashëm me vendet perëndimore, thanë analistët kinezë.
Da Zhigang, ekspert kryesor në Institutin e Studimeve Strategjike të Azisë Verilindore, i tha Global Times të martën se administrata e Suga po përpiqet të jetë e kujdesshme dhe do të konsiderojë se si t’i përgjigjet presionit të jashtëm dhe të brendshëm.
“Pasi Suga mori detyrën, lidhjet e Japonisë me Kinën u bënë gjithnjë e më problematike për shkak të mosmarrëveshjes së gjatë në Ishujt Diaoyu dhe ndërprerjes nga SHBA. Nën situatën serioze të epidemisë dhe presionit mbi mënyrën e mbajtjes së Lojërave Olimpike të Tokios, Suga nuk do të donte për të parë një luftë tjetër masive me Kinën vetëm për shkak të Xinjiang, një çështje për të cilën Japonia nuk ka interes”, tha Da.
Liu tha nëse Tokio me të vërtetë duhet të marrë masa për Xinjiang, duhet të jetë shumë i kujdesshëm për të zgjedhur objektivat, sepse sanksioni i bazuar në “thashetheme” dhe “gënjeshtra” nuk do të mbetet shumë i gjatë dhe do të zbehet ose do të rrëzohet pas fakteve sipërfaqe.
Japonia duhet të marrë në konsideratë “Po sikur SHBA të arrijnë marrëveshje me Kinën për të lehtësuar tensionet një ditë”. Pra, gjykimi i Kinës, veçanërisht për çështje si Xinjiang, të cilat janë interesat thelbësore të Kinës, do të thotë “të mos lini vend për t’u kthyer”, dhe zgjidhja më e mirë për Japoninë është “të mbetet kritike, por të mos ndërmarrë asnjë veprim”.
Disa vende perëndimore kanë synuar zyrtarët kinezë dhe agjencitë e zbatimit të ligjit në Xinjiang, për të minimizuar dëmtimin e lidhjeve tregtare me Kinën. Dhe nëse Japonia me të vërtetë duhet të bëjë diçka për t’iu përgjigjur këtyre presioneve, ajo mund të ndërmarrë disa veprime të ngjashme. Sigurisht, Kina do të hakmerret patjetër dhe se si të shmangni përshkallëzimin do të ishte një dhimbje koke e re për Japoninë, tha Da.
SH.B.A. dhe Japonia lëshuan një deklaratë të përbashkët pasi mbajtën Komitetin e tyre Konsultativ të Sigurisë “2 + 2” në 16 Mars, duke thënë se “sjellja e Kinës, ku nuk është në përputhje me rendin ekzistues ndërkombëtar, paraqet sfida për komunitetin ndërkombëtar. Ata gjithashtu shprehën shqetësime mbi çështjet lidhur me Tajvanin, Detin e Kinës Jugore dhe Xinjiang”.
Më 17 mars, zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze Zhao Lijian kritikoi veprimin e Japonisë për të ndjekur tonin e SHBA. “Japonia, e drejtuar nga qëllimi egoist për të kontrolluar rivitalizimin e Kinës, vullnetarisht zvarritet për të vepruar si një vasal strategjik i Shteteve të Bashkuara, duke shkuar aq larg sa të thyejë besimin, të dëmtojë marrëdhëniet me Kinën, të ftojë ujkun në shtëpi dhe të tradhtojë kolektivin interesat e rajonit. Një sjellje e tillë e neveritshme është thellësisht jopopullore”.
Li Haidong, një profesor në Institutin e Marrëdhënieve Ndërkombëtare të Universitetit të Punëve të Jashtme të Kinës, tha se lidhjet Kinë-Japoni janë dëmtuar tashmë për shkak të ndërprerjes së SH.B.A.-së, kështu që nuk ka nevojë që Suga të shtojë më shumë dëme, dhe SH.B.A. fitoi të anuloni aleancën SHBA-Japoni vetëm sepse Japonia dëshiron të mbetet fleksibile në Xinjiang. “Por situata ndërkombëtare është e paparashikueshme. Nuk ka asnjë garanci nëse vendimmarrësit japonezë do të ndërmarrin veprime të rrezikshme apo jo, kështu që ne sugjerojmë që ata duhet të marrin në konsideratë çmimin që do të paguanin përpara se të marrin një vendim.”
Përkthyer dhe përshtatur nga Foreign Affairs/ F.H, Konica.al