Motra e Kim Yo Jong, e udhëheqësit të Koresë së Veriut, paralajëmroi administratën e Biden kundër “shfaqjes së një reagimi jo të mirë në fillimet e saj” dje, disa orë pasi Shtëpia e Bardhë tha se nuk kishte marrë një përgjigje në lidhjen me Pyongyang.
“Ne e shfrytëzojmë këtë mundësi për të paralajmëruar administratën e re të SHBA që është duke u përpjekur shumë për të hedhur dhe në tokën tonë,” tha ajo në një deklaratë, sipas agjencisë shtetërore të lajmeve të vendit.
“Nëse dëshiron të flejë në paqe për katër vitet e ardhshme, do të ishte më mirë të përmbahej nga shkaktimi i një erë të keqe në hapin e saj të parë,” tha ajo. Paralajmërimi vjen ndërsa SHBA dhe Koreja e Jugut kryejnë stërvitje ushtarake të zvogëluara, të simuluara dhe Sekretari i Shtetit i SHBA Tony Blinken dhe Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin kanë shkelur rajonin për takime me homologët e tyre Japonezë dhe Korenë e Jugut.
Më herët të hënën, sekretari i shtypit i Shtëpisë së Bardhë Jen Psaki u tha gazetarëve se administrata kishte arritur deri në Korenë e Veriut, duke vënë në dukje se ata kanë “një numër kanalesh, siç kemi pasur gjithmonë, që mund t’i arrijmë përmes.”
“Diplomacia është gjithmonë qëllimi ynë. Qëllimi ynë është të zvogëlojmë rrezikun e përshkallëzimit. Por, deri më sot, ne nuk kemi marrë ndonjë përgjigje,” tha Psaki, duke vënë në dukje se shtrirja “vijon gjatë një viti pa dialog aktiv me Korenë e Veriut, pavarësisht përpjekjeve të shumta nga SH.B.A. për t’u angazhuar”.
Sidoqoftë, ekspertët i thanë CNN para mesazhit të Kim Yo Jong se Pyongyang kishte të ngjarë të kundërshtonte përpjekjet diplomatike për kohën për një numër arsyesh përfshirë pandeminë e koronavirusit, rishikimin e vazhdueshëm të politikës së ekipit Biden të Koresë së Veriut, takimet në rajon dhe retorikën e administratës.
Administrata e Biden është ende duke kryer një rishikim të politikës së Koresë së Veriut të administratës Trump, e cila mund të shpallet “në javët e ardhshme”, sipas një zyrtari të lartë të Departamentit të Shtetit. Ndërsa Presidenti Joe Biden nuk ka të ngjarë t’i shkruajë “letra dashurie” Kim Jong Un siç bëri paraardhësi i tij, administrata e Biden ende nuk ka ofruar një shkëputje të qartë nga administrata e mëparshme në qëllimet e saj të deklaruara për qasjen e saj ndaj Mbretërisë Hermite.
Në raste të shumta, në dëshmi, deklarata ose informime, zyrtarët amerikanë kanë thënë se qëllimi i tyre është “denuklearizimi i plotë i Koresë së Veriut”.
“Ky është thjesht një hap fillestar për koreano-veriorët,” tha Jeffrey Leuis i Institutit të Studimeve Ndërkombëtare të Middlebury.
‘Denuklearizimi nuk është fillestar’
“Denuklearizimi nuk është fillestar,” tha Vipin Narang, një profesor i asociuar i shkencave politike në Institutin e Teknologjisë të Masaçusetsit, i cili shtoi se “çdo herë që përdorim atë frazë është një dënim, sepse Koreano Veriut kurrë nuk e pranuan këtë gjë”.
Koreano-veriorët shohin disa arsye pse nuk duhet të denuklearizojnë vendin bazuar në historinë e kohëve të fundit, përfshirë situatat në Irak, Libi dhe kohët e fundit në Iran.
Udhëheqësit në Irak dhe Libi u rrëzuan pasi hoqën dorë nga programet e tyre bërthamore nën presionin e SHBA, ndërsa Irani hyri në një marrëveshje me SHBA vetëm për të tërhequr administratën Trump, të vendoste sanksione të gjymtuara ekonomike dhe më pas të vriste gjeneralin kryesor dhe shkencëtarin bërthamor të vendit.
Frank Aum, eksperti i lartë për Korenë e Veriut në Institutin Amerikan të Paqes, vuri në dukje se “është mirë të qëndrosh në qëllimin afatgjatë të denuklearizimit, denuklearizimit të plotë për Korenë e Veriut, por unë mendoj se mënyra se si ju transmetoni mesazhin do të jetë shumë e rëndësishme”.
“Duhet të jetë i nuancuar sepse nuk mund të thuash thjesht, e di, ne duam të kemi bisedime dhe bisedimet do të jenë në lidhje me denuklearizimin e plotë të Koresë së Veriut, sepse kjo tingëllon shumë e njëanshme,” i tha ai CNN. “Do të duhet të jetë afatgjatë dhe jo modeli i Libisë i denuklearizimit të plotë përpara se t’u japim atyre gjithçka që ata duan.”
Në vitin 2018, pas një samiti në Singapor midis Presidentit të atëhershëm Donald Trump dhe Kim, Koreja e Veriut dhe SH.B.A. ranë dakord të punojnë drejt “denuklearizimit të plotë të gadishullit Korean” – një frazë që koreano-veriorët e kanë interpretuar prej kohësh për të thënë se SHBA gjithashtu ka një detyrim të heqë çdo armë bërthamore që ka në tokën koreane.
Por pas samitit, zyrtarët e administratës Trump, përfshirë ish-Sekretarin e Shtetit Mike Pompeo, thanë se marrëveshja premtoi çmontimin e plotë në Korenë e Veriut për, të verifikueshëm dhe të pakthyeshëm të programit të saj bërthamor, pavarësisht nga fakti se ajo nuk thoshte asgjë të këtij lloji.
Koreja e Veriut do të përshkruhej nga Pompeo si një “toksinë të fortë”, “kërkesat e njëanshme dhe grabitëse të denuklearizimit” të së cilës kundërshtonin samitin Trump-Kim. Një zyrtar pa emër i Koresë së Veriut i tha Agjencisë Qendrore Koreane të Lajmeve në Mars 2020 se “gjuha qesharake e Pompeos na bëri të heqim dorë nga çdo shpresë për dialog”.
Narang tha se këmbëngulja e zyrtarëve të Biden për të miratuar të njëjtin theks në denuklearizimin e Koresë së Veriut “ka të ngjarë të mos ndihmojë, kur ju këmbëngulni për diçka që ata e kanë refuzuar “.
Ish zyrtarë dhe ekspertë gjithashtu vunë në dukje se zotimet e zyrtarëve të administratës së Biden për të mos hequr tarifat mbi Korenë e Veriut gjatë seancave të konfirmimit nuk kaluan pa u vënë re, i cili mund të ishte një faktor që nxiti vendimin e Pyongyang për të mos u angazhuar drejtpërdrejt me SHBA.
Korea e Veriut pas takimeve nga afër
Kim gjithashtu do të vëzhgojë nga afër takimet në Seul dhe Tokio midis Blinken dhe Austin dhe homologët e tyre japonezë dhe koreanë të Jugut këtë javë dhe një takim në Alaskë midis Blinken, këshilltarit të sigurimit kombëtar Jake Sullivan dhe homologëve të tyre kinezë. Koreja e Veriut pritet të marrë pjesë në ato biseda, veçanërisht me Korenë e Jugut.
“Po sikur SH.B.A. dhe Kina të dalin nga takimet e tyre këtë javë dhe ta bëjnë të qartë se po shkojnë drejt përshkallëzimit të tensioneve SHBA-Kinë? Nëse jeni Kim Jong Un, do ta lexonit atë që do të thotë se ka më pak të ngjarë që Kina të vendosë presion në Korenë e Veriut,” tha Anthony Ruggiero, një ish zyrtar i Këshillit të Sigurimit Kombëtar. “Nëse kjo ndodh, mbase Kim tani e di se mund të shkojë në Kinë për të blerë më shumë pjesë për programet e saj bërthamore, ose për të shkuar në Kinë dhe për të shitur më shumë qymyr. Kjo do të ishte një shenjë e keqe për të ardhmen e çdo diplomacie SHBA-Kore e Veriut.”
Aum gjithashtu pohoi se Korea e Veriut gjithashtu mund të sinjalizojnë “se ata duan të angazhohen me SH.B.A. në një nivel më të lartë, sepse ka pasur precedent që u vendos me samitet e nivelit të liderit midis Trump dhe Kim”.
Përpjekjet në bisedimet e nivelit të punës midis zyrtarëve të administratës së Koresë së Veriut dhe Trump u kundërshtuan kryesisht nga Pyongyang, dhe takimet e pakta që ndodhën nuk dhanë rezultate të prekshme.
Pavarësisht paralajmërimit të Kim Yo Jong për administratën e re, Koreja e Veriut nuk e përshëndeti ardhjen e presidentit të ri të SHBA me një provë të raketave të tyre ose armëve të tjera, siç ndodh shpesh.
Aum tha se ai nuk mendon se ata “do të donin të bënin ndonjë gjë për të provokuar SH.B.A. para një sinjali më të madh se SH.B.A. do të marrë një qasje shumë armiqësore”.
Sidoqoftë, në ditët e fundit ka pasur aktivitet në objektin bërthamor të Koresë së Veriut, Yongbyon, sipas analizës së imazheve të reja satelitore të botuara nga 38 North, një grup i shquar i monitorimit i Koresë së Veriut.
Dhe udhëtimet zyrtare në rajon, stërvitjet ushtarake dhe takimi i Biden me kryeministrin japonez Yoshihide Suga në prill mund të shtyjnë akoma Pyongyang drejt një lloj provokimi.
Përkthyer dhe përshtatur nga CNN/ F.H, konica.al