Përgjigja e Kinës ndaj kritikave të tmerrshme të shkeljeve të të drejtave të njeriut në Xinjiang është e qartë dhe e llogaritur.
Qëllimet e tij janë të trefishta.
Së pari, sanksionet e vendosura ndaj individëve dhe institucioneve në BE dhe MB janë hakmarrje e drejtpërdrejtë për ato të vendosura ndaj Kinës për trajtimin e saj ndaj Ujgurëve.
Kjo nuk do të thotë se ato janë si të ngjashme: BE-ja dhe Britania e Madhe synojnë zyrtarët e drejtuar për abuzimet e të drejtave të njeriut, ndërsa këta synojnë aktorë jo-shtetërorë – politikanë të zgjedhur, qendra mendimi, avokatë dhe akademikë – thjesht për kritikimin e atyre abuzimeve.
Së dyti, ata kërkojnë më gjerësisht të parandalojnë çdo kritikë mbi Xinjiang, ku Pekini mohon çdo shkelje të të drejtave.
Së treti, ato duket se synojnë të dërgojnë një mesazh në BE, MB dhe të tjerët që të mos bien në përputhje me qasjen më të ashpër të SHBA ndaj Kinës përgjithësisht.
Pekini i sheh shqetësimet e të drejtave të njeriut si një pretekst për të mbrojtur hegjemoninë perëndimore, duke treguar abuzimet historike dhe aktuale të kryera nga kritikët e tij. Por kryesisht beson se nuk ka më nevojë të tolerojë sfidat.
Krahas sanksioneve, jo rastësisht, ka ardhur një stuhi e mediave sociale dhe bojkot i konsumatorit që synon zinxhirin suedez të veshjeve H&M dhe firma të tjera të modës për shqetësimet që ata shprehën rreth raporteve të punës së detyruar në prodhimin e pambukut në Xinjiang.
Kina ka përdorur fuqinë e saj ekonomike për të ndëshkuar kritikët më parë – eksportet e salmonit të Norvegjisë ranë pasi disidenti Liu Xiaobo fitoi çmimin Nobel për paqe – dhe shpesh me rezultatet e dëshiruara.
Por këtë herë, ajo po vepron shumë më hapur dhe po lufton në fronte të shumëfishta.
Në përgjithësi, rezultatet janë më komplekse.
Sanksionet kanë ulur në mënyrë drastike shanset e parlamentit evropian që miraton marrëveshjen e investimeve të cilën Kina dhe BE ranë dakord në dhjetor, për bezdinë e SHBA.
Pekini mund të mendojë se marrëveshja është më pak e dobishme për Kinën sesa është për BE (megjithëse shumë në Evropë nuk pajtohen).
Por masat kanë bërë më shumë për ta shtyrë Evropën drejt përafrimit me SHBA sesa gjithçka që Joe Biden mund të kishte ofruar, në një kohë kur Kina po tjetërson edhe lojtarë të tjerë, veçanërisht Australinë.
Të huajttashmë po bëhen të kujdesshëm për të udhëtuar atje, pas ndalimit dhe gjykimit të dy Kanadezëve, të marrë në thelb peng pas arrestimit të vendit të tyre (me një kërkesë ekstradimi nga SH.B.A.) ekzekutivi i lartë i Huawei.
Sanksionimi i studiuesve dhe mendimeve ka të ngjarë t’i bëjë ata më shumë.
Bizneset, megjithëse ende llogarisin në tregun e gjerë kinez, po i kuptojnë me vonesë rreziqet që i bashkangjiten.
Pandemia ka forcuar një besim në rritje kinez se perëndimi është në rënie, por gjithashtu ka treguar se sa ngushtë janë të lidhura fatet tona.
Nuk mund të ketë zgjidhje për emergjencën klimatike pa Pekinin, dhe bashkëpunimi për çështje të tjera do të jetë i mundur dhe i domosdoshëm – por jashtëzakonisht i vështirë.
Përgjigja e vonuar e Pekinit ndaj sanksioneve të Mbretërisë së Bashkuar sugjeron që ai nuk i parashikoi ato.
Por kryeministri dhe sekretari i jashtëm, me të drejtë, e kanë bërë të qartë mbështetjen e tyre për individët e sanksionuar dhe shqetësimet e tyre rreth shkeljeve të rënda të të drejtave të njeriut në Xinjiang.
Akademikët dhe politikanët, universitetet dhe institucionet e tjera, duhet të ndjekin shembullin e tyre në mbështetjen e kolegëve dhe organeve të synuara.
Kina e ka bërë të qartë pozicionin e saj. Po kështu duhet edhe shoqëritë demokratike.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ konica.al