Ish-presidenti francez është shpallur fajtor për korrupsion dhe shfrytëzim të postit politik për arsye përfitimi. Çdo shpresë që Nicolas Sarkozy kishte për t’u kthyer në pallatin Elysee në Paris si president i Francës mund të jetë mbyllur këtë javë përfundimisht pasi ish-udhëheqësi Konservator tani shton titullin e “të dënuarit” në jetëshkrimin e tij.
Të hënën, 66-vjeçari u shpall fajtor për korrupsion dhe përfitim prej pushtetit nga një magjistrat parisien dhe u dënua me 3 vjet burg. Por ka pak mundësi që ai të paketojë valixhet dhe të niset drejt burgut. Dy vite nga dënimi janë pezulluar.
Ndërsa një vit ai duhet ta kryejë në shtëpi, veshur me një byzylyk elektronik monitorimi. Sado e ndyrë që të jetë kjo perspective, fate edhe më të këqija u kanë rënë udhëheqësve francezë të cilët janë larguar në shekujt e kaluar.
Këtë shekull, një tjetër ish-president francez, Jacques Chirac, mori një dënim me dy vjet pezullim për korrupsion ndërsa në të kaluarën ishte Kryebashkiak i Parisit.
Avokati mbrojtës i Sarkozy Jacqueline Laffont u tha gazetarëve se ish-presidenti do të apelojë vendimin dhe do të kundërshtojë dënimin, duke shtuar se vendimi i gjykatës ishte “plotësisht jashtë realitetit” të çështjes.
Realiteti është se është një rënie mahnitëse nga piedestali për Sarkozy, një president me një mandat midis 2007 dhe 2012 i cili krijoi me kujdes një imazh në skenën botërore ndërsa Franca u tërhoq nga rrëzimi financiar i 2010 dhe Bashkimi Evropian luftoi me një krizë borxhi që goditi më shumë ekonominë e Portugalisë, Italisë, Greqisë dhe Spanjës.
Sarkozy u akuzua për ndikimin për të rritur shansin e një magjistrati të lartë për të marrë një gradë në Monaco përsëri në 2014 në këmbim të informacionit në lidhje me një hetim gjyqësor kundër tij. Avokati i Sarkozy, Thierry Herzog dhe gjyqtari i lartë, Gilbert Azibert, gjithashtu mohuan akuzën.
Të dyve u është shqiptuar i njëjti dënim si Sarkozy. Herzog, i cili dënua gjithashtu me një pezullim pesë-vjeçar profesional, ka apeluar vendimin.
Në 2014 pasi hetuesit nga (Zyra e Prokurorit Kombëtar Financiar) të sapokrijuar përgjuan telefonat e Sarkozy dhe Herzog për akuzat që ish-presidenti kishte marrë në mënyrë të paligjshme miliona euro nga diktatori i ndjerë libian Muammar Gaddafi për të financuar fushatën e tij të suksesshme presidenciale në 2007.
Në atë kohë, Sarkozy, i cili ishte përjashtuar nga detyra nga François Hollande dy vjet më parë, po hetohej gjithashtu për marrjen e pagesave të paligjshme nga miliarderi Liliane Bettencourt, trashëgimtari i perandorisë L’Oréal, për të financuar aspiratat e tij presidenciale.
Bisedat telefonike të regjistruara midis Sarkozy dhe Herzog i bënë hetuesit të dyshonin se ish-udhëheqësi francez kishte ofruar të përdorte kontaktet e tij për të marrë gjyqtarin Azibert një pozitë të lakmuar në Monako, në këmbim të informacionit në lidhje me hetimin në çështjen Bettencourt.
Por problemet ligjore të Sarkozy nuk mbarojnë këtu. Ai përballet me një gjyq tjetër më vonë këtë muaj me akuzat e financimit të paligjshëm të fushatës së tij presidenciale në 2012. Partia e tij konservatore dyshohet se ka shpenzuar 42.8 milion € gati dy herë më shumë se shuma e autorizuar, për të financuar fushatën.
Ka gjithashtu telashe ligjore që vijnë nga marrëdhëniet e tij me Gaddafi dhe i është dhënë një njoftim paraprak për akuzat për korrupsion pasiv, financim të paligjshëm të fushatës, fshehje të pasurive të vjedhura nga Libia dhe shoqata kriminale. Ai e ka mohuar akuzat.
Gruaja e tij, ish-supermodelja dhe këngëtarja Carla Bruni, është duke qëndruar pranë burrit të saj.
Me zgjedhjet franceze të pritura për 15 muaj, Sarkozy ka konsideruar një tjetër kandidim për Pallatin Elysee.
‘Sarko’, siç njihet nga kolegët e tij nga miqtë dhe kundërshtarët lindi nga prindër emigrantë hungarezë dhe grekë dhe u kualifikua si avokat në 1981. Ashtu si shumica e elitës politike në Francë, Sarkozy ndoqi Institutin e Studimeve Politiques në Paris midis 1979 dhe 1981.
Dy vjet më vonë ai u zgjodh kryebashkiak i Neuilly sur Seine, një komunë e pasur në veriperëndim të Parisit. Ai ende mbetet personi më i ri në moshë që është zgjedhur kryetar bashkie dhe shërbeu në këtë rol deri në 2002.
Praktika politike franceze lejon individët të shërbejnë në më shumë se një rol, dhe Sarkozy dha kontributin e tij në skenën kombëtare si ministër i buxhetit dhe zëdhënës i Kryeministrit të atëhershëm Edouard Balladur.
Ishte përmes punës së tij me Balladur që Sarko tregoi mprehtësinë e tij politike dhe mësoi çmimin që duhet të paguhet duke humbur. Balladur ishte paraqitur nga politikanët në të djathtë, duke përfshirë Chirac, për të shërbyer si Kryeministër nën presidentin socialist Francois Mitterrand, duke hedhur bazat për Chirac për të kandiduar për Elysee në 1995.
Sidoqoftë, Sarkozy përdori Balladur për të kandiduar vetë për president. Sarkozy u shmang nga Chirac për lëvizjen fatkeqe, dhe Balladur doli në Chirac.
Në 2002, pas rizgjedhjes së Shirakut si president, u formua një qeveri e re e qendrës së djathtë dhe Sarkozy u kthye në detyrë si ministër i Brendshëm, duke mbajtur postin për dy vjet. Në Mars 2004, ai u bë Ministër i Financave por u largua tetë muaj më vonë për t’u bërë udhëheqës i Bashkimit të qendrës së djathtë për një Lëvizje Popullore (UMP).
Ishte një lëvizje që do të lejonte një fleksibilitet më të madh në një kohë kur votuesit francezë po debatonin – dhe përfundimisht e refuzuan – kushtetutën e reformuar të BE-së.
Ai u kthye përsëri si Ministër i Brendshëm dhe shpejt u përball me një sfidë të ashpër kur tre javë trazira në periferitë e Parisit tronditën shoqërinë franceze.
Ai përfundoi i pari në raundin fillestar të votimit në 22 Prill dhe dy javë më vonë, mundi kandidatin Segolene Royal duke fituar 53 përqind të votave në premtimet e reformës radikale ekonomike, duke liberalizuar tregun francez të punës dhe duke krijuar lidhje më të ngushta me Uashingtonin.
Mendjemprehtësia politike është një gjë. Me bindjet e kësaj jave për të luftuar dhe dy gjykime të tjera në të ardhmen e afërt, mbetet për t’u parë nëse Sarkozy zotëron mendjemprehtësinë ligjore për të mbajtur burgimin e ardhshëm në kufijtë e shtëpisë së tij. Për këtë, juria është akoma duke diskutuar.
Përkthyer dhe përshtatur nga Foreign Affairs/ F.H, konica.al