Historia sugjeron që ajo thjesht mund. Mbi të gjitha, përvjetorët e kaluar të themelimit të KB kanë dhënë reforma të rëndësishme strukturore. Në 60 vjetorin e KB, për shembull, udhëheqësit botërorë krijuan një Komision për Ndërtimin e Paqes për të ndihmuar vendet në tranzicion nga lufta në paqe, azhurnuan Komisionin për të Drejtat e Njeriut në një Këshill më të fortë për të Drejtat e Njeriut dhe miratuan doktrinën “Përgjegjësia për të Mbrojtur” për të ndihmuar në mbrojtjen e civilët në zonat e konfliktit.
Përmirësimi i perspektivave të Deklaratës UN75 më tej është fakti që ajo pasqyron vullnetin e shoqërisë civile. Përpara Asamblesë së Përgjithshme të vitit të kaluar, KB ka kryer një studim global për të dalluar se për çfarë kujdeseshin njerëzit e zakonshëm. Nga më shumë se 1.3 milion të anketuar, 87% thanë se bashkëpunimi ndërkombëtar ishte jetik për t’u marrë me sfidat e sotme.
KB gjithashtu mbështeti më shumë se 3,000 dialogje në 120 vende mbi “të ardhmen që duam”. Rezultatet e këtyre dialogjeve të cilat u zhvilluan në “klasat, sallat e bordeve, parlamentet dhe grupet e komunitetit” ndihmuan në formësimin e deklaratës.
Në të njëjtën kohë, qeveritë kombëtare kanë punuar për të ringjallur bashkëpunimin shumëpalësh. Për shembull, në Prill 2019, Ministri i Jashtëm gjerman Heiko Maas dhe Ministri i Jashtëm Francez Jean-Yves Le Drian filluan Aleancën për Multilateralizmin për të promovuar bashkëpunimin global në një kohë të nacionalizmit të ringjallur. Aleanca tani ka mbështetjen e më shumë se 50 vendeve.
Në mënyrë të ngjashme, këtë Shkurt, udhëheqësit e G7, duke përfshirë Presidentin e SHBA Joe Biden, shpallën që ata do të punonin së bashku për të “bërë 2021 një pikë kthese për multilateralizmin”. Bashkëpunimi për rimëkëmbjen e pandemisë dhe “rindërtimi më mirë” u konsideruan përparësitë kryesore.
Vendet po mbështesin gjithashtu Deklaratën e UN75, në veçanti. Dy muaj pas miratimit të saj unanim, dhjetë krerë të shteteve dhe qeverive, të thirrura nga Spanja dhe Suedia, botuan një deklaratë të përbashkët duke përsëritur përkushtimin e tyre ndaj Deklaratës dhe ambicien që ajo mishëron dhe duke bërë thirrje për reforma të tre organeve kryesore të KB për të krijuar një “më shumë organizatë e shkathët, efektive dhe e përgjegjshme ”që mund të“ japë rezultate më të mira”.
E gjithë kjo paralajmëron mirë për të ardhmen e multilateralizmit. Por shndërrimi i fjalëve në veprim është rrallë i lehtë, veçanërisht kur keni të bëni me kaq shumë aktorë me vizione dhe interesa konkurruese. Me forca nacionaliste dhe populiste të fuqishme në shumë pjesë të botës, sfida përpara është edhe më e frikshme. Për ta përmbushur atë, ne duhet të shohim drejt Evropës.
Bashkimi Evropian ka qenë një kampion i besueshëm i multilateralizmit. Në shkurt, për shembull, Komisioni Evropian dhe Përfaqësuesi i Lartë i BE për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë, Josep Borrell, lëshuan një komunikim të përbashkët mbi forcimin e kontributit të BE në multilateralizmin e bazuar në rregulla.
Po kështu, Kancelarja gjermane Angela Merkel, Presidenti francez Emmanuel Macron, Presidenti i Këshillit Evropian Charles Michel dhe Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen u bashkuan me Sekretarin e Përgjithshëm të KB António Guterres dhe Presidentin Senegalez Macky Sall në thirrjet për një multilateralizëm më gjithëpërfshirës.
Udhëheqja e Evropës në këtë fushë ka kuptim. Megjithëse BE shpesh është gjykuar si e ngadaltë, e rrezikshme dhe e papërkulur, ajo dallon për suksesin e saj në krijimin e një politike efektive mbikombëtare dhe bashkimin e burimeve për të përmbushur sfidat e përbashkëta.
Duke u mbështetur në shembullin e Evropës për multilateralizmin aktiv, organizatat tona, Robert Bosch Stiftung GmbH dhe Qendra Stimson, së bashku me partnerë të tjerë së fundmi mblodhën politikëbërës dhe ekspertë kryesorë nga Evropa dhe e gjithë bota për të debatuar se si ta bëjnë Deklaratën UN75 një realitet. Ne identifikuam disa domosdoshmëri kryesore.
Për shembull, për të lehtësuar presionin mbi Këshillin e Sigurimit të KB dhe sistemin global humanitar, udhëheqësit botërorë duhet të marrin masa për të adresuar shkaqet themelore të konflikteve. Kjo do të thotë, për shembull, të sigurojmë që nevojat themelore shoqërore të plotësohen; përmirësimi i përfaqësimit në politikë; dhe forcimin e institucioneve qeverisëse kombëtare dhe rajonale.
Për më tepër, ne duhet të trajtojmë “krizën e ekspertizës” duke përfshirë skepticizmin në rritje të shkencës e cila po minon programet e vaksinimit Covid-19 dhe përpjekjet për zbutjen e klimës. Kjo mund të arrihet përmes fushatave ndërkombëtare dhe kombëtare të shtrirjes që nxisin besimin dhe luftojnë dezinformimin.
Një domosdoshmëri e tretë është ndryshimi i arkitekturës dhe qasjes së institucioneve financiare globale dhe rajonale, në mënyrë që të kapërcehen boshllëqet në pjesëmarrjen dixhitale, të forcojnë arsimin dhe të bëjnë përparim drejt barazisë gjinore. Po aq kritike janë reformat në kornizat ligjore dhe normative për të përmbushur sfidat e botës së sotme brenda dhe jashtë linje.
Zgjidhjet shumëpalëshe mund të jenë të vështira për t’u hartuar, dakorduar dhe zbatuar. Kjo mund t’i bëjë ata të duken joefikasë dhe joekonomikë, me aktorët që supozojnë se janë më mirë ta bëjnë këtë vetëm.
E megjithatë, siç e ka provuar Evropa herë pas here, zgjidhjet e falsifikuara nga proceset shumëpalëshe priren të jenë më gjithëpërfshirëse, efektive dhe më të qëndrueshme. Evropa u detyrohet periudhës së saj më të gjatë të paqes dhe stabilitetit këtyre proceseve.
Një KB gjithëpërfshirëse, adaptive dhe e fuqizuar që merr parasysh përvojën e BE-së mund të formojë një themel të fortë për një rend ndërkombëtar të bazuar në rregulla që përparon paqen dhe stabilitetin global, duke lehtësuar veprimin për sfidat e përbashkëta. Një institucion i tillë nuk mund të jetë më i denjë për përkushtimin dhe kujdesin tonë të palëkundur.
Kombet e Bashkuara ‘në stilin’ Evropian!
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
