Brohoritje ngazëllimi dhe gëzimi shpërtheu nga turmat e mbledhura jashtë Qendrës Qeveritare në qendër të Minneapolis, kur gjykatësi lexoi vendimin nga juria, se Derek Chauvin, oficeri i policisë që vrau George Floyd me gju, ishte fajtor për vrasje dhe Festa ishte përhapur në të gjithë SHBA midis atyre që thërrisnin për drejtësi dhe respekt për njerëzit me ngjyrë.
Siç e tha vëllai i Floyd kur dëgjoi njoftimin, “është një ditë fitoreje”. Një fitore, mund të jetë. Por kundër çfarë?
Me siguri është një fitore për familjen Floyd që janë në rolin e personave që iu është bërë një shkelje e rëndë dhe morën shpagim. Në një kuptim më të gjerë, mund të jetë një hap i parë i vogël për të adresuar trajtimin dhe diskriminimin e pabarabartë që njerëzit me ngjyrë në SHBA kanë përjetuar për shekuj.
“Amerika ka një histori të gjatë të racizmit sistemik”, pranoi Zëvendës Presidentja Harris kur iu drejtua publikut mbi vendimin. Kjo është e vërtetë. Dihet mirë se vetë vendi u themelua mbi skllavërinë dhe gjenocidin e pakicave vendase amerikane.
Nga Kalaja e Cape Coast ku skllevërit Afrikanë shkelën në udhëtimin pa kthim, në plantacionin në shtetet jugore të SHBA ku miliona njerëz të zinj u kthyen në skllevër për të korrur pambuk për zotërit e tyre, të parët e Floyd mund të thërrisnin gjithashtu, “Nuk mund të marr frymë”.
Filmat tipikë me kauboj theksuan heroizmin në Lëvizjen Uestëard por fshehën faktin mizor se popullsia e popujve autoktonë ra me 95 përqind kur amerikanët vendas u vranë në emër të civilizimit. Njerëzit me ngjyrë u trajtuan si “jo njerëzorë”.
Shpallja e Emancipimit nuk e qetësoi mbresën e racizmit. Ku Klux Klan famëkeq ngriti “epërsinë e bardhë” në një lartësi të re, dhe ndarja racore ishte praktikë e ligjshme dhe e zakonshme në qytete dhe qyteza për gati një shekull.
Doktrina e ndërlikuar dhe mashtruese “e veçantë, por e barabartë” e deklaruar nga ligji kushtetues i SHBA-së vetëm zgjeroi hendekun midis të bardhëve dhe të zinjve.
Racizmi sistemik u legalizua me këtë mjet.
Megjithëse Roza Parks shtypi butonin për Lëvizjen për të Drejtat Civile dhe Martin Luther King Jr solli shumë vrull në protestë për të drejtat e njerëzve të zinj, megjithatë jehona e fjalimit të famshëm të Kingut në shkallët e Memorialit të Lincoln-it u ligështua vetëm brutalisht nga të shtënat me armë që e vranë më vonë.
Dr. King mund të mos ketë ëndërruar kurrë që vëllezërit e tij të zinj ende nuk mund të marrin frymë lirshëm.
Mijëvjeçari i ri nuk pa ndonjë përmirësim të gjendjes së të drejtave të njeriut të pakicave në SHBA Përkundrazi, pas sulmit “9.11”, grupet myslimane u etiketuan si ekstremistë ose terroristë, dhe u bënë shënjestër e urrejtjes dhe persekutimit.
Kjo solli vetëm më shumë dhunë dhe diskriminim ndaj komuniteteve myslimane. Ajo që është më mahnitëse ishte që ish-Presidenti Trump nënshkroi një urdhër ekzekutiv që ndalonte shtetasit e huaj nga disa vende myslimane të vizitonin vendin. SH.B.A. u bë vendi i parë në historinë moderne që ua mbylli dyert myslimanëve.
Gjërat u përkeqësuan edhe më shumë kur pandemia e COVID-19 përkoi me zgjedhjet presidenciale në vitin 2020. Të dhënat tregojnë se Afrikano-Amerikanët po vdisnin me një ritëm gati dy herë më të lartë se pjesa e tyre në popullsinë kombëtare.
Në disa shtete norma ishte edhe më e lartë. Kur bëhet fjalë për kujdesin social për të mbuluar humbjet e shkaktuara nga pandemia, ose gjetjen e vendeve të punës për të siguruar jetesën, afrikano-latino-amerikanët ishin gjithashtu ata më të prekshmit.
Nuk është çudi që çështja Floyd shkaktoi një zemërim të tillë në të gjithë vendin. Kur brutaliteti policor mbivendosej me indiferencën mjekësore dhe privimin social të mundësive, kjo solli vetëm kujtimin e trishtuar të racizmit që përndjekte çdo amerikan të zi gjatë gjithë kohës.
Dhe aziatikët, gjithashtu, nuk mund të bëjnë një jetë të sigurt dhe të trajtohen të barabartë si e bardha. Krimet e urrejtjes anti-aziatike janë në një rritje alarmante.
Mos harroni, të gjitha sa më sipër u zhvilluan në një vend që citon “të gjithë njerëzit janë krijuar të barabartë” në kushtetutën e tij. Është një vend që mburret me të ashtuquajturin ideal të tij të rrënjosur thellë të demokracisë, të drejtave, lirisë, mundësive dhe barazisë. Por si mundet që një vend i përsosur i vetë-portretizuar të bëhet një vend me plot kaos, përçarje dhe pabarazi siç shohim sot? A është për shkak se amerikanët modernë kanë tradhtuar etërit e tyre themelues?
Ose ka shumë të ngjarë, mentaliteti i lig i epërsisë ose hierarkisë së bardhë, si dhe besimi te “pushteti ka fjalën e fundit” ishte aty që nga fillimi. A mund të quhet kjo “mëkati fillestar?”
Tani, blinders janë hequr për të gjithë botën për të shqyrtuar problemin sistematik të racizmit në Amerikë. Pishtari i mbajtur nga Statuti i Lirisë bëhet gjithnjë e më i zbehtë.
Do të jetë kurioze të shohim herën tjetër kur SH.B.A. do t’i drejtojë të tjerët me arrogancën dhe mendjemadhësinë e saj që vjen nga askund, nëse “njolla në shpirtin e kombit të saj” do të jetë e dukshme.
Përkthyer dhe përshtatur nga Foreign Policy/ F.H Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
