MENU
klinika

A do ndjekë një politikë më të ashpër?

Do mundet Japonia të sillet si Australia në përballje me Kinën?

17.05.2021 - 16:21

Në një veprim tjetër kundër Kinës, Tokio kohët e fundit ka identifikuar zyrtarisht Kinën si përgjegjëse për sulmet kibernetike në Agjencinë Hapësinore të Japonisë dhe kompani të tjera japoneze dhe institucione kërkimore në 2016 dhe 2017, sipas Nikkei.

Është një veprim i rrallë që Tokio të shkojë në ofensivë për të përmendur Pekinin si fajtor pavarësisht nga fakti që ai ka bërë disa provokime kundër Kinës në muajt e fundit.

Për shembull, në prill, kryeministri japonez Yoshihide Suga dhe presidenti i SHBA Joe Biden lëshuan një deklaratë të përbashkët që përfshin Kinën si temën kryesore. Deklarata akuzoi Kinën për kryerjen e “formave ekonomike dhe të tjera të detyrimit” në rajonin Indo-Paqësor, madje duke përmendur çështjen e Tajvanit. Kjo është hera e parë që nga viti 1969 kur udhëheqësit e lartë amerikanë dhe japonezë e bënë këtë në deklaratën e tyre të përbashkët.

Libri Blu Diplomatik i këtij viti i lëshuar nga Ministria e Jashtme e Japonisë në fund të Prillit përdori formulimin e tij më të ashpër deri tani në Kinë, duke e etiketuar vendin si një “shqetësim të fortë sigurie” për rajonin dhe botën. Japonia gjithashtu hodhi baltë duke folur ashpër për punët e brendshme të Kinës, duke përfshirë Xinjiang dhe Hong Kong.

Të gjitha këto u kujtojnë njerëzve atë që Canberra nën Kryeministrin Scott Morrison i ka bërë Kinës, duke nxitur pyetjen: A do të sillet Japonia si Australia kur bëhet fjalë për t’u marrë me Kinën?

Nga ndalimi i Huauei deri te thirrja për një hetim ndërkombëtar për origjinën e COVID-19, administrata e Morrison ka qenë agjitatori më aktiv për t’u përballur me Kinën në emër të Uashingtonit. Kjo është bërë me justifikimin e një aleance të bazuar në vlera me SH.B.A. – dhe kërcënimin e pajustifikuar të sigurisë kombëtare që ata pretendojnë se paraqitet nga Kina.

Kundërmasat e Kinës përfshijnë pezullimin e papërcaktuar të një dialogu kryesor ekonomik me Australinë. Kjo nuk synon vetëm paralajmërimin e Australisë, por gjithashtu tingullin e një këmbane alarmi për çështjet perëndimore, përfshirë Tokion.

Japonia po mbron bastet e saj me marrëdhëniet e Kinës. Për sa i përket vlerave dhe sigurisë, Japonia qëndron afër me aleatët perëndimorë, por i duhet Kina për tregti dhe bashkëpunim rajonal. Edhe marrëdhëniet politike midis Kinës dhe Japonisë janë ftohur, negociatat mbi Partneritetin Ekonomik Gjithëpërfshirës Rajonal që përfshijnë Kinën dhe Japoninë shkuan normalisht. Japonia gjithashtu miratoi pjesëmarrjen në marrëveshjen e tregtisë së lirë.

Nga kjo perspektivë, ka pak mundësi që lidhjet ekonomike dhe tregtare midis Kinës dhe Japonisë të bëhen aq të ftohta sa lidhjet e tyre politike, siç kemi vërejtur me marrëdhëniet e fundit Kinë-Australi.

Kina dhe Japonia janë fqinjë dhe ekonomitë Nr.2 dhe Nr.3 të botës me një shkallë të lartë të ndërvarësisë dhe shkëmbimeve njerëz me njerëz. Krahasuar me tregtinë midis Kinës dhe Australisë, shkëmbimet ekonomike midis Kinës dhe Japonisë janë shumë më të ndryshme.

Japonia dhe Australia janë të dy aleatë tradicionalë të SHBA. Por Japonia nuk ka gjasa të bëhet një shtet vasal i SHBA. Politika e Japonisë për Kinën vendoset kryesisht nga grupet e brendshme. Këto përfshijnë forca pro-Kinë, anti-Kinë dhe të krahut të djathtë. Faktori amerikan është vetëm një variabël në politikëbërjen e Japonisë.

Për shkak të rivalitetit midis forcave të ndryshme brenda Japonisë, politika e Tokios për Kinën ka treguar një hapësirë të lëkundur. Suga tha se një marrëdhënie e qëndrueshme me Kinën është e rëndësishme menjëherë pasi ai u bë kryeministër i Japonisë në shtator 2020.

Ky kurs i përgjithshëm veprimi ka për faj politikën e brendshme të Japonisë. Suga dhe qeveria e tij po luftojnë kundër situatës shkatërruese COVID-19.

Ai gjithashtu pa ligjvënësit e Partisë së tij Liberale Demokratike (LDP) në pushtet të jepnin dorëheqjen për shkak të skandaleve të ryshfetit. Zemërimi i publikut me skandalet e blerjes së votave dhe ryshfetit, si dhe trajtimi i qeverisë për pandeminë, dhe një përhapje e vaksinave e ngadaltë çoi përfundimisht në një pengesë mahnitëse për LDP në tre zgjedhje shtesë që u mbajtën në fund të Prillit. Si pasojë, Suga duhet të veprojë ashpër ndaj Kinës për të fituar mbështetjen.

Tani për tani, lidhjet politike janë në zbaticë, ndërsa shkëmbimet ekonomike vazhdojnë të rrjedhin midis Kinës dhe Japonisë. Por marrëdhëniet dypalëshe nuk janë aq të tensionuara sa ato midis Pekinit dhe Canberrës. Kursi i ardhshëm i marrëdhënieve Kinë-Japoni nuk është optimist.

Megjithatë, shkalla në të cilën Tokio mund të marrë për t’u përballur me Pekinin varet nga trajektorja e marrëdhënieve Kinë-SH.B.A. dhe marrëdhëniet SH.B.A.-Japoni, si dhe nga politika e brendshme e Japonisë.

Dhoma Japoneze e Përfaqësuesve dhe zgjedhjet e LDP janë pak muaj larg. Kina ka të ngjarë të bëhet një axhendë e nxehtë në ligjërimin publik në Japoni gjatë kësaj periudhe kohore.

 

Përkthyer dhe përshtatur nga Foreign Policy/ F.H, Konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Të dy vendet vlerësojnë rëndësinë e paqes

Çfarë do kërkojë SHBA nga Japonia për Tajvanin?