Presioni i gjakut është më shumë sesa numrat që mjeku shkruan në një tabelë.
Për ta shpjeguar këtë, Dr. Shaëna Nesbitt, drejtoreshë mjekësore e Klinikës së Hipertensionit në Spitalin Parkland në Dallas, shpjegon disa cështje të rëndësishme.
Mendoni për enët e gjakut si tuba në një shtëpi, tha ajo. Ato tuba qarkullojnë gjakun në të gjithë trupin. Nëse presioni në to bëhet shumë i lartë, mund të dëmtojë tubat ose çfarëdo që lidhet më to – të tilla si zemra, truri ose veshkat.
“Kontrolli nuk ka rëndësi vetëm për njërin nga këto organe. Është me rëndësi për të gjithë trupin,” tha Nesbitt.
Me fjalë të tjera – presioni i lartë i gjakut, ose hipertensioni, është një cështje më e madhe. Këtu janë disa gjëra që mund të mos i dini në lidhje me të.
Ju duhet të filloni të mendoni për të para se ta keni.
Presioni i gjakut tenton të rritet me kalimin e moshës. Por kjo nuk do të thotë që ju mund ta injoroni atë derisa të jetë një problem, tha Dr. Raymond Toënsend, drejtor i programit të hipertensionit në Spitalin e Universitetit të Pensilvanisë në Filadelfia.
Rrallë ka simptoma. “Kështu që nëse nuk e kontrolloni, nuk e dini,” tha ai.
Ju mund të jeni 60 vjeç, por nëse keni pasur një presion të lartë të gjakut të patrajtuar për shumë kohë, enët e gjakut mund të jenë si 80 vjec”.
Presioni i lartë i gjakut përcaktohet si një presion sistolik (numri i sipërm) prej 130 ose më i lartë ose një presion diastolik (numri i poshtëm) prej 80 ose më i lartë dhe që qëndron i lartë me kalimin e kohës.
Lajmi i mirë, tha Toënsend, është nëse vëreni presion të lartë të gjakut para se të dëmtojë, “ju jeni në fazën kryesore të parandalimit. Kemi prova të shkëlqyera që tregojnë se menaxhimi i presionit të gjakut do të mbaj zemrën, trurin dhe veshkat shumë më gjatë në punë “.
Menaxhimi i tij mbron trurin.
Nëse presioni i lartë i gjakut dëmton enët e gjakut të trurit, mund të ndodhin gjëra të këqija. Një goditje në tru është një nga këto. Por rreziku shkon përtej goditjeve.
Neurologët po zbulojnë se çmenduria është një sëmundje vaskulare, që do të thotë se presioni i lartë i gjakut mund të shkaktojë pak dëm në shumë zona të vogla të trurit, tha Nesbitt. “Dhe për shkak se ju keni një dëm të vogël në shumë vende, atëherë keni shumën totale të të gjitha atyre zonave që thjesht nuk funksionojnë më mirë”.
Toënsend tha se studimet sugjerojnë se njerëzit presioni i gjakut i të cilëve kontrollohet më mire, priren të japin rezultate më të mira në testet e funksionit njohës.
Ulja e presionit të gjakut nuk është një ilaç për shëndetin e trurit, tha ai, por parandalimi është thelbësor. “Qëllimi është ta ruajmë atë në nivel sa më optimal kur të jeni 30 ose 40 vjeç”.
Po kontrolloni natriumin? Mos harroni edhe kaliumin.
Natriumi është veçuar prej kohësh për lidhjen e tij me presionin e lartë të gjakut. Por shumë ekspertë këto ditë theksojnë rëndësinë e ekuilibrit natrium-kalium, tha Toënsend.
Kaliumi ndihmon në rregullimin e rrjedhjes së gjakut.
Dietat DASH ose Mesdhetare ofrojnë një ekuilibër të shëndetshëm të lëndëve ushqyese. Ushqimet e pasura me kalium përfshijnë banane, patate të ëmbla dhe produkte qumështi me pak yndyrë.
Ndryshimet e vogla mund të sjellin një ndryshim të madh.
Për dekada, tha Toënsend, studiuesit kanë njohur parashikuesin më të rëndësishëm të presionit të gjakut kur jeni më i vjetër, dhe është pesha e tepërt.
Por ju nuk keni pse të shkoni në ekstreme për të ndihmuar presionin e gjakut, tha ai. “Ju mund të jeni disa kg mbipeshë, por nëse humbni 10 ose 15, jo vetëm që jeni drejtuar në vijën e duhur, por shpesh filloni të shihni edhe përfitime të shumta.”
Nuk ka një rregullim të shpejtë për presionin e lartë të gjakut, tha Nesbitt. Por nuk keni pse rregulloni gjithçka menjëherë.
