Zinku si suplement ushqyes mund të jetë i dobishëm dhe i dëmshëm kur bëhet fjalë për gurët në veshka, zbulon një studim i ri.
Ka pasur dy teori kontradiktore për lidhjen midis zinkut dhe gurëve në veshka. Dikush sugjeron që zinku ndalon rritjen e kristaleve të oksalatit të kalciumit që përbëjnë gurët. Tjetri sugjeron që zinku ndryshon sipërfaqet e kristaleve, gjë që inkurajon rritje të mëtejshme.
Rezulton se të dyja janë të sakta, sipas gjetjeve të botuara së fundmi në revistën Crystal Growth & Design.
“Ajo që shohim me zinkun është diçka që nuk e kemi parë më parë”, tha autori i studimit Jeffrey Rimer, profesor i inxhinierisë kimike dhe biomolekulare në Universitetin e Hjustonit.
“Ai ngadalëson rritjen e kristalit të oksalatit të kalciumit dhe në të njëjtën kohë ndryshon sipërfaqen e kristaleve, duke shkaktuar defekte në formën e rritjeve ndërmjet,” shpjegoi ai në një njoftim për shtyp të universitetit. “Këto anomali krijojnë qendra për kristalet e reja që të bërthamëzohen dhe të rriten”.
Rimer i referohej situatës si një shpatë proverbiale me dy tehe.
Për të mësuar se si zinku ndikon në rritjen e gurëve në veshka, ekipi i Rimer përdori eksperimente laboratorike dhe modelim. Teknikat mund të çojnë në mënyra të reja për të parandaluar gurët në veshka, tha ai.
“Këto janë mjete mundësuese që na lejojnë të kuptojmë në një nivel pothuajse molekular se si specie të ndryshme në urinë mund të rregullojnë rritjen e kristalit”, tha Rimer.
Studiuesit gjithashtu ekzaminuan se si jonet e ngjashme si magnezi ndikojnë në formimin e gurëve në veshka.
“Ne pyesnim se çfarë do të ndodhte nëse do të përdornim jone alternative që gjenden zakonisht në urinë, të tilla si magnez, dhe përgjigjja ishte asgjë. Ajo kishte pak ose aspak efekt, ndërsa zinku kishte një efekt të madh,” tha Rimer. “Ky është një demonstrim i shkëlqyeshëm se si ndryshimet delikate në natyrën e specieve të ndryshme ndikojnë në bashkëveprimin e tyre me sipërfaqet e kristalit”.
Gurët në veshka përbëhen nga kristale të oksalatit të kalciumit dhe depozitime të ndryshme të forta të kripërave dhe proteinave inorganike.
Ato mund të shkaktojnë dhimbje të forta ndërsa kalojnë përmes traktit urinar. Gurët në veshka po bëhen gjithnjë e më të zakonshme, duke rezultuar në një rritje të vuajtjeve dhe një rritje të madhe të kostove mjekësore
