Një fytyrë e lëmuar, e bashkuar në mënyrë të përkryer mund të jetë një nxitje e madhe për besimin tuaj, por një studim i ri tregon se shumë prej prdiukteve kozmetike që ndihmojnë në arritjen e kësaj pamje mund të jenë gjithashtu të dëmshme për shëndetin.
Shumë produkte bukurie duket se përmbajnë nivele të larta të substancave per dhe polifluoroalkil (PFAS), një klasë potencialisht toksike e kimikateve të lidhura me disa kushte serioze shëndetësore, raportojnë studiuesit.
Në veçanti, shumica e maskarave (rimel) të papërshkueshme nga uji, buzëkuqëve të lëngshëm dhe fondatinave përmbanin nivele të larta të fluorit, një tregues që PFAS janë në produkt.
“Këto tre kategori kishin më shumë gjasa se të tjerët të kishin fluor të lartë”, tha studiuesi Tom Bruton, një shkencëtar i vjetër në Institutin e Politikave të Shkencave të Gjelbërta, një organizatë e pavarur e hulumtimit dhe mbrojtjes së mjedisit në Berkeley, Calif.
Kimikatet përdoren për ta bërë kozmetikën më të qëndrueshme dhe për t’i bërë ato të përhapen më mirë, shpjegoi Bruton. Asnjë emër kompanie nuk u rendit në raport, megjithëse studiuesit thanë se problemi është “i përhapur”.
Ka më shumë se 4,700 përbërje kimike të ndryshme PFAS, thanë studiuesit. Që nga vitet 1950, ato janë përdorur gjerësisht në një numër produktesh të konsumit, duke përfshirë pëlhura që nuk marrin njolla, enë gatimi jo ngjitëse, lustrime, dyllë, ngjyra dhe produkte pastrami.
Fatkeqësisht, PFAS konsiderohen “kimikate të përherëshme” sepse ato nuk degradojnë natyrshëm, tha Bruton. Në vend të kësaj, ato grumbullohen në trupat e njerëzve dhe kafshëve. Besohet se çdo njeri ka një nivel të zbulueshëm të PFAS në trup.
Disa kimikate PFAS janë treguar toksike, duke kontribuar potencialisht në nivele të larta të kolesterolit, pesha të ulëta të lindjes së foshnjave, mungesa të imunitetit dhe crregullime të gjëndrës tiroide, sipas EPA.
PFAS mund të grumbullohet.
“Problemi me këto kimikate është se ato zgjasin për një kohë të gjatë në mjedis, si dhe në trupin tuaj”, tha Dr. Maaike van Gerëen, një asistent profesor në Institutin e Epidemiologjisë Përkthimore në Mount Sinai në Neë York City. “Ne nuk e dimë saktësisht se cili është dëmi i ekspozimit ndaj niveleve shumë të ulta të këtyre kimikateve për një periudhë shumë të gjatë kohore, sepse këto janë një lloj relativisht i ri i kimikateve.”
Për shembull, ka shqetësime që efekti i PFAS në tiroide mund të çojë në kancer të tiroides, tha van Gerëen.
Rreziqe të tjera të mundshme shëndetësore të PFAS përfshijnë kancerin e veshkave, kancerin e testikujve dhe presionin e lartë të gjakut, shtuan studiuesit.
Për këtë studim, studiuesit blenë 231 produkte të ndryshme kozmetikë në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada dhe i testuan ato për fluor, tha Bruton.
“Ne gjetëm mbi gjysmën e produkteve që testuam që përmbanin nivele të larta të fluorit”, tha Bruton.
Kategoritë kozmetike që kishin përqindjen më të lartë të 213 produkteve me fluor të lartë ishin fondatinat (63%), produktet e syve (58%), bojë për vetulla (47%) dhe produktet e buzëve (55%), zbuloi studimi.
Edhe më shqetësuese ishte se produktet kozmetike që përmbajnë nivele të larta fluori më shpesh nuk shkruanin ndonjë kimikat PFAS në etiketat e tyre, vuri në dukje Bruton.
Analizat e mëtejshme të 29 kozmetikave me nivele të larta fluori zbuluan se ato përmbajnë midis katër dhe 13 kimikate specifike PFAS, zbuluan studiuesit. Sidoqoftë, vetëm 1 nga 29 produktet renditi PFAS si përbërës në etiketën e produktit.
“Edhe nëse një konsumator po bën kujdesin e duhur dhe po përpiqet të shmangë kimikatet e dëmshme duke lexuar etiketat, puna jonë tregon se këto kimikate të dëmshme shpesh nuk zbulohen,” tha Bruton.
Pavarësisht kësaj, Bruton rekomandon që konsumatorët që duan të kufizojnë ekspozimin e tyre ndaj PFAS të lexojnë etiketat gjithsesi, për të shmangur së paku produktet ku janë renditur saktë kimikatet.
Nivele të larta të fluorit shpesh gjendeshin në produktet e reklamuara si “afatgjata” dhe “rezistente ndaj konsumit”, të cilat mund të sigurojnë një të dhënë tjetër për ti dalluar.
