Zgjedhjet e Gjermanisë janë tre muaj larg, por në Bruksel, epoka post Merkel ka filluar.
Dhe – për habinë e askujt – nuk është bukur.
Për Angela Merkel, kancelarja gjermane dhe personi me jetë më të gjatë rreth tryezës së liderëve të BE, samiti që përfundoi të premten pothuajse me siguri nuk ishte Këshilli i saj i fundit Evropian – ajo ka të ngjarë të jetë ende një udhëheqëse e përkohshme gjermane në mbledhjet e BE në tetor.
Por dalja në pension ishte tashmë e dukshme këtë javë, pasi udhëheqësit harruan mirësjelljen e tyre politike për t’iu lutur Viktor Orban për të hequr një ligj anti-LGBTQ +.
Dhe “zhurmuesit e mëdhenj” ishin udhëheqësit e ardhshëm më të gjatë të BE-së: Mark Rutte i Hollandës dhe Orbán i Hungarisë, të cilët kanë qenë të dy në pushtet që nga viti 2010.
Rutte dhe Orbán u përleshën ashpër për të drejtat e LGBTQ + të Enjten mbrëma, me Kryeministrin Hollandez madje shkoi aq larg sa të sugjerojë që Hungaria thjesht duhet të largohet nga BE nëse nuk mund të respektojë të drejtat dhe liritë themelore.
Dhe ndërsa argumenti ishte gjoja për masat e reja hungareze, ai përfaqësoi fillimin e një beteje më të gjerë mbi vlerat e BE-së sapo Merkel të zhduket – Rutte, një liberal progresiv shoqëror, ose Orbán, i vetëshpalluri kampion i demokracisë jo-liberale kristiane.
Takimi i Këshillit i kësaj jave ishte “një samit tranzicioni”, tha një diplomat i lartë i BE.
Merkel, shtoi diplomati, “ishte akoma e dukshme”, por “do të na mungojnë aftësitë dhe kapaciteti i saj “.
Ishte Merkel, natyrisht, ajo që shumë i referoheshin si “udhëheqësi i botës së lirë” pasi Donald Trump fitoi Shtëpinë e Bardhë.
Dhe ishte Merkel ajo që shumë njerëz në Evropë e konsideronin si duart më të qëndrueshme të krizës – qoftë me borxhin e zonës euro apo, së fundmi, me pandeminë e koronavirusit.
Tani, ajo gati është zhdukur. Dhe përçarjet në të gjithë BE-në po zgjerohen.
Për Rutte dhe Orban, samiti ishte pika e vlimit e një beteje që po zhurmonte që nga vera e kaluar.
Me rritjen e pandemisë, të dy udhëheqësit e gjetën veten në mosmarrëveshje ndërsa BE debatoi nëse do të lidhte fondet nga paketa masive e BE-së për rikuperimin e buxhetit dhe premtimeve të sundimit të ligjit në vendet e BE-së. Rutte ishte një ithtar kryesor i iniciativës, ndërsa Orban u bë një nga kundërshtarët e saj më të zëshëm.
Në një moment, Orban luajti viktimën, duke u thënë gazetarëve: “Nuk e di cila është arsyeja personale që kryeministri Hollandez të më urrejë”.
Për Merkel, samiti ishte një shans i fundit.
Largimi i saj i pashmangshëm ishte i dukshëm gjatë një debati të zgjatur dhe të hidhur midis udhëheqësve mbi politikën ruse.
Merkel dhe aleati i saj i ngushtë, Presidenti francez Emmanuel Macron, kishin bërë një propozim të minutës së fundit për t’i ofruar një samit Presidentit rus Vladimir Putinit. Polonia, Balltiku dhe kombet e tjera, përfshirë disa në veri, kundërshtuan.
Një pyetje kryesore për epokën pas Merkel është ndikimi tek Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen, një bashkëpunëtore e ngushtë e Merkel, që ka shërbyer në tre poste ministrore gjatë kancelarisë së saj.
Një tjetër është ajo që do të thotë largimi i Merkel për Këshillin Evropian, organi i përbërë nga liderë të BE-së që gjithnjë e më shumë është fragmentuar..
Nuk ka asnjë kandidat të qartë për të marrë rolin e ndërtimit të urës së Merkelit.
Politika e koalicionit e ndërlikuar e Belgjikës shpesh prodhon kryeministra që ndërtojnë urë. Dhe diplomati i BE gjithashtu vuri në dukje se De Croo “po bëhet ngadalë gjithashtu një udhëheqës.”
Ndërkohë, Mario Draghi i Italisë, ish-presidenti i Bankës Qendrore Evropiane dhe një veteran i respektuar i skenës politike Evropiane, “admirohet, por ai është një gjeneral pa trupa” tha një diplomat i katërt, duke iu referuar faktit që Draghi është një teknokrat pa një parti politike pas tij.
Sipas diplomatëve të shumtë do të jetë Macron.
Megjithatë,, diplomatët u larguan nga samiti i kësaj jave paksa i çuditur: Pse Merkel, trazoi tenxheren me propozimin e saj të Rusisë në minutën e fundit?
Propozimi ishte menjëherë përçarës dhe solli kundërshtim të parashikueshëm nga vendet që u bashkuan me bllokun pas Luftës së Ftohtë.
Ndoshta ishte një çështje tregtare, menduan disa.
“Tregtia është gjithmonë thelbësore në politikën e jashtme gjermane,” tha një zyrtar i BE.
Të tjerë spekuluan se ishte një përpjekje për të bindur Biden pas takimit të tij të Gjenevës me Putin.
“Ne jemi këtu duke diskutuar pse ajo e bëri atë,” mendoi një diplomat gjatë samitit. “A ishte një gjë e trashëguar?”
Përkthyer dhe përshtatur nga Politico.eu/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Tragjedia’ e Angela Merkel
A është Merkel gati të largohet nga politika?
Dilema më e madhe e Merkelit, lidhet me Putinin!
