Hezitimi i SHBA për ta mbajtur Izraelin të përgjegjshëm për veprimet e tij të paligjshme kundër palestinezëve po lejon Kinën të paraqitet në mënyrë të rreme si një mbrojtëse e botës muslimane. Gjatë vitit të kaluar, Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre perëndimorë kanë marrë masat për pakicat etnike myslimane të Kinës.
Duke ekzaltuar me krenari angazhimin e saj për promovimin e të drejtave të njeriut, administrata e Biden ka akuzuar hapur Pekinin për kryerjen e “gjenocidit dhe krimeve kundër njerëzimit” në Xinjiang, ku myslimanët Ujgurë prej kohësh po përballen me persekutim sistematik nga autoritetet kineze.
Edhe kombet perëndimore relativisht miqësore si Zelanda e Re, e cila ka qenë duke u përpjekur për investime në shkallë të gjerë nga Kina, kritikoi “abuzimet e rënda të të drejtave të njeriut të Pekinit kundër Ujgurëve etnikë dhe pakicave të tjera Myslimane në Xinjiang”.
Gjermania, një partner kryesor i tregtisë së Kinës, ndërkohë, mobilizoi një rezolutë me forcë të shprehur në Kombet e Bashkuara, e cila i bëri thirrje Pekinit t’u japë hetuesve ndërkombëtarë “hyrje të menjëhershme, kuptimplote dhe të pakufizuar” në Xinjiang.
Në një lëvizje të paparë, SH.B.A., Mbretëria e Bashkuar, Kanadaja dhe Bashkimi Evropian gjithashtu kanë vendosur sanksione të koordinuara kundër zyrtarëve të lartë kinezë që besohet të mbikëqyrin persekutimin e grupeve të pakicave myslimane në vend. Kjo ka ecur paralelisht me një bojkot të drejtuar nga perëndimi i produkteve kineze që pretendohet se kanë përdorur materiale tekstili nga kampet e punës së detyruar në Xinjiang.
Por shpërthimi i fundit i dhunës në Lindjen e Mesme, gjatë së cilës 11 ditë bombardime izraelite çuan në vdekjen e qindra civilëve në Gaza, ka ekspozuar mungesën e pretendimeve të Perëndimit për ngritje morale. Dhe Kina ka shfrytëzuar hipokrizinë e pacipë të Perëndimit për të shmangur fajin nga abuzimet e saj dhe, për ironi të fatit, madje edhe pozicionohet si një mbrojtës i popullit Palestinez dhe një aleat i botës muslimane.
Në fjalimin e tij të parë të Shtetit të Bashkimit, Presidenti Joe Biden deklaroi se “asnjë President i përgjegjshëm Amerikan nuk mund të qëndronte i heshtur kur të drejtat themelore të njeriut shkelen kaq dukshëm” kudo në botë. Ai u zotua se,
“Amerika nuk do të tërhiqet nga angazhimet tona, angazhimi ynë për të drejtat e njeriut dhe liritë themelore dhe për aleatët tanë”.
Besnik i fjalëve të tij, Biden ka mobilizuar pa u lodhur aleatët e tjerë demokratikë dhe partnerët strategjikë, nga Evropa në Indi dhe Japoni, për të sfiduar superfuqitë autoritare si Kina. Në kontrast të plotë me paraardhësit e tij të menjëhershëm, Donald Trump dhe Barack Obama, Biden e ka bërë mbrojtjen e vlerave demokratike dhe të drejtat e njeriut qendrore në politikën e tij të jashtme.
Por ndërsa SH.B.A. dhe aleatët e saj perëndimorë kanë promovuar me entuziazëm të drejtat e njeriut për të bërë presion dhe për të kritikuar rivalët autoritarë, ata miratuan një pozicion shumë të ndryshëm kur aleatët e tyre kryen abuzime, përfshirë krimet e mundshme të luftës.
Për shembull, SH.B.A. mbështeti për vite luftën e koalicionit të udhëhequr nga Sauditi në Jemen, e cila ka vrarë rreth 130,000 njerëz dhe ka shkaktuar një nga krizat më të këqija humanitare në botë. Fuqitë kryesore evropiane si Mbretëria e Bashkuar dhe Franca janë ende ndër eksportuesit kryesorë të armëve të avancuara në Arabinë Saudite.
Ndërsa administrata e Biden ka tërhequr mbështetjen ushtarake për Riad, nuk ka pasur asnjë përpjekje të përbashkët për të siguruar përgjegjësi për shkeljet e përhapura të të drejtave të njeriut të kryera gjatë rrjedhës së konfliktit.
Gjatë javës së parë të bombardimeve izraelite të Rripit të Gazës në maj, presidenti amerikan në mënyrë të ngjashme qëndroi pranë aleatit të saj. Vetëm më 15 maj, kur forcat izraelite shënjestruan një ndërtesë shumëkatëshe në Gaza që priste media ndërkombëtare, përfshirë Al Jazeera, që Biden filloi të shtonte nevojën për një armëpushim të menjëhershëm.
Dhe edhe ajo thirrje e vonuar për një ndërprerje të armiqësive nuk ishte me sa duket një qëndrim parimor për të drejtat e njeriut, por një përgjigje ndaj presionit të brendshëm në rritje, veçanërisht nga kolegët demokratë në Kongres.
Ligjvënësit progresivë me ndikim të tillë si Rashida Tlaib, Alexandria Ocasio-Cortez dhe Ilhan Omar kritikuan haptas praktikat e Izraelit dhe përdorimin joproporcional të dhunës kundër zonave të populluara nga civilët në Gaza. Gregory Meeks, kryetari i Komitetit të Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve, bëri thirrje për një takim urgjent mbi krizën, ndërsa Senatori Bernie Sanders u zhvendos për të bllokuar shitjen e SHBA të armëve të drejtuara me precizion në Izrael.
Ajo që u tregua thelbësore për llogaritjen politike të Bidenit, ishte dënimi i ashpër i veprimeve të Izraelit nga demokratët më të moderuar. Për shembull, senatori veteran Bob Mendez, shprehu publikisht se si ai ishte “thellësisht i shqetësuar nga raportet e veprimeve ushtarake izraelite që rezultuan në vdekjen e civilëve të pafajshëm në Gaza, si dhe shënjestrat izraelite të ndërtesave që strehojnë media ndërkombëtare”.
Përfundimisht, Biden përshëndeti armëpushimin e ndërmjetësuar nga Egjipti midis Izraelit dhe Hamasit si një triumf i “diplomacisë së qetë” dhe sekretari i tij i shtetit, Antony Blinken, vizitoi rajonin dhe njoftoi një paketë të ndihmës për zhvillim në Palestinë, përfshirë “ndihmën e menjëhershme të katastrofës” për rindërtimin dhe rehabilitimin e Gazës.
Megjithatë, është larg qartësia nëse administrata e Biden është e gatshme të adresojë shkaqet kryesore të konfliktit, apo të pranojë nevojën urgjente për një paqe të drejtë. Biden ka theksuar vazhdimisht mbështetjen e tij kategorike për Izraelin. “Asnjë ndërrim”, tha Biden kohët e fundit kur u pyet për angazhimin e tij për “sigurinë e Izraelit”.
“Ata e pranojnë të drejtën e Izraelit për të ekzistuar si një shtet i pavarur hebre”, shtoi ai, duke treguar se nuk do të ketë asnjë ndryshim domethënës në qëndrimin e SHBA ndaj konfliktit nën udhëheqjen e tij.
Ndërsa armëpushimi është një pushim i mirëpritur, ai erdhi shumë vonë për 253 palestinezë, përfshirë 66 fëmijë, të cilët u vranë si rezultat i bombardimeve ajrore të paepur të Izraelit 11-ditore të Gazës. Dëmtimi pasues në infrastrukturën kritike, përfshirë spitalet dhe laboratorin e vetëm të testimit COVID-19 të Strip, ka shkaktuar gjithashtu një tjetër krizë masive humanitare në territorin e rrethuar.
Reagimi i vonuar dhe ngurrues i Perëndimit ndaj krizës i dha Kinës një hapje strategjike. Gjatë ditëve të para të përshkallëzimit të dhunshëm, ndërsa Perëndimi bëri pak më shumë sesa lëshoi mesazhe mbështetjeje për Izraelin, Kina, si presidenti rotacion i Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, vazhdimisht bëri presion për një armëpushim të menjëhershëm dhe mbajti një qëndrim shumë më kritik ndaj Izraelit.
Nën një propozim prej katër pikash, termocentrali aziatik mbrojti për “ndërprerjen e dhunës” si një “përparësi kryesore”, duke u bërë thirrje “të gjitha palëve, veçanërisht Izraelitit … për vetëpërmbajtje dhe të ndërpresin menjëherë luftimet”.
Kur SHBA bllokoi lëvizjen e Pekinit në mënyrë që të mbrojë Izraelin nga kritikat, Ministri i Jashtëm i Kinës Uang Yi akuzoi Uashingtonin për “pengesë” dhe tha se pushteti perëndimor duhet “të marrë përsipër përgjegjësitë e tij të duhura, të miratojë një qëndrim të drejtë dhe të mbështesë Këshillin e Sigurimit të KB duke luajtur rolin e duhur në zbutjen e tensioneve”.
Ndërsa bombardimet izraelite të Gazës hynë në javën e saj të dytë, diplomati kinez deklaroi hapur angazhimin e vendit të tij për të ndihmuar në ofrimin e “drejtësisë dhe barazisë” për palestinezët, duke i bërë thirrje Izraelit të “ushtrojë përmbajtje” dhe “t’i japë fund dhunës, kërcënimeve dhe provokimeve. kundër myslimanëve dhe për të ruajtur dhe respektuar status quo-në historike të vendeve të shenjta në Jeruzalem”.
Si rezultat, Pekini e ka pozicionuar veten si një superfuqi që është më neutrale, nëse jo simpatike, ndaj kombeve myslimane në një kohë kur konkurrenca midis SHBA dhe Kinës po nxehet në të gjithë Lindjen e Mesme dhe më gjerë.
Pavarësisht nga gëzimi i marrëdhënieve të zhvilluara tregtare dhe teknologjike me Izraelin, Kina ka kohë që po pozicionohet si një mbrojtëse e popullit Palestinez në arenën ndërkombëtare.
Në vitin 2018, Nënkryetari Uang Kishan vizitoi territoret e okupuara Palestineze, ku ai shtyu për një marrëveshje dypalëshe të tregtisë së lirë. Atë vit gjithashtu Presidenti kinez Xi Jinping ofroi pa kushte 15.5 milion dollarë ndihmë për zhvillimin ashtu si SH.B.A. uli në mënyrë drastike financimin e agjencive të KB për ndihmë të refugjatëve palestinezë. Vitin e kaluar, i dërguari i Pekinit në OKB deklaroi “Kina është një mik i sinqertë i popullit Palestinez. Populli palestinez gjithmonë mund të llogarisë në mbështetjen e Kinës për çështjen e tij të drejtë dhe të drejtat legjitime kombëtare.”
Pas armëpushimit të fundit, Kina premtoi menjëherë 1 milion dollarë ndihmë urgjente si dhe 200,000 doza të vaksinave COVID-19 për banorët e Gazës.
Duke pasur parasysh rezonancën ndër-sektoriale të luftës palestineze, shfaqja e vazhdueshme e solidaritetit e Kinës me popullin palestinez e lejoi atë të kultivonte lidhje të ngrohta me të dy kombet me shumicë sunite dhe shia në të gjithë rajonin.
Kjo është strategjikisht e rëndësishme në dritën e varësisë së madhe të Kinës nga importet e hidrokarbureve nga Lindja e Mesme, si dhe qendrës së rajonit në Nismën e Rripave dhe Rrugëve për zhvillimin e infrastrukturës transkontinentale.
Në fund të fundit, indiferenca hipokrite e Perëndimit ndaj abuzimeve të përhapura të të drejtave të njeriut nga aleatët e saj si dhe vuajtjet e miliona palestinezëve në territoret e okupuara jo vetëm që e lejuan Kinën të tërhiqte vëmendjen nga keqtrajtimi i saj ndaj pakicave myslimane në shtëpi, por gjithashtu i hapi rrugën asaj për të rritur imazhin e saj si superfuqi që merr parasysh çështjet që kanë më shumë rëndësi për botën myslimane.
Përkthyer dhe përshtatur nga Al Jazeera/ F.H, Konica.al
