MENU
klinika

Hebreu që u konvertua...

Si u bë djali i birësuar i Gorkit, diplomat francez?

05.07.2021 - 16:53

       Zinovi Peshkov (Zinovy Peshkov) rridhte nga një familje e varfër pronvinciale hebreje, por falë dhuntive të lindura, pati një karrierë të shkëlqyer, madje u bë mik me Sharl de Golin. Zinovi ishte djali i një zanatçiu të Nizhny Novgorod, i cili arriti të bëhej komandant i ushtrisë franceze dhe diplomat. /Konica.al/Ishte vëllai i revolucionarit të famshëm Jakov Sverdlov (Yakov Sverdlov), por një antibolshevik i flaktë. I arsimuar në një shkollë famullie provinciale, i cili bashkëbisedoi me shkrimtarë të mëdhenj, udhëheqës ushtarakë dhe politikanë të njohur. Peshkov kishte një histori jete të mahnitshme, me plot të përpjeta dhe të tatëpjeta të paparashikuara. Legjionar i ardhshëm francez dhe mik i Sharl de Golit, Zinovi Sverdlov lindi në 1884 në familjen e një zejtari. Shkrimtari i madh rus Maksim Gorki (emri i vërtetë Aleksei Peshkov) vinte nga i njëjti qytet. Gorki e njihte familjen Sverdlov dhe ishte veçanërisht i dhënë pas Zinovit, një fëmijë kureshtar dhe i gjallë. Shumë shpejt i riu iu bashkua rrethit të shkrimtarit, ku takoi jo pak intelektualë rebelë, ku zhvilloi i ngazëllyer idetë revolucionare, të cilat madje e futën në telashe me policinë. Thonë se pasi Zinovi u konvertua në Kishën Ortodokse Ruse, familja hebreje e braktisi dhe e birësoi Gorki, duke i dhënë të riut mbiemrin e tij. Zinovi kishte talent artistik, kishte zë të bukur dhe vesh muzike në përsosmëri, madje donte të bëhej muzikant profesionist. Sidoqoftë, jeta i mori një kthesë tjetër. Në moshën 20-vjeçare, Zinovi u largua nga Rusia në kërkim të aventurës dhe punës interesante. Një tjetër motiv ishte t’i shpëtonte vëzhgimit policor… Kanada, SHBA, Zelanda e Re… Jashtë vendit, Peshkov bëri punë të ndryshme. Provoi fatin edhe në biznes, por falimentoi. Suksesin e njohur teksa punoi në një shtëpi botuese ruse në SHBA, para se të udhëtonte në Francë, ku e gjeti veten të kapur në shpërthimin e Luftës së Parë Botërore. Pa një pa dy, u regjistrua si vullnetar. Meqenëse, të huajt nuk lejoheshin në ushtrinë franceze, ai përfundoi në Legjionin e Huaj./Konica.al/ Në vitin 1915, në një sulm pranë Arras, Peshkov u plagos rëndë në krah. Dukej i pashpresë dhe rrezik e lanë në fushëbetejë, por e shpëtoi një toger i quajtur Sharl de Gol, i cili këmbënguli që i plagosuri të evakuohej nga fusha. Zinovi u dërgua më pas në spitalin amerikan në Neuilly. […]

Fillimisht, Zinovi dhe i vëllai, Jakov, u përfshinë në idetë revolucionare. Mirëpo, rrugët e jetës i vunë në anët e kundërta të barrikadave, duke i kthyer në armiq ideologjikë. Zinovi nuk e pranoi Revolucionin Bolshevik, me dhunën dhe shkatërrimin. Ndërkohë, Jakov u bë një nga udhëheqësit e Terrorit të Kuq, organizator i respresioneve ndaj kozakëve dhe një nga zyrtarët që qëndronin pas vendimit për të ekzekutuar familjen mbretërore. Jakov e mohoi publikisht të vëllanë, i cili ishte bërë një “agjent i Aleancës”. Në fillim të vitit 1919, Zinovi i dërgoi një telegram Jakovit: “Yashka, kur të marrim Moskën, së pari do varim Leninin, të dytin ty, për atë që i bëtë Rusisë!” Por Yashka nuk kishte shumë kohë për të jetuar: në mars 1919, ai vdiq nga gripi spanjoll, i cili asokohe u përhap me vrull në Rusi. Të paktën, ky ishte versioni zyrtar… Dihej që Lenini nuk i parapëlqente shumë rivalët e rrezikshëm.

Shkathtësia dhe dinakëria, lehtësia e vendosjes së kontakteve, talenti retorik dhe aftësia për t’i bindur njerëzit, nuk kaluan pa u vënë re në qarqe të caktuara në Francë. Kështu, e filloi karrierën diplomatike Peshkov. Ai rrahu mbarë vendin: shumë shpejt Zinovi u dërgua në misione shumë serioze dhe nganjëherë sekrete në vende të ndryshme. Gjatë Luftës Civile Ruse, Peshkov ishte anëtar i misionit diplomatik francez në vend. Mori pjesë aktive në përpjekjet për lehtësimin e urisë, duke rregulluar dërgesat e mallrave nga Le Havre dhe Marseja. Gjithashtu, ndihmoi bashkatdhetarë të shumtë të evakuoheshin nga Rusia e shkatërruar nga lufta. Misioni i ardhshëm ishte ushtarak. Peshkov udhëtoi për në Marok, ku iu caktua komanda e një kompanie. Shkrimtari Andre Maurois e përshkruan: “…Një nga ata komandantë, që dinte t’ua ngrinte moralin të përulurve dhe të poshtëruarve, duke i frymëzuar ata të bashkoheshin me detyrën që Legjioni i Huaj trashëgonte nga legjionet e Perandorisë Romake – detyrën e shërbimit të civilizimit. Kur Zinovi Peshkov flliste për Legjionin, i shkëlqenin sytë nga emocioni. Ai ishte apostull i kësaj feje”. Pavarësisht pikëpamjeve antibolshevike të Peshkovit, shërbimet e sigurimit francez e mbanin nën mbikëqyrje: fundja, i vëllai ishte një bolshevik me famë në Rusi, ndërsa babai ishte një shkrimtar i favorizuar nga regjimi sovjetik. Kjo ngjalli shumë dyshime. […] Në vitin 1940, Zinovi refuzoi të shërbente nën komandën e nazistëve, si rrjedhojë u arrestua dhe u dënua me vdekje nga një gjykatë ushtarake. Por edhe këtë herë, e shpëtoi sërish talenti prej diplomati dhe përvoja luftarake në vendet e nxehta: arriti ta bindte rojën, të shkëmbente orën e artë që Maksim Gorki i kishte dhuruar për një granatë, mori peng komandantin, rrëmbeu një aeroplan dhe fluturoi për t’iu bashkuar forcave të De Golit. Shoku i vjetër ia njihte mirë talentet Peshkovit dhe i besoi detyra serioze. Zinovi punoi në Afrikën e Jugut për të bindur autoritetet lokale të bashkoheshin me aleatët. Më pas, u bë shefi i misionit francez në Kinë dhe, më vonë, në Japoni. Së fundmi, u ngrit në rangun e ambasadorit.

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Zinovi Peshkov mori dekorata dhe nderime të shumta, duke u bërë gjeneral brigade i ushtrisë franceze. Doli në pension në vitin 1950, një oficer shumë i dekoruar, përfshirë një “Kryq të Madh të Legjionit të Nderit” dhe jetoi në Paris. Zinovi  vdiq në moshën 82-vjeçare në Paris dhe u varros në varrezat në “Sainte-Genevieve-des-Bois”. Në ceremoni morën pjesë figura të shquara ushtarake dhe politikanë francezë. Në respket të amanetit, memoriali i tij mban vetëm një mbishkrim të thjeshtë: “Zinovy Peshkov, legjionar”./Konica.al

 

Çfarë u diskutua gjatë takimit në Tiranë më 1989-ën

Refuzimi që Nexhmije Hoxha i bëri Nënë Terezës për një shtëpi bamirësie!

Në 40-të vjetorin e filmit “Proka”

Mbrëmje kinematografike me regjisorin Isa Qosja

"Kur jeni zënë për herë të fundit me gruan?"

Përgjigjet plot humor që jepte Dritëroi për Sadijen

“Pasuria që s’e blejnë dot paratë”

Libri për suksesin e vërtetë dhe rritjen personale