Në vitin 2019, Serbia bëri titujt kryesorë tejkaloi Kroacinë anëtare të NATO -s si shpenzuesi më i madh ushtarak i rajonit të Ballkanit, duke shpenzuar 1.14 miliardë dollarë, një rritje prej 43 përqind nga viti i kaluar raporton Al Jazeera.
Këtë vit, buxheti i mbrojtjes i Serbisë pothuajse u dyfishua nga shifra e vitit 2018 prej 700 milion dollarë në rreth 1.5 miliardë dollarë, sipas specialistëve të inteligjencës.
Ndërsa pandemia u intensifikua vitin e kaluar, shumë serbë vunë në dyshim përparësitë e vendit kur u raportua në nëntor se më shumë para po shpenzoheshin për armë sesa ngritja e spitaleve COVID-19.
Ndërkohë, shfaqjet e fuqisë ushtarake janë bërë të rregullta.
Në shtator, Presidenti Aleksandar Vuçiç tha se ushtria ishte “pesë herë më e fortë” se disa vjet më parë, pasi ai njoftoi shpenzime më të mëdha.
Pas një stërvitjeje ushtarake të qershorit në rajonin e Sanxhakut, Vuçiç tha se ushtria do të “rritet në mënyrë drastike në nëntë muajt e ardhshëm”, dhe “do të jetë gjithmonë në gjendje të mbrojë vendin dhe popullin tonë”.
Njoftimet kanë bërë që disa në vendet fqinje si Bosnja dhe Hercegovina, Kosova dhe Mali i Zi të jenë të kujdesshëm në lidhje me motivet e Serbisë, veçanërisht në mes të thirrjeve të Ministrit të Brendshëm Aleksandar Vulin për formimin e një “Bote Serbe”.
Vulin ka thënë vazhdimisht në publik dhe media lokale se të gjithë serbët duhet të bashkohen politikisht nën drejtimin e Beogradit, dhe “me kalimin e kohës, në mënyrë paqësore … të bashkohen zyrtarisht”, duke sugjeruar që ata të bashkojnë territoret ku ata jetojnë.
Kritikët i kanë kritikuar thirrjet e tij si një version i përditësuar i ideologjisë së Serbisë së Madhe të viteve 1990, i cili arriti kulmin me luftën dhe spastrimin etnik në rajon.
“Bota Serbe nuk dallohet nga Serbia e Madhe, ose të gjithë serbët në një vend,” tha Daniel Serwer, një nga negociatorët e Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit të vitit 1995, e cila i dha fund luftës në Bosnjë.
Reuf Bajrovic, bashkëkryetar i organizatës SHBA-Evropë, i tha Al Jazeera se ai beson se Vuçiç po përgatitet të përdorë forcën ushtarake në Kosovë dhe Bosnjë kur rrethanat ndërkombëtare ndryshojnë në favor të tij-si kur trupat amerikane tërhiqen nga KFOR ose kur Rusia -aleati i Serbisë -vendos të ndërhyjë drejtpërdrejt në rajon.
“Mercenarët e stërvitur nga Rusia në Bosnjë dhe Mal të Zi janë pjesë përbërëse e strategjisë ushtarake serbe për rajonin. Eshtë një kopje e veprimeve të Presidentit rus Vladimir para-pushtimit në Gjeorgji dhe Ukrainë, “tha Bajrovic.
“Zyrtarët e qeverisë Vuçiç kanë deklaruar hapur se Serbia do të përdorë forcën ushtarake duke përfshirë një kërcënim që Vuçiç lëshoi kundër trupave të NATO -s në Kosovë javën e kaluar,” tha Bajrovic.
