MENU
klinika

Kriza energjetike

Pse europianët po përballen me një “dimër të ashpër”

09.10.2021 - 14:53

Familjet europiane do të përballen me fatura shumë më të larta të energjisë gjatë dimrit për shkak të rritjes së çmimeve globale të energjisë dhe gazit.

Pse janë rritur çmimet?

Kompanitë e energjisë paguajnë një çmim shumicë për të blerë gaz dhe energji elektrike, të cilat më pas ua shesin konsumatorëve. Si në çdo treg, ai mund të rritet ose ulet, në varësi të ofertës dhe kërkesës.

Çmimet zakonisht rriten kur ka më shumë kërkesë për ngrohje. Megjithatë, çmimet u rritën për shkak të rezervave të ulëta të gazit, çmimeve të larta të qymyrit në Bashkimin Europian, dërgesave të ulëta të cisternave të gazit të lëngshëm për shkak të kërkesës më të madhe nga Azia, furnizimeve më të ulëta se zakonisht të gazit nga Rusia dhe prodhimit të ulët të burimeve të energjisë së rinovueshme, raporton abcnews.al

Sa kohë mund të zgjasë kjo?

Sezoni i ngrohjes në Europë zakonisht fillon në tetor dhe shitjet me shumicë nuk pritet të bien deri në fund të këtij viti, pavarësisht premtimeve nga disa furnizues për më shumë gaz. Shumica e analistëve presin që çmimet të mbeten të larta vitin e ardhshëm.

Rusia, furnizuesi më i madh i gazit në Europë, tha këtë javë se licencimi i tubacionit të nëndetëseve Nord Stream 2 nga Rusia dhe Gjermania, i cili është në pritje të ‘dritës së gjelbër’ nga rregullatori gjerman,  mund të ulë çmimet e gazit në Europë.

Sidoqoftë, aftësia e Gazprom për të furnizuar  Europën mund të jetë e kufizuar këtë dimër pasi ajo ende mbush njësitë e veta të magazinimit të gazit në vend dhe tashmë prodhon sasi afër niveleve më të larta në 10 vite, sipas analistëve të Bankës së Amerikës.

Muajin e kaluar, Equninor i Norvegjisë, furnizuesi i dytë më i madh në Europë, tha se do të rrisë eksportet e gazit në Europë. Norvegjia furnizon pak më pak se një të tretën e gazit britanik.

Pse po rriten shitjet me pakicë?

Shumë ofrues të energjisë kanë raportuar rritje të tarifave të shitjes me pakicë në muajt e fundit, duke shtuar  koston e shitjes me shumicë te konsumatorët. Kostot me shumicë mund të jenë një pjesë e madhe e faturës. Në Mbretërinë e Bashkuar, për shembull, në faturën totale të energjisë elektrike dhe gazit, kostot me shumicë mund të arrijnë 40% të totalit.

Pra, kur çmimet në tregun me shumicë rriten ndjeshëm, ofruesit mund të rrisin tarifat e konsumatorëve me pakicë. Ofruesit mund të blejnë energji në tregun me shumicë, paraprakisht. Ata duhet të përpiqen të parashikojnë kur çmimi do të jetë më i lirë dhe të blejnë sasinë e duhur për të përmbushur nevojat e klientëve të tyre.

Nëse ofruesit nuk blejnë energji të mjaftueshme, ata mund të kenë nevojë të blejnë më shumë energji kur çmimi të rritet, në varësi të lëvizjeve të tregut. Këtë vit, çmimet do të rriten gjatë gjithë verës, raporton abcnews.al

Çfarë masash mund të merren?

Komisioneri Europian i Energjisë Kadri Simpson  së shpejti do të paraqesë një plan për ristrukturimin e tregut europian të gazit. Një nga idetë e propozuara nga Spanja është që vendet BE -së të blejnë gaz së bashku për të përfituar nga fuqia e tregut të vetëm prej 450 milionë konsumatorësh dhe të krijojë një rezervë strategjike të gazit të BE -së, por nuk ka shumë detaje se si do të funksionojë diçka e tillë.

Disa qeveri kombëtare kanë njoftuar masa për të zvogëluar barrën e familjeve në dimër, të tilla si subvencionet. Reduktimi i përdorimit të energjisë është shumë më i lehtë në muajt e verës.