Ata e quajnë Largimin e Madh. Amerikanët po lënë punën e tyre në numër gjithnjë më të lartë krahasuar me fillimin e mijëvjeçarit. Shumë është shkruar për arsyet, nga lodhja gjatë pandemisë në një “rivlerësim të madh” të asaj që njerëzit duan nga punët e tyre.
Por ky nuk është vetëm një fenomen interesant sociologjik. Është gjithashtu një tregues ekonomik me një ndikim të nënvlerësuar të pagës dhe produktivitetit. Vala e fundit e lënies së punës duhet të shihet në kontekst: për dekadën e fundit, njerëzit nuk kanë bërë asgjë aq afër sa duhet.
Përqindja e punëtorëve që lënë punën e tyre (të cilën Nicholas Colas, bashkëthemeluesi i DataTrek Research e quan indeksi “Merrni këtë punë dhe shtyjeni”) zakonisht lëviz së bashku me shëndetin e tregut të punës. Njerëzit kanë më shumë gjasa të largohen për diçka më të mirë kur mundësitë janë të shumta dhe të kapen pas punës së tyre aktuale kur papunësia është e lartë.
Kur kriza financiare goditi, për shembull, shkalla mujore e braktisjes në SHBA ra nga rreth 2.2 përqind në 2007 në 1.2 përqind në 2009. Në Mbretërinë e Bashkuar, numri i njerëzve që lënë punën e tyre ra më shumë se gjysma.
Por pasi përfundoi recesioni, gatishmërisë së njerëzve për të lënë punën e tyre iu desh një kohë jashtëzakonisht e gjatë për tu rikuperuar. Si në SHBA ashtu edhe në Mbretërinë e Bashkuar, u desh deri në vitin 2016 para se numri i atyre që linin duhanin të kthehej në nivelet e para-recesionit. Sjellja e braktisjes së Mbretërisë së Bashkuar u barazua në atë pikë edhe pse tregu i vendeve të punës lulëzoi dhe shkalla e papunësisë ra në nivelin më të ulët që nga vitet 1970. Të dhënat për vendet e tjera janë të vështira për t’u gjetur, por Thesari Australian identifikoi një fenomen të ngjashëm të sjelljes në depresion çuditshëm të ndërrimit të punës në një gazetë në vitin 2019.
Kjo ka rëndësi sepse ata që heqin dorë nga puna mund të mos jenë vetëm një barometër i shëndetit ekonomik, disa ekonomistë besojnë se ata janë nxitësi i tij. Njerëzit që largohen nga puna vullnetarisht për punë të reja kanë tendencë të kalojnë shkallët e karrierës në role që shfrytëzojnë ose zhvillojnë më mirë aftësitë e tyre. Të dhënat në Mbretërinë e Bashkuar tregojnë se rritja mesatare e të ardhurave për orë për ndryshuesit e punës ishte 7.3 përqind në 2018 krahasuar me 3 përqind për njerëzit që qëndruan në vendet e tyre të punës. Një studim australian i vitit 2019 zbuloi se tregjet lokale të punës me norma më të larta të ndërrimit të punës kishin rritje më të madhe të pagave. Dhe ndërsa është gjithmonë e vështirë të shkëputësh korrelacionin nga shkakësia, ekonomistët në Bankën e Rezervës Federale të Çikagos vëzhguan në 2015 se normat e lënies së dorës duket se i paraprijnë rritjes së pagave me një deri në dy të katërtat.
Ekziston gjithashtu një lidhje me produktivitetin. OECD ka gjetur se rishpërndarja më e lartë e punës lidhet me rritjen e produktivitetit më të lartë. Andy Haldane, atëherë shefi ekonomist në Bankën e Anglisë, argumentoi në një fjalim në vitin 2019 se ngurrimi i punëtorëve britanikë për të ndërruar punë që nga kriza financiare ndihmoi në shpjegimin e “dekadës së humbur” të ekonomisë për rritjen e pagave dhe produktivitetit.
Aversioni ndaj rrezikut dhe pasiguria pas krizës nënkuptonte se “një rimëkëmbje e fortë e vendeve të punës nuk ka rezultuar që punëtorët të ngjiten fuqishëm në shkallët e vendeve të punës”, tha ai. “Rezultati kanë qenë normat e ulëta të pagave dhe, veçanërisht, rritja e produktivitetit.”
Pasojat e recesionit të shkaktuar nga pandemia nuk mund të duken më ndryshe nga ajo e krizës financiare. Shkalla me të cilën njerëzit lënë punën në SHBA ra nga 2.3 përqind në 1.6 përqind gjatë pandemisë, pastaj u rrit shpejt në 2.7 përqind.
ËShtë folur për profesionistë të paguar, por të çoroditur që të lënë garën për punë më të paguara dhe më pak stresuese. Siç tha një lexues i FT: “Tani të gjithë duan të veshin pantallona yoga dhe të luajnë me qenin e tyre.” A do të thotë kjo që paga dhe produktiviteti mund të ulen, në vend që të rriten?
Deri më tani, të dhënat nuk e mbështesin atë tregim. Njerëzit që heqin dorë nga normat më të larta në SHBA punojnë në sektorë me paga të ulëta si shitja me pakicë, ushqimi dhe mikpritja, dhe rritja mesatare e pagave për ndërruesit e punës është 4.1 përqind krahasuar me 3.1 përqind për ata që punojnë.
Duket më shumë se njerëzit po përfitojnë nga kërkesa e ringjallur dhe një treg i shtrënguar i punës për të rritur pagën dhe kushtet e tyre në sektorët në të cilët ata kanë qenë të varfër për shumë vite. Stillshtë ende shumë shpejt për të gjykuar ndikimin në produktivitet.
Në Mbretërinë e Bashkuar, numri i njerëzve që lënë punën e tyre është rikthyer gjithashtu shpejt, edhe pse vetëm në nivelet e para-pandemisë. “Largimi Masiv” mbetet një fenomen amerikan tani për tani.
Por indeksi Take This Job and Shove It do të jetë një metrikë e rëndësishme për tu parë. Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar tha javën e kaluar se dëshiron të nxisë një ekonomi “me paga të larta, produktivitet të lartë”. Britanikët mund të bëjnë çmos për kauzën duke lënë punën e tyre për diçka më të mirë.
*Sarah O’Connor është kolumniste, reportere dhe redaktore e asociuar në Financial Times
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Financial Times
