The Economist
Më 31 dhjetor 2019, Organizata Botërore e Shëndetësisë u njoftua se një sëmundje e frymëmarrjes ishte përhapur në një qytet kinez të quajtur Wuhan. Gjatë javëve dhe muajve të ardhshëm u mbyllën qytetet, më pas vendet dhe më në fund i gjithë planeti. Njerëzimi ka mësuar kaq shumë gjëra për koronavirusin gjatë dy viteve të fundit. Maskat, distancimi social dhe, mbi të gjitha, vaksinat kanë rezultuar efektive në frenimin e përhapjes së tij.
Megjithatë diçka është e gabuar: kufizimet afatgjata të udhëtimit janë të kota.
Në nëntor, kur Afrika e Jugut njoftoi zbulimin e një varianti të ri Omicron, i cili përhapet më shpejt, përgjigja e shumë vendeve ishte ndalimi i udhëtimeve për vendet nga Afrika e Jugut. Disa, vende si Japonia dhe Izraeli, mbyllën kufijtë e tyre për të gjithë të huajt. Të tjerët që ishin në proces rihapjeje, si Singapori, Koreja e Jugut dhe Tajlanda, ndryshuan qasjen. Kufizimet e udhëtimit u rikthyen edhe brenda zonës Shengen.
Kufizimet e vendosura të udhëtimit janë të kuptueshme gjatë fazave të hershme të një shpërthimi, kur infeksionet e një varianti dhe sistemet e testimit dhe gjurmimit janë të pakta. Kur rastet e importuara përbëjnë më shumë se 10% të rasteve, kufizimet mund të kenë një ndikim të madh në përhapjen epidemisë. Kështu ata mund të kursejnë kohë për të mësuar për këtë variant të ri, për të bërë gati spitalet ose për të kryer vaksinat, raporton abcnews.al
Por ndalimet e udhëtimit qëndrojnë në fuqi për një kohë të gjatë. Në kohën kur Franca ndaloi udhëtimet jo thelbësore nga Britania më 16 dhjetor, me shpresën për të mbajtur në kontroll Omicron, numri i të infektuarve ishte mbi 50,000, 10% më e lartë se kulmi i saj gjatë valës Delta në fillim të vitit.
Kufizimet e udhëtimit priren të mos jenë efektive. Me shumë pak përjashtime, vendet lejojnë qytetarët, banorët, familjet e tyre, punëtorët thelbësorë, diplomatët, biznesmenët e rëndësishëm të udhëtojnë. Vendet që vendosin ndalime të suksesshme afatgjata të udhëtimit, siç bënë Australia dhe Zelanda e Re, kanë paguar një kosto të madhe jo vetëm për lidhjet e tyre globale, por edhe për qytetarët e tyre. Për pjesën më të madhe të vitit 2021, australianët u përpoqën të riktheheshin në vendin e tyre duke paguar shuma të majme për fluturime dhe hotelet që duhej të karantinoheshin.
Për të mbajtur në kontroll Covid-19, masa të tilla duhet të përforcohen edhe nga rregullat drakoniane të secilit vend. Rikujtojmë se qyteti i Melburnit u mbyll për 262 ditë në 2021. Por politika të tilla mund të shpëtojnë jetë.
Por pak vende demokratike janë të gatshme t’i tolerojnë ato për një kohë shumë të gjatë. Në të vërtetë, i vetmi vend që ende ndjek një politikë strikte zero-covid është Kina, e cila po merr masa gjithnjë e më të dëshpëruara për të frenuar shpërthimet më të fundit të virusit, raporton abcnews.al
Në Xi’an, një qytet prej rreth 13 milionë banorësh ku rastet ditore janë rritur nga zero në mbi 100 në dhjetor, autoritetet kanë vendosur një bllokim të ashpër, po testojnë vazhdimisht popullsinë dhe kanë karantinuar 30,000 persona në një hotel.
Metoda të tilla janë të njohura në Kinë. Por nuk është aspak e qartë nëse politika e Kinës për zero-covid është e qëndrueshme, duke pasur parasysh transmetueshmërinë e lartë të Omicron. Për pjesën tjetër të botës, qasja më e mirë është që qeveritë të promovojnë politikat me kosto më efektive, veçanërisht vaksinat dhe dozat përforcuese.
Të dy vendet si Amerika dhe Britania hoqën kufizimet e udhëtimit me vendet e Afrikës Jugore pas përhapjes së Omicron. Të dy vendet kërkuan teste negative përpara udhëtimit dhe qytetarët duhet të izolohen përpara se të marrin përgjigjen negative të testit.
Por siç e dimë masa të tilla synojnë të jenë proporcionale dhe minimalisht përçarëse.
