MENU
klinika

8 gjëra që duhet të dini

Çfarë është mieloma e shumëfishtë?

25.12.2021 - 12:09

 

Terapia e synuar është vetëm një nga disa ilaçe që mjeku juaj mund t’ju japë për të trajtuar mielomën e shumëfishtë. Është e ndryshme nga kimioterapia dhe rrezatimi, të cilat vrasin qelizat e kancerit, por gjithashtu dëmtojnë qelizat e shëndetshme. Terapia e synuar shkon pas gjeneve, proteinave dhe substancave të tjera që ndihmojnë rritjen e qelizave kancerogjene. Kryesisht kursen qelizat e shëndetshme.

Shembuj të barnave të terapisë së synuar për mielomë të shumëfishtë janë:

 

*Frenuesit e proteazomit. Këto barna bllokojnë

disa enzima që u nevojiten qelizave kancerogjene për të mbijetuar. Shembujt përfshijnë bortezomibin

(Velcade), karfilzomib (Kyprolis) dhe ixazomib (Ninlaro).

*Frenuesit HDAC.

Panobinostat (Farydak) synon një proteinë që lejon qelizat e mielomës të rriten dhe të përhapen me shpejtësi.

*Barnat imunomoduluese.

Këto barna funksionojnë në sistemin imunitar, duke bllokuar aftësinë e qelizave kancerogjene për t’u ndarë dhe përhapur . Shembujt përfshijnë lenalidomide (Revlimid), pomalidomide (Pomalyst) dhe

talidomid (Talomid).

*Antitrupat monoklonalë.

Këto barna ngjiten për të bllokuar një substancë në pjesën e jashtme të qelizave kancerogjene për të cilën kanceri ka nevojë të rritet. Shembujt përfshijnë daratumumab (Darzalex) dhe elotuzumab (Empliciti).

Përpara se të filloni një mjekim terapie të synuar, këtu janë tetë gjërat që duhet të dini për këtë lloj trajtimi.

 

  1. Terapia e synuar është vetëm një pjesë e një strategjie trajtimi të shumëanshëm

Megjithëse terapia e synuar e vret kancerin vetë, mjekët shpesh e përdorin atë si një pjesë të një plani të plotë trajtimi. Edhe nëse terapia e synuar është ilaçi i parë që merrni, mund të keni rrezatim, kimioterapi, transplantim të qelizave staminale ose trajtime të tjera së bashku me të.

 

  1. Situata juaj do të përcaktojë se cilin ilac duhet të merrni

Nëse merrni terapi të synuar dhe cilat prej këtyre barnave ju merrni varet nga faktorë të tillë si:

sa agresiv është kanceri

sa vjeç jeni

sa te shendetshem jeni

cilat trajtime keni pasur tashmë

nëse kualifikoheni për një qelizë staminale

transplantim

preferencat tuaja personale

 

  1. Ka dy mënyra për t’i dhënë këto barna

Disa terapi të synuara vijnë si pilula që i merrni nga goja në shtëpi. Nëse i merrni pilulat në shtëpi, sigurohuni që të dini dozën e duhur për të marrë dhe mënyrën e ruajtjes së ilaçeve.

Terapitë e tjera të synuara janë të disponueshme si injeksione. Ju duhet të vizitoni mjekun për të futur versionet e injektueshme përmes një gjilpëre në një venë.

 

  1. Barnat e synuara janë të shtrenjta

Terapia e synuar është efektive, por mund të jetë e shtrenjtë.

 

  1. Këto barna kanë efekte anësore

Për shkak se terapia e synuar nuk vret qelizat e shëndetshme si kimioterapia, ajo nuk do të shkaktojë humbje të flokëve, të përziera dhe disa efekte të tjera anësore të pakëndshme të kimioterapisë. Megjithatë, këto barna ende mund të shkaktojnë efekte anësore.

Efektet anësore që përjetoni varen nga ilaçi dhe doza që merrni, por ato mund të përfshijnë:

lodhje

diarre

kapsllëk

infeksione

hundë të mbushura ose me rrjedhje

një ndjesi djegieje ose gjilpërash në trup krahët, këmbët, duart nga dëmtimi i nervave (neuropatia)

gulçim

skuqje të lëkurës

Nëse keni ndonjë nga këto efekte anësore pas trajtimit, pyesni mjekun nëse ka trajtime që mund të merrni për të ndihmuar në menaxhimin e tyre. Mos e ndaloni marrjen e barnave.

 

  1. Do të keni shumë vizita tek mjeku

Ju do të shihni ekipin e kujdesit shëndetësor për vizita të rregullta gjatë trajtimit. Në këto vizita, do të keni një ekzaminim të plotë, së bashku me analizat e gjakut, skanimet CT ose teste të tjera imazherike që vlerësojnë se si jeni duke ecur dhe nëse trajtimi po funksionon.

 

  1. Nëse në fillim nuk keni sukses, provoni përsëri

Terapia e synuar mund të mos funksionojë për ju në provën e parë, ose mund të ndalojë kancerin vetëm përkohësisht. Nëse keni filluar një terapi të synuar dhe ajo ndalon së funksionuari, mjeku mund të provojë t’ju japë përsëri të njëjtin ilaç ose t’ju kalojë në një trajtim tjetër.

 

  1. Terapia e synuar nuk do të kurojë mielomën e shumëfishtë

Mieloma e shumëfishtë nuk është ende e shërueshme, por perspektiva po përmirësohet. Futja e terapive të synuara dhe trajtimeve të tjera të reja po përmirësojnë shumë kohën e mbijetesës për njerëzit me këtë kancer.

 

Terapia e synuar është një qasje e re për trajtimin e mielomës së shumëfishtë. Ndryshe nga kimioterapia, e cila vret qelizat e kancerit dhe qelizat e shëndetshme, këto barna synojnë disa ndryshime që janë specifike për qelizat e kancerit. Kjo e bën atë shumë më të saktë në trajtimin e mielomës së shumëfishtë.

Përpara se të filloni këtë ose ndonjë trajtim tjetër të kancerit, sigurohuni që të kuptoni se çfarë do të bëjë për t’ju ndihmuar dhe çfarë efektesh anësore mund të shkaktojë. Nëse diçka është e paqartë, pyesni mjekun që ta shpjegojë atë në më shumë detaje.