Rimëkëmbja ekonomike e eurozonës rrezikon të minohet nëse inflacioni i lartë i vazhdueshëm gërryen të ardhurat e disponueshme të konsumatorëve dhe detyron Bankën Qendrore Evropiane të tërheqë stimulin e saj më shpejt se sa ishte planifikuar, sipas një sondazhi të ekonomistëve të Financial Times.
Më shumë se 40 për qind e 38 ekonomistëve të anketuar nga FT e identifikuan inflacionin si një rrezik të rëndësishëm për perspektivat e rritjes së 19 vendeve që ndajnë monedhën e përbashkët, duke e bërë atë faktorin e rrezikut më të cituar për vitin 2022 së bashku me pandeminë.
“Inflacioni do të ushqehet me pagat, duke ulur kërkesën”, tha Jesper Rangvid, profesor finance në Shkollën e Biznesit të Kopenhagës, duke shtuar se “BQE-ja mund t’i duhet gjithashtu t’i përgjigjet rreziqeve të inflacionit duke rritur normat, duke zbutur ngritjen [ekonomike]”.
BQE iu përgjigj shqetësimit në rritje rreth rritjes së shpejtë të çmimeve në fillim të këtij muaji, duke njoftuar se skema e saj e reagimit ndaj pandemisë prej 1,85 trilionë euro do të ndalonte blerjet neto të obligacioneve në mars, si pjesë e një reduktimi “hap pas hapi” të politikës së saj të lehtësimit sasior.
Inflacioni është rritur ndjeshëm këtë vit pasi ekonomia e eurozonës u rikuperua nga tronditja e pandemisë, kufizimet e aktivitetit u hoqën dhe oferta luftoi për të mbajtur ritmin me kërkesën, duke rritur kostot e energjisë dhe duke krijuar mungesa të shumë materialeve. Rritja e çmimeve të konsumit të bllokut arriti në 4.9 për qind në muajin nëntor rekord.
Ashtu si shumica e bankave qendrore, BQE është e befasuar nga presioni i vazhdueshëm rritës mbi çmimet. Këtë muaj ajo rriti ndjeshëm parashikimin e inflacionit të eurozonës në 2.6 për qind për vitin 2021 dhe 3.2 për qind për vitin 2022, të dyja mbi objektivin e saj prej 2 për qind.
“Perspektiva jonë ekonomike qëndron dhe bie me perspektivën për inflacionin,” tha Katharina Utermöhl, ekonomiste e lartë për Evropën në Allianz. “Nëse shohim një inflacion të lehtë që duket se mbetet mbi objektivin përtej vitit 2022, atëherë BQE-së do t’i duhet të frenojë qëndrimin e saj politik shumë më papritur sesa parashikohet aktualisht, gjë që mund të rëndojë mbi ekonominë reale, si dhe të promovojë stabilitetin financiar”.
Ekonomistët, të cilët u anketuan nga FT përpara se BQE të përditësonte parashikimet e saj këtë muaj, parashikuan mesatarisht se inflacioni i eurozonës do të ishte 2.7 përqind në 2022 dhe 1.9 përqind në 2023. Parashikimi i tyre ishte nën atë të BQE-së për vitin e ardhshëm, por ishte mbi parashikimin e bankës qendrore se inflacioni do të zbriste në 1.8 për qind në vitin 2023.
“Rritja e çmimit të energjisë përfaqëson një rrezik të madh,” tha Fabio Balboni, ekonomist i lartë i eurozonës në HSBC. “[Duke ngrënë] fuqinë blerëse të familjeve, ne kemi vlerësuar se mund të ulet 0,5 pikë përqindjeje nga niveli i PBB-së gjatë tremujorëve të ardhshëm”, gjë që do ta “vendoste BQE-në në një vend të vështirë”.
Çmimet e prodhimit u rritën 21.9 për qind në vitin deri në tetor, ritmi më i shpejtë që nga krijimi i euros më shumë se dy dekada më parë. Kjo u nxit kryesisht nga një rritje prej 62.5 për qind në çmimet e energjisë, por edhe duke përjashtuar që çmimet e mallrave industriale u rritën ende me 8.9 për qind.
“Inflacioni i arratisur është një rrezik më domethënës [se sa pandemia],” tha Nicholas Bennenbroek, ekonomist ndërkombëtar në Wells Fargo. “Valët e mëparshme të virusit Covid-19 zakonisht kanë pasur efekte negative afatshkurtra në rritje, por nuk kanë qenë të gjata, një model që ne presim të vazhdojë.”
Sidoqoftë, pothuajse gjysma e ekonomistëve të anketuar menduan se ekzistonte ende një rrezik i rëndësishëm ekonomik nga variantet e koronavirusit.
Ekonomistët parashikojnë mesatarisht se ekonomia e eurozonës do të rritet me 4 për qind vitin e ardhshëm, pak më poshtë se 4.2 për qind e parashikuar nga BQE.
André Sapir, një profesor në Université libre de Bruxelles, tha se sfida më e madhe për bllokun ishte “gjetja e ekuilibrit të duhur për politikën makro, si fiskale ashtu edhe monetare, për të lejuar një rimëkëmbje të vazhdueshme pa pozicione të pakontrolluara fiskale dhe inflacion të arratisur”.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Financial Times
