Nëse shekulli i 20-të na ka mësuar diçka është fakti që ose ju do të zotëroni historinë ose historia do tju zotërojë juve. Në librin e tij të vitit 2014, ” The Sleepwalkers “, historiani Christopher Clark e ka bërë të qartë se “protagonistët e 1914 ishin somnambul … të verbër ndaj realitetit që ata po shihnin në botë.”
Pas vrasjes së arkidukës Franz Ferdinand në Sarajevë, shtetasit perëndimorë nuk e morën seriozisht një fatkeqësi që do të fshinte botën e tyre të lavdishme “belle epoque”, me koston e 20 milionë të vdekurve në Luftën e Parë Botërore.
Shtetasit e sotëm thjesht duhet të përpiqen më shumë për të mos lejuar të ndodhi ajo çfarë ndodhi gjatë asaj vere fatale të vitit 1914. Për momentin, presidentët Biden dhe Putin kanë shmangur një përshkallëzim masiv midis SHBA-së dhe Rusisë, por sfidat sistematike që mundojnë vendet kufitare të Europës Lindore mbeten.
Perëndimi duhet të zgjohet.
Çfarë mund të bëjë SHBA për të shmangur këtë stuhi të ardhshme? Së pari, ne duhet të kuptojmë qartë aksionet gjeostrategjike. Ukraina është pika zero në këtë konflikt. Idealisht, Putin shpreson të pushtojë Kievin dhe të nënshtrojë Ukrainën si një shtet vasal. Rezultati i dytë më i mirë për presidentin rus është se kriza e tij aktuale jep fryte në arenën perëndimore.
Çmimi i tij për tërheqjen? Një veto ruse mbi çdo zgjerim të mëtejshëm lindor të NATO-s. Çfarëdo që dikush mendon për anëtarësimin e mëtejshëm në NATO, Uashingtoni duhet ta refuzojë kategorikisht këtë. SHBA është një superfuqi autonome; nuk i lejon vendet e tjera t’i tregojnë se me kë mund dhe nuk mund të bëjë aleancë. T’i japë Rusisë një kontroll të tillë mbi politikën e jashtme të SHBA-së, do t’i tregonte pjesës tjetër të botës se Amerika ka hyrë në një epokë të re të rrezikshme izolimi. Kjo do të kishte pasoja afatgjata në balancën globale të fuqisë në dëm të SHBA-së, raporton abcnews.al
Opsioni i tretë më i mirë strategjik i Putin është Ukraina, duke hedhur poshtë vetë nocionin se animi i një vendi aspirues drejt perëndimit mund të sjellë pavarësi, prosperitet dhe demokraci. Putin mund të pranojë secilin prej këtyre tre rezultateve strategjike. I takon Bidenit t’i mohojë këto synime të artikuluara qartë.
Ringjallja e Ukrainës mbështetet në një stol politikash me tre shtylla: një ushtri e ringjallur, një skenë e gjallë politike e brendshme dhe një politikë autonome energjetike. Ndërsa vëmendja është përqendruar tek e para, po aq e rëndësishme është përfshirja e Shteteve të Bashkuara në ndihmën për të ushqyer dy imperativat e fundit.
Për sa i përket politikës së brendshme, kjo do të thotë që Amerika duhet t’i kujtojë presidentit Volodymyr Zelensky se populizmi i drejtuar nga personaliteti është një rrugë e rrezikshme për të udhëtuar. Zelensky u katapultua në presidencën ukrainase për shkak të rolit që luajti në satirën popullore politike. Duke fituar mandatin e tretë, Zelensky fitoi 73 për qind të votave në zgjedhjet presidenciale të Ukrainës. Por, pas marrjes së detyrës në maj 2019, Zelensky e ka gjetur qeverisjen më të vështirë se satira, raporton abcnews.al
Tani, më shumë se dy vite në mandatin e tij, Zelensky ka hasur vështirësi reale politike. Një sondazh i tetorit i kryer nga Instituti Ndërkombëtar i Sociologjisë në Kiev zbuloi se vlerësimi i miratimit të presidentit ka rënë në 25 për qind dhe 59 për qind e votuesve nuk i besojnë atij.
Së pari, dokumentet e zbuluara Pandora zbuluan se Zelensky zotëronte disa prona financiare në det të hapur në Ishujt e Virgjër Britanikë, Qipro dhe Belize. Së dyti, ai shkarkoi aleatin e tij, Dmytro Rozumkov, nga pozicioni i tij si kryetar i Radës, parlamenti i Ukrainës.
Së treti, Zelensky ka zgjedhur të ndeshet me biznesmenin më të pasur të Ukrainës, i cili është një lojtar kryesor në sektorët e medias dhe energjisë së vendit. Ndërkohë që figurat e qeverisë janë mirëpritur prej kohësh në stacionet e tij televizive, kohët e fundit figurat politike të opozitës janë shfaqur më shpesh në programet e tij, raporton abcnews.al
Ky konflikt përballë kërcënimit të afërt të Rusisë minon sigurinë e Ukrainës. Për të gjitha këto arsye, SHBA duhet të mbështesë fuqishëm Ukrainën, duke i kujtuar Zelenskyt se Amerika mbështet të ardhmen demokratike të vendit, në vend të perspektivave personale të çdo njeriu.
Së fundi, Ukraina duhet të përballet me krizën e saj energjetike të afërt. Në mënyrë të rrezikshme, më shumë se gjysma e energjisë elektrike të vendit prodhohet në termocentralet bërthamore në pronësi të shtetit. Në një shenjë tjetër të varësisë së Ukrainës nga Moska, vetëm një nga këto termocentrale ka objektin e vet të magazinimit të karburantit; pjesa tjetër është e detyruar të eksportojë mbetjet e tyre për magazinim në Rusi. Rreth 70 për qind e importeve të qymyrit të Ukrainës vijnë nga Rusia.
Në vend që të shtyjë reformat e nevojshme, qeveria Zelensky po akuzon DTEK, një kompani private që menaxhon një pjesë të madhe të gjenerimit termik të Ukrainës, për planifikim të dobët për dimrin e ardhshëm. Por, siç tha CEO i DTEK, Maxim Timchenko, “Ndërsa i afrohemi dimrit çdo vit, nuk mund të supozojmë se kemi një krizë. Duhet të përgatitemi paraprakisht për dimër.”
Qeveria ukrainase, e cila akumuloi borxhe të mëdha ndaj prodhuesve të energjisë nga burimet e rinovueshme që nga viti 2020, i ka shlyer këto kohët e fundit, me përjashtim të DTEK-së , e cila është një investitor i madh në këtë sektor. Për sa i përket çështjes kryesore të energjisë, SHBA-ja ka një rol të madh politik për të luajtur këtu, duke mbështetur pavarësinë energjetike (dhe rrjedhimisht politike) të Ukrainës. Administrata e Biden duhet të mbështesë fuqimisht përpjekjet e Kievit për të integruar rrjetin e tij energjetik me tregjet e energjisë të Bashkimit Europian sa më shpejt të jetë e mundur.
Në të kundërt, Putin mund të përdorë energjinë në Kiev sipas dëshirës. Në mënyrë të parashikueshme, më 1 nëntor, kjo është ajo që ai bëri – Kremlini ndaloi eksportet termike të qymyrit në Ukrainë, pikërisht në momentin që po fillon dimri i ftohtë.
Është koha për t’i dhënë fund qasjes pasive të Amerikës ndaj krizës së ardhshme në Ukrainë. Mënyra më e mirë për të shmangur fatkeqësitë është të bindësh me vendosmëri dhe me shpejtësi Kievin që të ndihmojë veten, në mënyrë që Ukraina të përballet me çdo sulm apo periudhë të keqe që do të vijë.
