Olaf Scholz së shpejti do të betohet si kancelar i ri i Gjermanisë pas gati dy muajsh negociata intensive midis Social Demokratëve (SPD), të Gjelbërve dhe Demokratëve të Lirë liberalë (FDP).
Është një koalicion kompleks pasi tre aleatët kishin prioritete të ndryshme – herë-herë të kundërta – përpara zgjedhjeve.
Për sa i përket taksave, për shembull, të Gjelbrit dhe SPD premtuan të rrisin taksat, ndërsa FDP u kundërshtua ashpër.
Me SPD-në që merr gjashtë ministri në krye të kancelarisë dhe të Gjelbrit dhe FDP-së përkatësisht pesë dhe katër, Scholz duhet t’i bashkojë ato duke siguruar udhëheqjen e pritur nga kancelarja e ekonomisë më të madhe të Evropës.
Në konferencën për shtyp për shpalljen e marrëveshjes së koalicionit, u diskutua shumë për investimet publike, të drejtat e punëtorëve dhe sigurisht për pandeminë COVID-19. Por ndërsa këto çështje janë kyçe dhe tërheqin vëmendjen e gjerë të medias në Gjermani, në fund të fundit ka tre çështje që do të krijojnë të ardhmen e lokomotivës gjermane – dhe gjithashtu të gjithë ekonomisë së BE-së.
1. Rusia dhe Kina
Ministrja e ardhshme e jashtme gjermane do të jetë Annalena Baerbock, bashkë-drejtuese e të Gjelbërve. Të Gjelbrit kritikuan në mënyrë të përsëritur Angela Merkelin për prioritizimin e interesave tregtare gjermane në kurriz të vlerave thelbësore perëndimore, dhe shumica e kësaj lidhej me Kinën dhe Rusinë.
Për shembull, Merkel mbështeti gazsjellësin Nord Stream 2 midis Rusisë dhe Gjermanisë, megjithë kundërshtimin nga SHBA ndër të tjera. Një kundërshtim ndaj tubacionit është se ai e bën Rusinë më pak të varur për furnizimin e Evropës nëpërmjet një tubacioni tjetër që kalon përmes Ukrainës, kështu që i mundëson Putinit të shtrydhë të ardhurat e Ukrainës nga furnizimi me gaz për përfitime politike.
Sa i përket Kinës, Merkel e shtyu Marrëveshjen Gjithëpërfshirëse BE-Kinë për Investimet në vijën e finishit në fund të vitit 2020, pavarësisht kritikave. Marrëveshja, e cila u jep të dy palëve akses më të mirë në tregjet e njëra-tjetrës, tani është pezull dhe ende duhet të ratifikohet.
Pyetja është se deri në çfarë mase kjo qasje do të ndryshojë tani nën Scholz dhe Baerbock, të cilët kanë thënë se objektivi i saj është një politikë e jashtme “e udhëhequr nga të drejtat dhe vlerat e njeriut”.
Por ekonomia e Gjermanisë është thellësisht e ndërlidhur me të dy vendet, veçanërisht me Kinën. Pozicioni që do të marrë Scholz do të përcaktojë kancelaritetin e tij dhe gjithashtu do të formësojë në mënyrë të pashmangshme marrëdhëniet e BE-së me këto dy vende.
2. Tranzicioni i gjelbër i Gjermanisë
Objektivi i shpallur i koalicionit të sapoformuar është që burimet e rinovueshme të përbëjnë 80% të energjisë elektrike gjermane deri në vitin 2030 – një rritje e konsiderueshme nga rreth 45% e regjistruar në vitin 2020. Në konferencën e fundit për shtyp të koalicionit, Scholz përsëriti se koalicioni synon të ekzekutojë “Projekti më i madh i modernizimit industrial që Gjermania ka ndërmarrë në më shumë se 100 vjet”.
Por kjo kërkon investime gjigante në mbrojtjen e klimës dhe modernizimin e burokracisë së vendit, dixhitalizimin dhe më shumë.
Është një koalicion kompleks pasi tre aleatët kishin prioritete të ndryshme – herë-herë të kundërta – përpara zgjedhjeve.
Pra, kush do ta paguajë faturën e tranzicionit të gjelbër? Për këtë pyetje vendimtare, Scholz dhe aleatët e tij të koalicionit nuk kanë dhënë vërtet asnjë përgjigje.
Gjermania vazhdon të jetë ekonomia më e madhe e Evropës dhe ishte eksportuesi i tretë më i madh në botë pas Kinës dhe SHBA-së në vitin 2020. Por rritja e konkurrencës ndërkombëtare, përqendrimi në rritje i Kinës përbrenda dhe proteksionizmi në rritje mund të mbulojnë shkallën e rritjes së Gjermanisë në vitet e ardhshme.
3. Kombet më borxhli të BE-së
Krijimi i fondit të rimëkëmbjes së koronavirusit të BE-së prej 750 miliardë eurosh (638 miliardë £) më herët në 2021 është parë si një moment përcaktues për bllokun. Kjo do të thotë që vendet anëtare kanë rënë dakord për herë të parë të rrisin borxhin e tyre të përbashkët për të siguruar që ata që janë më të goditur nga pandemia do të jenë në gjendje të lehtësojnë pasojat negative dhe të investojnë në planet e rimëkëmbjes për të lejuar rritje më të lartë në të gjithë rajonin.
Merkel ishte në gjendje të bindte aleatët e saj politikë në vend që të pajtoheshin me këtë duke i siguruar ata se ishte një masë e vetme. Megjithatë, shumë vende të BE-së si Greqia, Italia dhe Portugalia kishin borxhe që tashmë ishin në kufijtë e paqëndrueshëm të para-COVID-19, dhe pandemia i ka përkeqësuar më tej problemet e tyre. Prandaj, debati rreth asaj nëse pjesa tjetër e BE-së duhet t’i shpëtojë ata, është e sigurt që të arrijë në krye herët a vonë.
Për momentin, të paktën për Gjermaninë, FDP ka vendosur rregullat pasi frena e borxhit është konfirmuar.
Por a do të ndikojë kjo qasje edhe në buxhetin e BE-së? Së shpejti do ta zbulojmë. Pikërisht për këtë çështje, Scholz do të vendosë reputacionin e tij në Bruksel dhe më gjerë.
Burimi: The Conversation
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
