Vitet e fundit kanë treguar se SHBA nuk mund dhe nuk dëshiron të jetë më polici i botës. Për më tepër, Rusia dhe Kina duket se po përafrojnë strategjitë e tyre – njëra synon Ukrainën dhe tjetra Tajvanin.
Një kontroll ushtarak jo vetëm që do të fshinte dy demokraci nga toka, por do të godiste edhe Evropën në zemrën e saj. Ne nuk mund të përballojmë më të mos luajmë gjeopolitikisht.
Gjatë 30 viteve të fundit, numri i demokracive ka rënë dhe numri i konflikteve është rritur. I udhëhequr nga Vladimir Putin, Rexhep Tajip Erdogan dhe Xi Jinping, modeli postmodern i ka lënë vendin politikës së pushtetit të shekullit të 19-të.
Një botë në të cilën fuqitë e mëdha e ndajnë botën në sfera të ndikimit, duke shpërfillur vullnetin e popullit apo ligjin ndërkombëtar.
Prandaj, a duhet të konkludojmë se Perëndimi ka humbur? Jo. SHBA dhe BE janë ende zonat më të begata të botës.
Qytetarët tanë janë njerëzit më të lirë në tokë. Ne kemi një shtet ligjor që funksionon mirë, një ekonomi dinamike dhe kërkesat tona për produkte janë ende standardi global.
Jo sepse vendet e tjera mendojnë se rregullat tona janë kaq të shkëlqyera, por përndryshe nuk do të kishin akses te konsumatorët më të pasur në botë.
Megjithatë, BE-ja duhet të jetë e kujdesshme që të mos bëjë të njëjtat gabime si Perandoria Romake – e cila ra viktimë e dekadencës dhe idesë se siguria e saj mund t’u jepet të tjerëve.
Edhe në Bashkimin Evropian, vendet vështirë se investojnë në forcat e tyre të armatosura. Më keq, shumë vende janë kundër një politike të përbashkët evropiane të jashtme dhe të sigurisë.
Ata mbeten të mbërthyer në idenë se SHBA do të vazhdojë të na mbajë të sigurt përmes NATO-s.
Kjo është naive. Që nga Barack Obama, fokusi i SHBA-së është zhvendosur në Azi. Donald Trump, në vijim, ishte më shumë mik me Putinin sesa me aleatët e tij evropianë. Për fat të mirë, nën Joe Biden, lidhjet janë rivendosur, por edhe ai mban një politikë “Amerika e para”.
Kjo e bën Evropën të pambrojtur. Një luftë në Ukrainë do të çonte në një fluks refugjatësh dhe një mungesë të paprecedentë të energjisë. Marrja e Tajvanit nga Kina do të mbyllte ekonominë tonë për shkak të mungesës së gjysmëpërçuesve. Përfundimi i vetëm për BE-në duhet të jetë që të bëhet më autonome dhe më vendimtare.
Planet e Përfaqësuesit të Lartë të BE-së Borrell për të ngritur një forcë ushtarake pan-evropiane prej 5000 trupash janë të lavdërueshme, por krejtësisht të pamjaftueshme. Putini ka vendosur 120,000 trupa pranë kufirit me Ukrainën brenda pak javësh.
Cila do të jetë përgjigja jonë nëse viktima e radhës është një nga vendet anëtare baltike të BE-së? Nuk duhet përjashtuar mundësinë e një lloji të ri të Trumpit që të marrë pushtetin pas Bidenit.
Prandaj është koha për të bërë përparim drejt një ushtrie evropiane të bazuar në një politikë të jashtme të përbashkët.
Jo për të dobësuar NATO-n, por për ta forcuar atë. Një sondazh i qytetarëve evropianë ka treguar se nevoja për një ushtri evropiane perceptohet si më urgjente.
Vendi im Belgjika ka pasur politikanë që kanë lënë gjurmë të mëdha në integrimin evropian. Pa Paul Henri Spaak nuk do të kishte pasur treg të brendshëm. Pa Guy Verhofstadt nuk do të kishte pasur asnjë konventë që nisi reformat e fundit të mëdha të BE-së. Dhe pa Herman Van Rompuy, Greqia do të ishte hedhur jashtë eurozonës.
Prandaj i bëj thirrje qeverisë belge që të shtyjë Konferencën për të Ardhmen e Evropës për të vazhduar këtë traditë. Le të angazhohemi për një Bashkimi të vërtetë Evropian të Mbrojtjes. Dhe le të heqim, një herë e përgjithmonë, vetot kombëtare bllokuese që i pengojnë një politike të jashtme të përbashkët evropiane.
Burimi: Eu Observer
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Asnjë vend në botë nuk e ‘injoron’ dot Rusinë e Putinit
