Një transplant autolog është një lloj transplanti i qelizave burimore që përdoret për të trajtuar kancerin. Ekzistojnë dy lloje të transplanteve të qelizave staminale:
Një transplant i qelizave autologe përdor gjakun ose palcën e eshtrave të një personi.
Një transplant i qelizave alogjene përdor gjakun ose palcën e eshtrave të një dhuruesi.
Në një transplant autolog, një mjek profesionist mbledh qelizat staminale hematopoietike (gjeneruese të gjakut) nga trupi i vetë personit përpara se të marrin një trajtim kimioterapie me dozë të lartë.
Doza e kimioterapisë është qëllimisht mjaft e lartë për të vrarë qelizat e kancerit dhe qelizat e gjakut, kjo është arsyeja pse një mjek mbledh qelizat e gjakut përpara trajtimit me kimioterapi.
Procedura e grumbullimit është në thelb “shpëtimi” i qelizave burimore përpara se të bëhët kimioterapia.
Pas trajtimit me kimioterapi, qelizat burimore hematopoietike do të kthehen në trup në mënyrë që ato të prodhojnë qeliza të reja, të shëndetshme të gjakut.
Cilat janë qelizat hematopoietike autologe?
- Qelizat hematopoietike autologe vijnë nga personi që do të marrë transplantin e qelizave. Me fjalë të tjera, një person që merr një transplant autolog të qelizave hematopoietike është edhe dhuruesi dhe marrësi i qelizave staminale.
- Qelizat staminale hematopoietike janë versionet e reja të qelizave që do të rriten në qeliza gjaku. Trupi i përdor këto qeliza për të prodhuar qelizat e kuqe të gjakut, qelizat e bardha dhe trombocitet.
- Qelizat burimore ekzistojnë kryesisht në palcën e eshtrave. Kjo është arsyeja pse transplantet e qelizave burimore nganjëherë quhen transplante të palcës së eshtrave.
Si përdoren qelizat hematopoietike autologe në trajtimin e kancerit?
- Transplantet autologe të qelizave staminale hematopoitike përdoren më shpesh për të trajtuar kanceret e gjakut si limfomat dhe mieloma e shumëfishtë.
- Ndërsa transplantet autologe të qelizave staminale hematopoitike nuk përdoren zakonisht për të trajtuar kanceret e organeve të ngurta, ato luajnë një rol në trajtimin e kancerit të testikujve dhe neuroblastomës.
- Ato përdoren gjithashtu për trajtimin e disa kushteve neurologjike autoimune, si skleroza e shumëfishtë.
- Kur keni një kancer gjaku si mieloma e shumëfishtë, qelizat e kancerit shumohen dhe mbingarkojnë qelizat e shëndetshme të gjakut. Me kalimin e kohës, kjo e bën të vështirë për qelizat të bëjnë detyra tipike që e mbajnë trupin j të shëndetshëm dhe funksional.
- Kjo është arsyeja pse një transplant autolog i qelizave burimore mund të jetë një trajtim efektiv për njerëzit me mielomë të shumëfishtë dhe kancere të tjera të gjakut.
- Një transplant autolog i qelizave burimore ju lejon të merrni doza shumë më të larta të kimioterapisë sesa qelizat burimore zakonisht do të jenë në gjendje të rikuperohen.
- Pasi trajtimi i kimioterapisë vret të gjitha qelizat e kancerit, do të merren përsëri qelizat burimore. Trupi më pas mund të fillojë të prodhojë qeliza të shëndetshme të gjakut pa i mposhtur ato qeliza kanceroze.
- Qelizat burimore të përdorura për transplantet hematopoietike autologe janë përgjithësisht qelizat burimore që qarkullojnë në gjak. Këto qeliza mblidhen në një proces që është i ngjashëm me dhurimin e gjakut.
- Në mënyrë tipike, grumbullimet bëhen si procedura ambulatore. Shumica e njerëzve janë në gjendje të rifillojnë aktivitetet e tyre të përditshme pas grumbullimit autolog të gjakut.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
12 kontrollet mjekësore që nuk duhet të shmangni kurrë!
5 fakte të habitshme rreth presionit të lartë të gjakut!
