Josep Borell
Disa javë mund të duken si dekada, dhe kjo javë ka qenë një prej tyre. Me aktin e agresionit të Rusisë kundër Ukrainës, tragjedia e luftës ka shpërthyer sërish në Evropë. Forcat ruse kanë bombarduar banesa, shkolla, spitale dhe infrastrukturë tjetër civile. Makina e propagandës së Kremlinit po përpiqet të justifikojë pajustifikueshmen. Më shumë se një milion njerëz tashmë kanë ikur nga dhuna dhe më shumë që do të vijnë.
Ndërkohë, ukrainasit po tregojnë një mbrojtje heroike të vendit të tyre, të galvanizuar nga udhëheqja e Presidentit Volodymyr Zelensky. Përballë një sulmi në rritje dhe pretendimeve absurde të Kremlinit që mohojnë identitetin e tyre kombëtar, ukrainasit kanë demonstruar unitet dhe qëndrueshmëri. I ngecur në të kaluarën, presidenti rus Vladimir Putin mund ta ketë bindur veten se Ukraina i përket atij sipas vizionit të tij për një “Rusi të madhe”.
Por ukrainasit kanë treguar se vendi i tyre u përket atyre dhe se ata synojnë që ai të ketë një të ardhme evropiane.
Bashkimi Evropian ka filluar të veprojë. Ndërsa disa prisnin që ne të ankoheshim, të mos pajtoheshim dhe të vononim, ne kemi vepruar me shpejtësi rekord për të mbështetur Ukrainën, duke thyer tabu gjatë rrugës.
Ne kemi vendosur sanksione ndaj oligarkëve të lidhur me Kremlinin dhe atyre që janë përgjegjës për luftën.
Masat që ishin të pamendueshme vetëm pak ditë më parë – të tilla si ndalimi i bankave kryesore ruse nga sistemi SWIFT dhe ngrirja e aktiveve të bankës qendrore ruse – janë tashmë në fuqi.
Dhe për herë të parë ndonjëherë, BE-ja po mbështet shtetet anëtare teksa furnizojnë pajisje ushtarake për Ukrainën në luftë, duke mobilizuar 500 milionë euro (554 milionë dollarë) në kuadër të Mjetit Evropian të Paqes.
Ne i kemi bërë të gjitha këto së bashku me vendet e tjera për të siguruar efekt maksimal. Shtetet e Bashkuara, Mbretëria e Bashkuar, Kanadaja, Zvicra, Japonia, Singapori dhe shumë qendra të tjera financiare dhe ekonomike janë bashkuar me ne në miratimin e sanksioneve të ashpra.
Zemërimi ndërkombëtar kundër Rusisë po përhapet, madje edhe në sport dhe art. Një sërë kompanish po largohen nga tregu rus.
Megjithatë, lajmet nga Ukraina janë të tmerrshme, dhe askush nuk e di se si do të përfundojë kjo luftë.
Putini do të përpiqet të justifikojë gjakderdhjen që ka nisur duke e përshkruar atë si një nënprodukt të pashmangshëm të ndonjë përplasjeje midis Perëndimit dhe pjesës tjetër; por ai nuk do të bindë pothuajse askënd.
Shumica e vendeve dhe njerëzve anembanë botës refuzojnë të pranojnë një botë ku një udhëheqës autokratik thjesht mund të marrë gjithçka që dëshiron përmes agresionit ushtarak.
Më 2 mars, një shumicë dërrmuese e Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara – 141 vende – votuan për të mbështetur të drejtat e Ukrainës, duke denoncuar veprimet e Rusisë si një shkelje të qartë të Kartës së OKB-së dhe ligjit ndërkombëtar. Vetëm katër vende votuan pro Rusisë (35 të tjerët abstenuan). Kjo shfaqje historike e konsensusit global tregon se sa shumë udhëheqësit rusë e kanë izoluar vendin e tyre.
BE-ja punoi shumë për të arritur këtë rezultat në OKB dhe ne pajtohemi plotësisht me Sekretarin e Përgjithshëm të OKB-së António Guterres se detyra tani është t’i jepet fund dhunës dhe të hapet dera për diplomacinë.
Ky është një zhvillim i mirëpritur, por ka shumë më tepër për të bërë.
Së pari, ne duhet të përgatitemi për të mbështetur Ukrainën dhe popullin e saj për një kohë të gjatë – për hir të tyre, si dhe për ne. Nuk do të ketë siguri për askënd nëse lejojmë që Putini të fitojë. Nëse nuk ka më rregulla, të gjithë do të jemi në rrezik. Kjo është arsyeja pse ne duhet të sigurojmë që një Ukrainë e lirë të mbijetojë. Dhe për këtë qëllim, ne duhet të kërkojmë që Rusia t’i kthehet arsyes, në mënyrë që paqja të rivendoset.
Së dyti, ne duhet të kuptojmë se çfarë do të thotë kjo luftë për sigurinë dhe qëndrueshmërinë evropiane më gjerësisht.
Mendoni për energjinë. Është e qartë se reduktimi i varësisë sonë nga importet e energjisë nga fuqitë autoritare dhe agresive është një imperativ strategjik urgjent.
Është absurde që ne fjalë për fjalë kemi financuar aftësinë e kundërshtarit tonë për të bërë luftë. Pushtimi i Ukrainës duhet t’i japë një vrull të ri tranzicionit tonë të energjisë së gjelbër. Çdo euro që ne investojmë në zhvillimin e burimeve të rinovueshme në shtëpi do të zvogëlojë dobësitë tona strategjike dhe do të ndihmojë në shmangien e ndryshimeve katastrofike klimatike.
Së treti, në një botë të politikës së pushtetit, ne kemi nevojë për kapacitetin për të detyruar dhe mbrojtur veten.
Po, kjo përfshin mjetet ushtarake dhe ne duhet t’i zhvillojmë ato më shumë. Por thelbi i asaj që BE bëri këtë javë ishte përdorimi i të gjitha politikave dhe mjeteve – të cilat mbeten kryesisht ekonomike dhe rregullatore në natyrë – si instrumente pushteti. Ne duhet të ndërtojmë mbi këtë qasje në javët në vijim, në Ukrainë, por edhe gjetkë, sipas nevojës.
Detyra kryesore për “Evropën gjeopolitike” është e drejtpërdrejtë.
Ne duhet të përdorim qëllimin tonë të ri fillimisht për të siguruar një Ukrainë të lirë dhe më pas për të rivendosur paqen dhe sigurinë në të gjithë kontinentin tonë.
Burimi: Project Syndicate
Përktheu dhe përshtati: Konica.al