Hormonet janë lajmëtarët kimikë të trupit.
Të prodhuara në gjëndrat endokrine, këto kimikate të fuqishme udhëtojnë rreth qarkullimit të gjakut duke u “thënë” indeve dhe organeve se çfarë të bëjnë. Ato ndihmojnë në kontrollin e shumë prej proceseve kryesore të trupit, duke përfshirë metabolizmin dhe riprodhimin.
Kur keni një çekuilibër hormonal, keni shumë ose shumë pak nga një hormon i caktuar. Edhe ndryshimet e vogla mund të kenë efekte serioze në të gjithë trupin.
Mendoni për hormonet si një recetë keku. Shumë ose shumë pak nga çdo përbërës ndikon në produktin përfundimtar.
Ndërsa disa nivele të hormoneve luhaten gjatë gjithë jetës dhe mund të jenë vetëm rezultat i plakjes natyrale, ndryshime të tjera ndodhin kur gjëndrat endokrine e bëjnë gabim recetën.
Shenjat ose simptomat e një çekuilibri hormonal
Hormonet luajnë një rol integral në shëndetin e përgjithshëm. Si rezultat, ka një gamë të gjerë shenjash ose simptomash që mund të sinjalizojnë një çekuilibër hormonal. Shenjat ose simptomat do të varen nga ato hormone ose gjëndra që nuk funksionojnë siç duhet.
Kushtet e zakonshme hormonale që prekin burrat dhe gratë mund të shkaktojnë ndonjë nga shenjat ose simptomat e mëposhtme:
- shtim në peshë
- një gungë dhjami midis shpatullave
- humbje peshe e pashpjegueshme dhe nganjëherë e papritur
- lodhje
- dobësi e muskujve
- dhimbje të muskujve, butësi dhe ngurtësi
- dhimbje, ngurtësi ose ënjtje në kyçe
- rritje ose ulje të rrahjeve të zemrës
- djersitje
- rritja e ndjeshmërisë ndaj të ftohtit ose nxehtësisë
- kapsllëk ose lëvizje më të shpeshta të zorrëve
- urinim i shpeshtë
- etjen e shtuar
- uria e shtuar
- depresioni
- nervozizëm, ankth
- shikim i turbullt
- infertilitetit
- flokë të holluar ose flokë të brishtë
- lëkurë të thatë
- fytyrë e fryrë
- fytyrë e rrumbullakosur
- strija vjollce ose rozë
- Mbani në mend se këto simptoma janë jospecifike dhe t’i keni ato nuk do të thotë domosdoshmërisht se keni një çekuilibër hormonal.
Shkaqet e një çekuilibri hormonal
Ka shumë shkaqe të mundshme të një çekuilibri hormonal. Shkaqet ndryshojnë në varësi të hormoneve ose gjëndrave të prekura. Shkaqet e zakonshme të çekuilibrit hormonal përfshijnë:
- terapi hormonale
- medikamente
- trajtimet e kancerit si kimioterapia
- tumoret, qofshin ato kanceroze apo beninje
- tumoret e hipofizës
- çregullime te ngrenies
- stresi
- lëndim apo traumë
Ndërsa kushtet e mëposhtme mund të shkaktohen fillimisht nga çekuilibrat hormonalë, prania e kushteve mund të çojë gjithashtu në çekuilibër të mëtejshëm hormonal:
- diabeti (tipi 1 dhe tipi 2)
- diabeti insipidus
- hipotiroidizëm, ose një tiroide joaktive
- hipertiroidizëm, ose një tiroide tepër aktive
- nyjet hiperfunksionale të tiroides
- tiroiditi
- hipogonadizmi
- Sindromi Cushing, ose nivele të larta të kortizolit
- hiperplazia kongjenitale e veshkave, e cila shkakton nivele të ulëta të kortizolit dhe aldosteronit
- sëmundja e Addison-it
Opsionet e trajtimit për një çekuilibër hormonal
Trajtimi për një çekuilibër hormonal do të varet nga ajo që e shkakton atë. Disa opsione të zakonshme trajtimi janë përshkruar më poshtë.
Terapia me estrogjen
Nëse jeni duke përjetuar ndezje të nxehta ose simptoma të tjera të pakëndshme të menopauzës, mjeku mund të rekomandojë një dozë të ulët të estrogjenit.
Sigurohuni që të diskutoni rreziqet dhe përfitimet e terapisë së zëvendësimit të hormoneve (HRT) me mjekun.
Kontrolli hormonal i lindjes
Kontrolli hormonal i lindjes mund të ndihmojë në rregullimin e cikleve menstruale. Mund të ndihmojë gjithashtu në përmirësimin e akneve dhe në reduktimin e qimeve të tepërta në fytyrë dhe trup.
Medikamente kundër androgjenit
Androgjenet janë hormone seksuale mashkullore që janë të pranishme si tek femrat ashtu edhe tek meshkujt. Gratë me nivele të larta të androgjenit mund të zgjedhin të marrin ilaçe që bllokojnë efektet e androgjenëve.
Këto efekte përfshijnë:
- Renia e flokeve
- rritja e qimeve të fytyrës
- aknet
Terapia me testosteron
Suplementet e testosteronit mund të zvogëlojnë simptomat e testosteronit të ulët te meshkujt. Tek adoleshentët me pubertet të vonuar, stimulon fillimin e pubertetit. Është i disponueshëm në shumë forma, duke përfshirë injeksione dhe xhel.
Terapia e hormoneve tiroide
Nëse keni hipotiroidizëm, hormoni sintetik i tiroides levothyroxine (Levoxyl, Synthroid, Unithroid) mund të sjellë përsëri në ekuilibër nivelet e hormoneve.
Eflornithine (Vaniqa)
Ky krem me recetë është krijuar posaçërisht për qimet e tepërta të fytyrës tek gratë. Aplikuar në mënyrë topike në lëkurë, ndihmon në ngadalësimin e rritjes së qimeve të reja, por nuk heq qafe qimet ekzistuese.