Për 400 vjet, familja e Carletta Heinz ka prodhuar shishe qelqi me porosi për parfumeritë kryesore në botë në një fabrikë në skajet e pyllit Frankonian të Gjermanisë.
Por pushtimi rus i Ukrainës mund ta detyrojë shefin ekzekutiv 38-vjeçar të mbyllë biznesin përpara se të hyjë në shekullin e tij të pestë.
Në rast të mungesës së zgjatur të gazit, nëse Moska vendos të shkurtojë furnizimet për vendet evropiane që kanë vendosur sanksione ndaj Rusisë për shkak të luftës, “ne nuk do të jemi në gjendje të mbijetojmë si kompani”, tha ajo. “Do të na duhej të mbyllnim plotësisht [furrat e shkrirjes së qelqit], do të humbnim fuqinë punëtore. . . dhe do të ishte shumë e vështirë të rifillosh prodhimin pas një ose dy vitesh.”
Heinz-Glas nuk është e vetmja kompani gjermane që ngre alarmin. Më shumë se gjysma e gazit natyror të konsumuar në vend çdo vit vjen nga Rusia, përqindja më e lartë për çdo ekonomi të madhe të BE-së dhe industritë e varura nga gazi po paralajmërojnë se deri në dimër operacionet e tyre mund të jenë në mëshirën e Moskës.
Frika e tyre u shtua të mërkurën kur qeveria gjermane, e shqetësuar se Rusia do të ndërpresë furnizimet me gaz pasi shtetet e BE-së kundërshtuan kërkesën e Moskës për t’u paguar në rubla, aktivizuan të parën nga tre fazat paralajmëruese në planin e saj të furnizimit emergjent.
Sipas një ligji të vendosur gjatë embargos së naftës të eksportuesve arabë në vitet 1970, industria gjermane do të detyrohej të kufizonte konsumin e gazit në rast të mungesës, me furnizime të rezervuara për infrastrukturën kritike dhe familjet.
Një hap i tillë do t’i kushtonte ekonomisë më të madhe të Evropës dhjetëra miliarda euro, sugjerojnë vlerësimet dhe mund ta zhysë atë në recesion. Udhëheqësit e sindikatave kanë paralajmëruar se qindra mijëra vende pune do të jenë në rrezik.
Ekonomia gjermane madje mund të hyjë në “krizën e saj më të keqe që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore”, tha të enjten për Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung, Martin Brudermüller, shefi ekzekutiv i BASF, kompania më e madhe kimike në botë për nga shitjet.
Christian Seyfert, kreu i VIK, i cili përfaqëson grupe gjermane me energji intensive si prodhuesit e çelikut ose kimikateve, tha se kriza “mund të jetë padyshim më e keqe se pandemia [Covid-19]”.
Koronavirusi “i goditi shumë fort anëtarët tanë, por pjesërisht falë kërkesës nga Kina, së shpejti pati një rimëkëmbje ekonomike”, tha ai. “Kjo është një situatë edhe më shqetësuese.”
Ndërsa shumë kompani gjermane kanë rregulluar parashikimet e tyre të fitimeve për të llogaritur rritjen e kostove të energjisë si rezultat i luftës, disa nga industritë kryesore të vendit thonë se nuk do të jenë në gjendje të operojnë pa furnizime të mjaftueshme me gaz.
Furrat e Heinz-Glas, shumica e të cilave ngrohen me gaz në 1600 C, funksionojnë gjatë gjithë orarit, me afërsisht gjashtë shishe me shkëlqim që dalin nga linja e prodhimit çdo sekondë të ditës. Ato u dërgohen klientëve të shquar në të gjithë botën, duke përfshirë Yves Saint Laurent, Tiffany dhe Estée Lauder.
Nëse ftohet, xhami i shkrirë në furra do të ngurtësohet dhe pajisjet do të duhet të zëvendësohen, me një kosto prej miliona eurosh.
Industritë shumë më të mëdha kimike dhe çeliku përballen me një telash të ngjashëm. Rreth 15 për qind e furnizimit me gaz të Gjermanisë konsumohet nga sektori kimik, sipas VCI, organi i saj përfaqësues. Fabrika e BASF në Ludwigshafen në Gjermaninë jugperëndimore, kompleksi më i madh kimik i integruar në botë, përdor pothuajse 4 për qind të gazit të vendit.
Ndërsa gazi i përdorur për prodhimin e energjisë elektrike mund të zëvendësohet nga termocentrale me qymyr, roli i tij si lëndë e parë ose lëndë djegëse për furrat e zjarrit dhe proceset e tjera industriale nuk zëvendësohet lehtë.
BASF i tha FT se krisurat me avull, njësi që thyejnë hidrokarburet në përbërës kimikë bazë, në vendin e saj në Ludwighsafen do të ndaleshin plotësisht nëse dërgesat e gazit bien nën 50 për qind të nivelit të tyre normal, duke rrezikuar furnizimin e substancave të përdorura për mjekësi dhe higjienë dhe produkteve ushqimore.
Henrik Follmann, kreu i prodhuesit të kimikateve në pronësi familjare, Follman Chemie, me qendër në North Rhine-Westphalia në Gjermaninë perëndimore, tha se furnizimet me gaz ishin vendimtare për prodhimin e naftës. “Ne kemi nevojë për këtë lëndë ushqyese,” tha ai. “Nëse nuk e marrim atë, rafineritë do të ndalojnë, atëherë industria kimike do të ndalojë dhe e gjithë industria gjermane do të ndalojë.”
Ai shtoi: “Unë furnizoj kimikate për industrinë e drurit dhe mobiljeve, nëse nuk e marrin atë nga unë, çfarë do të bëjnë? Është e njëjta gjë për industrinë e prodhimit të çipave, e cila mbështetet në kimikate, ose industrinë e prodhimit të makinave.”
Propozimet e qeverisë janë gjithashtu të alarmuar nga prodhuesit e çelikut. Në qytetin perëndimor të Duisburgut, furrat e shpërthimit në fabrikën më të madhe të çelikut në Evropë mbështeten në gaz si një mbështetje nëse furnizimet e tyre me qymyr janë të shkurtra.
Një person i afërt me Thyssenkrupp, i cili zotëron fabrikën, tha: “Të kalosh nën një sasi kritike [furnizimi] me gaz do të ishte e rrezikshme. Do të shkaktonte dëme serioze në asetet tona.”
Çdo shkurtim në furnizimet me gaz të Gjermanisë nuk ka gjasa të kalojë 50 për qind, thonë analistët. I ashtuquajturi “shkatërrim i kërkesës” i shkaktuar nga rritja e çmimeve do të shkurtonte konsumin e gazit, argumentojnë ata. Ndërkohë, afërsisht një e treta e importeve ruse mund të zëvendësohet me dërgesa nga vende të tjera, sipas BDEW, e cila përfaqëson ndërmarrjet gjermane.
Përpjekjet për të frenuar përdorimin e gazit shtëpiak mund të zvogëlojnë më tej dhimbjen. Në rast të një krize furnizimi, sipas ekonomistëve të Allianz, “për çdo një [pikë përqindje] ulje të konsumit të gazit të familjeve”. . . Deri në 25,000 vende pune do të mbrohen në prodhim”.
Është e paqartë nëse furnizuesit e energjisë do të konsiderohen përgjegjës nëse nuk arrijnë të shpërndajnë gaz për klientët. Nëse qeveria i detyronte furnitorët të shkurtonin dërgesat, grupet e shërbimeve do të mbroheshin nga pretendimet për kompensim, sipas Christian Hampel, një partner në BDO Legal, i cili po këshillon kompanitë mbi pasojat e mundshme nga mungesat e gazit.
Por “për sa kohë që një prokurim zëvendësues është i mundur, furnizuesi i gazit duhet të dorëzojë”, shtoi ai. Ekzistenca ekonomike e furnizuesve “mund të jetë në rrezik” nëse ata detyrohen të paguajnë çmime të tepruara për zëvendësimin e gazit ose të kompensojnë klientët, tha ai.
Ndërsa industria gjermane është përballur me kriza energjetike në të kaluarën, qeveria dukej e papërgatitur këtë herë, sipas drejtuesve.
Babai i Carletta Heinz, Carl-August, drejtoi kompaninë e xhamit të familjes gjatë embargos së naftës të viteve 1970. Por 71-vjeçari në pension tha se kjo krizë ishte “qartësisht më e rrezikshme”.
Largimi i prodhimit nga Gjermania “do të ishte zgjidhja e fundit”, tha Carletta Heinz. Ajo nuk mbeti e impresionuar nga vendimet politike që kishin bërë që kompania e saj të përballej me një kërcënim ekzistencial.
“Vendi ynë me të vërtetë ka dështuar të sigurojë një burim të dytë [për gazin],” tha ajo. “Asnjë kompani nuk do ta bënte këtë në këtë mënyrë.”
/Përkthyer dhe përkthyer dhe për Konica.al nga Financial Times