MENU
klinika

"Financial Times"

Rritet kostoja e jetesës në Eurozonë, po pagat?!

08.05.2022 - 13:40

Ndërsa sindikata më e madhe e Gjermanisë, IG Metall, fillon diskutimet mbi kërkesat për një rritje të pagave deri në 8.2 për qind për 85,000 punëtorët e çelikut të vendit në javët e ardhshme, Birgit Dietze pret jehonë për punëtorët në të gjithë Evropën.

“Kur kompanitë po bëjnë fitime të larta, siç janë në këtë moment, mund dhe duhet të ketë kompensim për rritjen e mprehtë të çmimeve për punonjësit,” tha Dietze, kryenegociatori i IG Metall në industrinë e çelikut të Gjermanisë Lindore, për Financial Times.

Diskutimet e IG Metall, të cilat janë vendosur të përfundojnë në verë, pritet të ofrojnë një pikë referimi për raundet e negociatave në industri të tjera të shtruara për më vonë në vitin 2022. “Të gjithë ata që bëjnë pazare për pagat shikojnë shumë nga afër se çfarë po bëjnë këto negociata në industrinë gjermane”, tha Esther Lynch, zëvendëssekretarja e përgjithshme e Konfederatës Evropiane të Sindikatave.

Një marrëveshje pagash për punëtorët e çelikut të Gjermanisë do të ngjallte gjithashtu shqetësime midis politikëbërësve në Bankën Qendrore Evropiane, të cilët janë gjithnjë e më të prirur për të rritur normat e interesit në korrik, në përpjekje për të trajtuar inflacionin rekord të eurozonës prej 7.5 për qind në prill. Zyrtarët kanë frikë se rritja spirale e pagave do të nënkuptojë rrënjosjen e presioneve të çmimeve, duke rrezikuar një “spiralë paga-çmim” të stilit të viteve 1970.

Megjithatë, me një krizë të kostos së jetesës në afërsi dhe me papunësinë në bllokun 19-vendesh që bie në një nivel rekord prej 6.8 përqind në mars, kërkesa për paga më të mira është e fortë. “Tani po dëgjoj nga pothuajse çdo delegat shembuj se si punëtorët me pagë të ulët nuk mund të përmbushin as bazat e pagesës së ushqimit dhe energjisë elektrike, dhe ata duan veprim tani”, tha Lynch.

Sindikatat në të gjithë eurozonën kanë bërë thirrje për rritje për gjendjen më të keqe të rajonit. FNV, sindikata më e madhe holandeze, e cila ka pothuajse 1 milion anëtarë, dëshiron që qeveria të rrisë pagën minimale nga 10 € në 14 € në orë dhe po i shtyn të gjitha kompanitë të rrisin pagën me 100 € në muaj për të gjithë punëtorët për të kompensuar koston në rritje. e të jetuarit.

Qeveria gjermane tashmë është zotuar të rrisë pagën minimale të vendit nga pak më pak se 10 euro në orë në 12 euro në orë në tetor. Zyra e Statistikave të vendit tha se kjo do të prekte 7 milionë punëtorë, kryesisht gra, e barabartë me rreth një të gjashtën e fuqisë punëtore.

Paga minimale e Francës është rritur tre herë vitin e kaluar për një rritje totale prej 5.9 për qind, por sindikatat duke përfshirë CGT-në e majtë, e cila përfaqëson mbi 700,000 punëtorë, duan që ajo të rritet me 20 për qind të tjera në 2,000 euro në muaj.

Në vende të tjera, si Belgjika, Qiproja dhe Luksemburgu, punëtorët marrin rritje automatike të pagave kur rritet inflacioni.

Banka për Shlyerjet Ndërkombëtare, banka qendrore për bankat qendrore, tha javën e kaluar se, ndërsa indeksimi dhe rritja e pagës minimale rritën gjasat për një spirale paga-çmim, përqindja e punëtorëve të mbuluar nga këto kontrata ishte më e ulët se në të kaluarën. Mbulimi kishte rënë nga 24 përqind në 2008 në 16 përqind vitin e kaluar, tha ai. Anëtarësimi në Union në Gjermani, ndërkohë, ka rënë nga 36 për qind pas ribashkimit të vendit në 1990 në 16 për qind në 2019, sipas OECD.

Megjithatë, një fitore për punëtorët e çelikut të IG Metall mund të ndihmojë në përfundimin e më shumë se një dekade të rritjes së ngadaltë të pagave në eurozonë. Deri më tani, rritja e pagave në rajon ka qenë e vogël, në pak më pak se 2 për qind në tremujorin e katërt nga një vit më parë. Ky është një kontrast i madh me SHBA-në, ku rritja e fitimeve mesatare për orë u përshpejtua në një normë vjetore prej 5.6 për qind në mars.

Por kryeekonomisti i BQE-së Philip Lane tha të enjten se gjurmuesi i ri i pagave të bankës qendrore, që mbulon ekonomitë më të mëdha të rajonit, tregoi se marrëveshjet e pagave të dakorduara që nga janari sinjalizuan se pagat do të rriteshin këtë vit me rreth 3 për qind, një nivel që nuk shihet për një dekadë.

Rritja e pagave tashmë po përshpejtohet në Holandë, e cila ka një nga normat më të ulëta të papunësisë me 3.3 për qind dhe një nga normat më të larta të inflacionit me 11.2 për qind.

Në prill, kompanitë dhe sindikatat holandeze ranë dakord për marrëveshje për të rritur pagat me 3.3 përqind mesatarisht, rritja më e madhe që nga kriza financiare e vitit 2008, sipas organizatës së punëdhënësve AWVN. “Pagat me të vërtetë po rriten dhe ajo që është rënë dakord duket të jetë më e lartë se normalja,” tha Annika Heerekop e FNV. “Nuk është e paimagjinueshme që inflacioni të kalojë 10 për qind këtë vit. Kjo do të thotë ende një humbje e fuqisë blerëse për shumë njerëz, kështu që për sa i përket nesh, pagat duhet të rriten shumë më tej.”

Megjithatë, përkeqësimi i perspektivës ekonomike mund të përmbajë pagën. Pushtimi rus i Ukrainës ka pasur tashmë një ndikim në disa sektorë. Sindikatat që përfaqësojnë punëtorët në industrinë gjermane të kimikateve, një sektor i ekspozuar ashpër ndaj konfliktit për shkak të varësisë së tij nga gazi natyror , i shtynë bisedimet në këmbim të një pagese të vetme prej 1,400 euro për punëtor.

Dietze tha se IG Metall “po monitoronte nga afër situatën ekonomike dhe po e merrte parasysh kur bënte kërkesa për negociata kolektive”. Megjithatë, ajo vuri në dukje se ndërsa prodhuesit e çelikut po përballen me kostot e larta të energjisë, ata po përfitonin gjithashtu nga rritja e çmimeve të mallrave. “Industria e çelikut po funksionon me shpejtësi të plotë,” tha ajo. “Punonjësit me të drejtë këmbëngulin që të përfshihen.”

/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Financial Times

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Prof. Dr. Adrian Civici/ Detajet e 'planeve ambicioze' të botës

Strategjitë dhe politikat e rimëkëmbjes ekonomike