MENU
klinika

Shitja që tronditi “monedhat e qëndrueshme”

The Economist: Infrastruktura e kriptomonedhave pëson krisje

14.05.2022 - 08:05

The Economist

Ky ka qenë një vit vicioz për tregjet financiare, dhe akoma më ndëshkues për kriptovalutat. Më shumë se gjysma e kapitalizimit të tregut të kriptomonedhave është “fshirë” që nga nëntori.

Më 12 maj, bitcoin tregtohej me rreth 29,000 dollarë, vetëm 40% e nivelit më të lartë të të gjitha kohërave në nëntor; eter po ashtu. Çmimi i aksioneve kryesore të industrisë së kriptove, Coinbase, një bursë, ra me 26% në një ditë të vetme pasi raportoi fitimet dhe zbuloi se depozitat e përdoruesve në platformën e saj nuk ishin të mbrojtura.

Shitja vjen në të njejtën kohë kur stoqet e teknologjisë, obligacionet me rendiment të lartë dhe aktivitet e tjera të rrezikshme janë dobësuar pasi Rezerva Federale ka filluar të rrisë normat e interesit.

Pjesa më e madhe e teknologjisë së kriptosferës është ende befasuese për shumicën e njerëzve në financat tradicionale. Megjithatë dinamika e ditëve të fundit ka shenjat dalluese të kolapsit financiar të dikurshëm, raporton abcnews.al.

Merrni parasysh atë që ka ndodhur me stablecoins, një lloj kriptomonedhe që lidhet me një monedhë tjetër, ndonjëherë një monedhë konvencionale si dollari. Këto janë pjesë e sistemit të kriptove: ato veprojnë si një urë lidhëse midis bankave konvencionale, ku njerëzit përdorin dollarë, dhe botës “on-blockchain”, ku njerëzit përdorin kripto.

Është ndërveprimi i stablecoins me financat tradicionale që ka bërë që rregullatorët të shprehin shqetësimin për ndikimin që mund të kenë në stabilitetin financiar. Monedhat më të qëndrueshme janë monedhat tether dhe USD, të operuara nga Circle, kanë një vlerë rreth 170 miliardë dollarë.

Terra, kishte një vlerë tregu prej 18.7 miliardë dollarësh një javë më parë, dhe tether pësoi rënie më 12 maj. Çdo stablecoin (monedhë me një vlerë të qëndrueshme) ka një mekanizëm për të ruajtur vlerën e saj. Metoda më e thjeshtë (dhe më e sigurt) është mbajtja në llogari të sigurta, likuide, si bonot e thesarit, për çdo token të stablecoin.

Të tjerët, si terra, quhen “stablecoins algoritmikë” sepse përdorin një proces të automatizuar. Por tipari kryesor i tyre dallues është mënyra se si përdoren. Terra mbështetet me luna.

Një javë më parë, kur luna tregtohej me 85 dollarë për copë, kjo do të thoshte se një terra mund ta paguhej për 0,0118 luna. Nëse për ndonjë arsye terra tregtohej me më pak se 1 dollarë, atëherë ne do të blinim një terra, do ta riblenim për luna dhe do t’i shisnim për një shumë më të madhe.

Ai sistem funksionoi mjaft mirë për sa kohë që luna kishte një vlerë të caktuar tregu. Por më 9 maj çmimi i lunës filloi të shënoj rënie. Më 10 maj vlente rreth 30 dollarë. Të nesërmen ajo ra në më pak se 1.50 dollarë. Aktualisht tregtohet me rreth 3 cent.

Me rënien e luna, njerëzit filluan të shesin edhe terra. Stoken deri më 11 maj u shit me 30 cent, përpara se të riblehej në 40 cent.

Është e paqartë se çfarë do të ndodhë me Terra tani.

Kapaciteti i saj i tregut është ulur në 4.5 miliardë dollarë. Themeluesit e saj supozohet se e kanë mbështetur atë duke shitur disa prej bitcoin-it me vlerë 3.5 miliardë dollarë që kishin në rezervë dhe po përpiqen të gjejnë një mënyrë të re për të riblerë stoken, raporton abcnews.al.

Sigurisht kjo ka pasur pasoja më të gjera dhe rrezikon e sistemit kriptove në tërësi. Perceptimi se këto asete mund të mos jenë të qëndrueshme do të pengojë adoptimin e gjerë dhe do të dëmtojë besimin në to.

Shum persona kanë shitur terra dhe tether, të cilat më parë janë gjobitur nga Prokurori i Përgjithshëm i Nju Jorkut për mashtrimin e investitorëve në lidhje me sasinë dhe cilësinë e aseteve që mbështesin monedhën e tij të qëndrueshme.

Por në dukje ata kanë blerë token të perceptuar si të një cilësie më të lartë, si monedha USD. Megjithatë, dështimi i sistemit terra dhe luna nuk vjen në një kohë të favorshme. Fakti që dështimi në kriptomonedha ka trazuar monedhat e qëndrueshme – një pjesë thelbësore e sistemit financiar të kriptove mund të parashikojë elasticitetin e sistemit.

Çrregullimet e tregut të aksioneve dhe obligacioneve kanë bërë që disa emetues të rrezikshëm të vonojnë shitjet e planifikuara të borxhit, duke përmendur “kushtet e dobëta të tregut”.

Të tjerët nuk mund të tërhiqnin investitorë. Epoka e parave të lira në Amerikë ka marrë fund dhe këto “plasaritje” po shfaqen në të gjitha llojet e tregjeve financiare.