MENU
klinika

Analiza e Times

Erdogan nuk duhet lejuar të ngacmojë NATO-n

02.06.2022 - 08:30

Nuk duhet të jetë befasi që presidenti i Turqisë, Rexhep Tajip Erdogan, po i vë interesat e tij mbi jetët njerëzore dhe interesat e popullit të Turqisë, duke kundërshtuar me dhunë anëtarësimin e Suedisë dhe Finlandës në NATO.

Si dikush në krye të listës së kërkuar të Erdoganit, nuk mund të them se NATO nuk duhet të pajtohet me ndonjë kërkesë të tillë.

E spikatur mes tyre është se Suedia dhe Finlanda duhet t’i japin fund mbështetjes së tyre për grupet kurde në territorin e tyre me lidhje të dyshuara me PKK-në, akronimi turk për Partinë e Punëtorëve të Kurdistanit, një grup separatist që ka zhvilluar një kryengritje kundër shtetit turk që nga viti 1984. Të dyja Suedia dhe Finlanda e njohin PKK-në si një organizatë terroriste, por kjo duket se nuk mjafton.

Erdogan u kërkon atyre të ekstradojnë të paktën 33 individë që ai akuzon se kanë lidhje ose me PKK-në ose me Fethullah Gulen, kleriku me bazë në SHBA që ai pretendon se qëndron pas përpjekjes së dështuar të grushtit të shtetit të vitit 2016, të cilin Guleni e mohon fuqishëm.

Sipas raporteve të lajmeve, objektivat e Erdogan përfshijnë botue, gazetarë dhe aktivistë. Ata janë persona të mbrojtur dhe dorëzimi i tyre në Turqi do të shkelte ligjin ndërkombëtar, duke iu nënshtruar torturave.

Për më tepër, Erdogan dëshiron që të dy aplikantët e NATO-s të heqin ndalimin e armëve për Ankaranë që ata (dhe disa vende të tjera evropiane) miratuan në vitin 2019 kur Turqia pushtoi Sirinë – jo për të luftuar ISIS-in, por për të vrarë kurdët që po luftonin ISIS-in.

Presidenti turk paralajmëroi diplomatët nga Suedia dhe Finlanda që të mos vinin në kryeqytet për të negociuar aplikimet e tyre për anëtarësim.

Këto kanë për qëllim ringjalljen e nacionalizmit mes turqve dhe largimin e vëmendjes nga udhëheqja e tij e dobët.

Erdogan përballet me zgjedhje në mesin e vitit 2023 dhe vendi është në gjendje të keqe: të drejtat e njeriut janë shkelur, ekonomia është shkatërruar dhe njerëzit nuk mund të gjejnë më punë. Ai duhet të drejtojë vëmendjen e publikut diku tjetër dhe të pretendojë edhe një herë se rënia është shkaktuar nga “fuqitë e jashtme” që po sulmojnë ekonominë turke për të ndëshkuar qeverinë e tij për qëndrimin e saj patriotik.

Qëndrimi i tij ka pasoja.

Anëtarësimi në NATO kërkon një votë unanime “po” nga të 30 anëtarët. Kështu, Erdogan rrezikon sigurinë afatgjatë të miliona njerëzve.

FILE — President Recep Tayyip Erdogan of Turkey attends a meeting of NATO leaders in Watford, England, on Dec. 4, 2019. Turkey has blocked an initial effort by NATO to move ahead quickly with the applications of Finland and Sweden, which were handed over Wednesday morning, May 18, 2022, according to a senior diplomat. (Al Drago/The New York Times)

Turqia ka nevojë për NATO-n më shumë se NATO-n për dhimbjen e kokës që është Turqia.

Rëndësia strategjike e vendit nuk duhet të jetë një justifikim. Kjo do ta lejojë atë të vazhdojë të shkatërrojë atë që ka mbetur nga demokracia e Turqisë, të ndihmojë Rusinë dhe Iranin të injorojnë sanksionet perëndimore, të sigurojë një strehë të sigurt për ekstremistët fetarë dhe të minojë parimet e sigurisë demokratike që aleanca u krijua për të mbrojtur.

SHBA dhe 29 anëtarët e tjerë duhet të qëndrojnë të vendosur kundër këtij tij.

Një mënyrë për ta bërë këtë: Mbani Erdoganin dhe besnikët e tij duhet të japin llogari për shkeljet e të drejtave të njeriut sipas Aktit Global Magnitsky dhe  Departamenti i Shtetit duhet të sigurojë një llogari të detajuar të vlerës neto dhe të ardhurave të Erdoganit, së bashku me atë të anëtarëve të familjes së tij. A ia vlen si kundërpërgjigje?

Burimi: Times

Përktheu dhe përshtati: Konica.al