MENU
klinika

Shkaqet dhe trajtimi

Ç’duhet të dini për presionin e lartë të gjakut tek fëmijët?

15.07.2022 - 08:07

Ndërsa hipertensioni është një gjendje që prek kryesisht të rriturit, presioni i lartë i gjakut po bëhet më i zakonshëm tek fëmijët dhe adoleshentët. Shkaqet mund të variojnë nga problemet e caktuara shëndetësore ose marrja e medikamenteve të caktuara deri te faktorë të tjerë, si historia familjare, mosha, pesha dhe më shumë.

Meqenëse hipertensioni nuk shkakton shpesh simptoma të dukshme, është e rëndësishme që të kontrolloni presionin e gjakut të fëmijës të paktën një herë në vit.

Çfarë e përcakton hipertensionin tek fëmijët?

Përkufizimi klinik i hipertensionit te fëmijët ndryshon në varësi të moshës, gjatësisë dhe gjinisë së fëmijës. Që fëmija të diagnostikohet me hipertension, leximi i presionit të gjakut duhet të jetë 95%  më i lartë se i fëmijëve të së njëjtës moshë, gjatësi dhe gjini. Jo vetëm kaq, por leximi duhet ta përmbushë këtë shenjë në tre vizita të veçanta në zyrën e mjekut.

Adoleshentët e moshës 13 vjeç e lart ndajnë të njëjtat kritere diagnostikuese si të rriturit. Pra, në këtë grup, leximet e presionit të gjakut duhet të jenë 130/80 mm Hg ose më të larta për t’u diagnostikuar.

Shënim: Numri i parë (ose i lartë) është presioni sistolik, ose presioni brenda mureve të arterieve kur zemra rreh. Numri i dytë (ose i poshtëm) është presioni diastolik, ose presioni brenda mureve të arterieve midis rrahjeve të zemrës.

Çfarë e shkakton hipertensionin tek fëmijët?

Ka dy lloje të hipertensionit tek fëmijët.

Hipertensioni primar po bëhet gjithnjë e më i zakonshëm tek fëmijët, por ka akoma më shumë gjasa të prekë adoleshentët dhe të rriturit. Shpesh është për shkak të faktorëve të stilit të jetesës ose gjenetikës. Fëmijët më të rritur dhe me peshë më të rëndë kanë më shumë gjasa të kenë hipertension primar.

Faktorët e rrezikut për hipertensionin primar tek fëmijët përfshijnë:

mbipeshë apo obezitet

histori familjare e hipertensionit ose sëmundjeve të zemrës

një nënë që pinte duhan gjatë shtatzënisë

Fëmija do të ketë nevojë për vlerësime të mëtejshme për të përcaktuar shkakun e hipertensionit. Kjo mund të përfshijë një vizitë te një kardiolog për një elektrokardiogram (EKG) ose ekokardiogramë. Ata gjithashtu mund të kërkojnë teste si analiza e urinës ose analiza e gjakut për të kontrolluar funksionin e veshkave.

Hipertensioni sekondar është më i zakonshëm tek fëmijët sesa tek të rriturit. Në këto raste, kushtet themelore shëndetësore ose medikamente të caktuara rrisin presionin e gjakut të fëmijës.

Kushtet e lidhura përfshijnë:

  • problemet e zemrës, si koarktimi (ngushtimi) i aortës
  • sindromi Cushing
  • hipertiroidizmi
  • çrregullime të veshkave
  • apnea obstruktive e gjumit
  • sëmundje kronike të veshkave
  • sëmundja e veshkave policistike

barnat ose medikamentet që mund të kontribuojnë në presionin e lartë të gjakut përfshijnë:

barna ose suplemente pa recetë (OTC), si kafeina ose pilula diete

medikamente me recetë, si kontraceptivë oralë, steroidë ose stimulues të sistemit nervor qendror

Medikamente stimuluese për çrregullimin e hiperaktivitetit të deficitit të vëmendjes (ADHD).

substanca të paligjshme, si amfetaminat, kokaina ose steroidet anabolike

Cilat janë shenjat e hipertensionit te fëmijët?

Presioni i lartë i gjakut jo gjithmonë prodhon shenja ose simptoma. Në fakt, ekspertët thonë se është e rrallë të kesh simptoma me hipertension. Disa mjekë madje i japin presionit të lartë të gjakut emërtimin “Vrasës i heshtur “.

Thënë kështu, kur presioni i gjakut është shumë i lartë (kriza hipertensionale), fëmija mund të përjetojë ndonjë nga simptomat e mëposhtme:

dhimbje koke

konvulsione

probleme vizuale

nauze ose të vjella

shtrëngim ose dhimbje në gjoks

rrahjet e shpejta të zemrës

Si mund ta trajtoj ose menaxhoj presionin e lartë të gjakut të fëmijës?

Qëllimi i trajtimit me hipertensionin është që të ulni presionin e gjakut të një fëmije në nivele afërsisht normale për moshën, gjatësinë dhe gjininë. Për adoleshentët, qëllimi është të marrin presionin e gjakut nën 130/80 mm Hg.

Për të trajtuar hipertensionin primar, pediatri i fëmijës mund të rekomandojë fillimisht ndryshime në stilin e jetës për 3 deri në 6 muaj. Ata mund të sugjerojnë:

  • humbje peshe
  • ushtrime të rregullta
  • një dietë të shëndetshme
  • një konsum më të ulët të natriumit

Mjekimi antihipertensiv është një tjetër opsion që pediatri mund të sugjerojë nëse vetëm ndryshimet e stilit të jetesës nuk e ulin presionin e gjakut.

 Opsionet përfshijnë:

  • frenuesit e enzimës konvertuese të angiotenzinës (ACE).
  • bllokuesit e receptorëve të angiotenzinës
  • bllokuesit e kanaleve të kalciumit
  • diuretikët tiazidë
  • Këto barna konsiderohen të sigurta për fëmijët.

Ekspertët thonë se nuk ka konsensus mbi ilaçin e saktë për të filluar kur trajtohet presioni i lartë i gjakut tek fëmijët. Në vend të kësaj, mjekët zgjedhin rast pas rasti. Pediatri zakonisht do të fillojë me dozën më të ulët të mundshme dhe do ta rrisë atë çdo 2 deri në 4 javë sipas nevojës.

Trajtimi për hipertensionin sekondar mund të ketë nevojë për vlerësime të tjera dhe trajtim nga specialistë.