A mundet që krenaria kombëtare amerikane dhe kineze të shkaktojë një konflikt të madh global?
Nuk është sekret që Partia Komuniste Kineze (PKK) ka synime në ishullin demokratik të Tajvanit. As nuk është sekret që SHBA-të mbështesin sovranitetin e Tajvanit, nëse jo pavarësinë e plotë, me presidentin amerikan që kohët e fundit tha se vendi i tij do të përgjigjet ushtarakisht nëse Kina pushton.
Tani një udhëtim i planifikuar nga Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA – Nancy Pelosi – rrezikon një krizë diplomatike në shkallë të gjerë, dhe ndoshta edhe ushtarake, me Pekinin që paralajmëron kundër vizitës dhe drejtuesit e lartë në Pentagon që e shikojnë situatën me nervozizëm.
Këto paralajmërime kineze janë dukshëm më të forta se kërcënimet që Pekini ka bërë në të kaluarën. Kina gjithashtu ka kërcënuar publikisht “masa të forta” nëse Pelosi vazhdon.
Retorika private e PKK tregon madje një përgjigje të mundshme ushtarake. Ekziston frika se Ushtria Çlirimtare Popullore (PLA) mund të përpiqet të bllokojë Pelosin nga zbarkimi në Tajvan duke përdorur avionë luftarakë për të penguar avionin e saj ushtarak.
Mos kini asnjë iluzion, një veprim i tillë ka potencialin të kthejë një krizë diplomatike në një krizë gjeopolitike, duke përshpejtuar me disa vite kornizën kohore për një konflikt midis dy fuqive mbi Tajvanin.
Pelosi do të ishte politikanja më e lartë amerikane që vizitoi Tajvanin që nga Newt Gingrich në 1997, kur republikani shërbeu në të njëjtin rol.
Koha e vizitës së Pelosit është interesante – i njëjti muaj me përvjetorin e themelimit të Ushtrisë Çlirimtare Popullore të Kinës, një fakt që ka të ngjarë ta bëjë CCP edhe më të ndjeshme.
Sipas raporteve, Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së, Jake Sullivan dhe zyrtarë të tjerë të Këshillit të Sigurisë Kombëtare e kundërshtojnë udhëtimin për shkak të rrezikut të përshkallëzimit të tensionit.
Ambasadori amerikan në Kinë ndërpreu papritur një vizitë në Uashington këtë javë dhe u kthye në Pekin.
Pentagoni e informoi Pelosin mbi skenarët e mundshëm nëse ajo udhëtonte në Tajvan, pas së cilës presidenti Joe Biden u tha gazetarëve “ushtria mendon se nuk është një ide e mirë tani”.
E gjithë kjo vjen, meqë ra fjala, pasi gjenerali Mark Milley – Kryetar i Shefave të Shtabit të Përbashkët të SHBA – tha se një sulm kinez në Tajvan nuk është i afërt, por se Pekini po përgatitet për të sulmuar në një moment.
Kjo do të dërgojë një mesazh jo vetëm për Tajvanin, por edhe për qytetarët e tij.
Megjithatë, nëse SHBA-ja tërhiqet, mund të përcjellë gjithashtu një imazh dobësie ekstreme dhe të dërgojë një sinjal se frikësimi kinez funksionon, diçka që ka të ngjarë të dëmtojë prestigjin amerikan midis aleatëve rajonalë.
Në të vërtetë, aleati më i madh i Uashingtonit në rajon, Japonia – gjithashtu rivali më i madh rajonal i Kinës së bashku me Indinë – kohët e fundit paralajmëroi se pushtimi i Rusisë në Ukrainë mund të krijojë një precedent për Kinën në Tajvan.
Tokio do ta perceptonte çdo ulje nga Uashingtoni si një shenjë jashtëzakonisht ogurzezë duke pasur parasysh kërcënimet ndaj Tajvanit.
Vetëm në javët e fundit, Kina ka pretenduar sovranitetin mbi shtrirjen e ujit – ngushticën e Tajvanit – që ndan Tajvanin nga kontinenti, diçka që mund të krijojë gjithashtu kushtet për konflikt nëse marina amerikane lundron përmes ngushticës.
Ndërkohë, Xi Jinping kohët e fundit nënshkroi urdhra që shpallin gjykimet e të gjitha “operacioneve ushtarake përveç luftës”, gjuhë e cila tingëllon shumë si ajo e përdorur nga Kremlini para pushtimit të Ukrainës.
Kushdo që mori vendimin që Pelosi të shkonte në Tajvan, tani do të duhen disa lëvizje nga të dyja anët për të ulur temperaturën.
Ndërsa asnjëra palë nuk mund të përballojë të prishe imazhin, kjo mosmarrëveshje e fundit diplomatike është ende një kujtesë e mëtejshme se keqkuptimi më i vogël tani ka potencialin të ndezë një konflikt të madh ushtarak në Azi.
Burimi: Express UK
Përktheu dhe përshtati: Konica.al