Në fillim të këtij muaji, gjigandi shtetëror rus i gazit Gazprom tha se do t’i duhej të ndalonte rrjedhën e gazit përmes tubacionit Nord Stream 1 për mirëmbajtje shtesë. Frika që goditi ky njoftim në kryeqytetet evropiane, edhe pse depozitimi i gazit mbushet përpara afatit, flet shumë për gjendjen e vështirë të Evropës: nuk ka zgjidhje të shpejtë për varësinë nga gazi rus.
Ndërsa Gjermania përgatitet për pezullimin e flukseve të gazit nesër, në Bullgari, anëtari më i varfër i BE-së, disa qindra njerëz kanë protestuar çdo ditë kundër kthimit të kompanisë ruse si furnizuesi më i madh i gazit në vend.
Ky kthim, sipas qeverisë së përkohshme aktualisht në krye të Bullgarisë, është i pashmangshëm sepse thjesht nuk ka furnizues alternativë. Sipas protestuesve, gazi LNG i SHBA dhe gazi azerbajxhanas mund të zëvendësojnë gazin rus të tubacionit.
Sipas të dhënave të disponueshme në lidhje me kërkesën për LNG në Evropë, siç citohet nga zyrtarët qeveritarë, vendit do t’i duhet të presë me muaj për një ngarkesë tjetër LNG pasi çdo vend i disponueshëm i terminalit të importit në afërsi është rezervuar tashmë. Dhe interkonektori që supozohet të sjellë gazin azerbajxhanas nëpërmjet Greqisë nuk është ende funksional. Ndërkohë, nivelet e ruajtjes janë jashtëzakonisht të ulëta.
Bullgaria ishte, sipas disave, një rast provë për Gazprom për të parë se sa blerës evropianë do të refuzonin të paguanin në rubla. Ata të gjithë e bënë – fillimisht. Tani, sipas udhëzimeve të Komisionit Evropian, pagesa bëhet në përputhje me kushtet ruse, por dokumentohet siç bëhet në momentin që blerësi dërgon pagesën në euro ose dollarë në Gazprombank, e cila më pas e konverton shumën në rubla dhe i transferon ato te Gazprom.
Kjo vetëm tregon se Evropa mbetet e varur nga gazi rus dhe ndërprerjet e rënda në dërgesat ka të ngjarë të çojnë në kaos, në fund të fundit. Rruga atje është e shtruar me çmime rekord të energjisë elektrike.
Çmimet e ditës përpara për energjinë elektrike në Evropë për këtë të hënë ishin afër 660 euro për MWh në Gjermani dhe mbi 730 euro në Francë, sipas Javier Blas të Bloomberg. Çmimi më i ulët në rajon ishte në Turqi, me pak më shumë se 182 euro për MWh. Dy vjet më parë, vuri në dukje Blas, çmimi tipik i energjisë elektrike në të gjithë Evropën nuk ishte më shumë se 50 euro për MWh.
Pastaj ishte rasti i Hagës, qyteti holandez ku ndodhet gjykata e të drejtave të njeriut, e cila këtë muaj i kërkoi Bashkimit Evropian një përjashtim të përkohshëm nga sanksionet anti-ruse, sepse nuk kishte gjetur një furnizues alternativ të gazit në kohë. Haga, thanë autoritetet e saj, kishte mbajtur një tender për furnizuesit e gazit në korrik, por asnjë ofertues nuk ishte paraqitur.
Megjithatë, përpjekjet për të reduktuar më tej marrjen e gazit rus vazhdojnë dhe shkalla e mbushjes së shpellave të depozitimit është një shenjë e njëfarë suksesi në këtë aspekt – disa, sepse kjo shkallë më e shpejtë e mbushjes së magazinimit ka ardhur me një çmim që është 10 herë më i lartë sesa ajo që zakonisht paguan Europa për të mbushur shpellat e saj me gaz për dimër.
Sipas një shkrimi në Politico, në terma afatgjatë, Evropa është në pozitë më të fortë sepse do të vazhdonte të diversifikonte burimet e saj të importit të gazit, ndërsa Rusia do ta kishte të vështirë të diversifikonte klientët e saj pasi ajo ka një rrjet shumë më modest të tubacioneve në Lindja.
Autorët e shkrimit në Politico thonë se kjo do t’i japë Evropës levë; megjithatë, se kush do ta përdorte Evropa këtë levë mbetet për t’u parë, pasi planet janë që të ndalojnë plotësisht blerjen e gazit rus deri në vitin 2030 ose më herët.
Megjithatë, do të ketë një çmim për të paguar edhe për këtë: jo një, por disa dimra të mungesës së energjisë, sipas ministrit të energjisë të Belgjikës dhe shefit ekzekutiv të Shell. Mund të shpresohet se Bullgaria dhe Greqia deri atëherë do të kenë vënë përfundimisht në funksion interkonektorin famëkeq që synonte të transportonte gazin azerbajxhanas në qendër të Ballkanit.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga OilPrice.com
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Ndalimi i plotë i naftës ruse/ A do të dështojë plani i BE?
Rusia po mbjell farën e “diplomacisë së grurit”
Evropa përgatitet për një dimër pa gaz rus!
