Menjëherë pasi SHBA hodhi bombën e parë atomike në Japoni në 1945 dhe pas testitimit me sukses të Bashkimit Sovjetik për bombën e parë atomike në 1949 çoi në fillimin eLuftës së Ftohtë.
Zhdukja e bombave atomike të mjaftueshme për të shkatërruar botën, në ditët kur konflikti global filloi në vitet 1950 gradualisht është përshkallëzuar dhe është mbajtur sekret deri më sot.
Në ditët kur armët bërthamore qarkullonin midis vendeve aleate për të siguruar parandalimin bërthamor në botë, dy fuqitë gjigante po rrisnin me shpejtësi numrin e armëve bërthamore për t’iu përgjigjur një sulmi të mundshëm.
Bombat bërthamore të transportuara nga aeroplanët ishin gati të shkatërronin botën në 15 minuta.
Shumë nga pilotët dhe ekuipazhi, të cilët punonin me orë të zgjatura, u mbajtën zgjuar nën ndikimin e drogës.
Në një gjendje alarmi të kuq që zgjati për më shumë se një dekadë, dhjetra pilotë amerikan dhe disa avion që mbanin raketa bërthamore u zhdukën.
Humbja e një numri të madh të bombave bërthamore në një mjedis të tillë nuk u soll në rend të ditës për të mos rritur panikun.
Pretendohen se gjashtë bomba atomike të ushtrisë amerikane gjatë Luftës së Ftohtë ende mungojnë.
Zhdukja e bombave bërthamore që qarkullojnë në mbarë botën madje ka qenë temë e romaneve dhe filmave si ‘Aventura Thunderball’ e personazhit të pavdekshëm të Ian Flemin si dhe të filmii ‘James Bond’.
Por a janë gjetur bombat bërthamore në 70 vitet e fundit?
Ndoshta historia më e trishtë për ushtrinë amerikane, e cila përdori termin “Shigjeta e thyer” për t’iu referuar armëve bërthamore të munguara, ndodhi në vitet 1960.
Ishte një mëngjes i ngrohtë dimri në vitin 1966, në kulmin e Luftës së Ftohtë.
Rreth orës 10:30 të mëngjesit të 17 janarit, një varkë peshkimi spanjolle pranë detit Alboran pa një shtëllungë me rreze të bardhë që lëviznin me shpejtësi në qiell.
Topi i zjarrit, i cili fillimisht nuk u kuptua se çfarë ishte, u përplas në det në një distancë prej kilometrash.
Disa orë më vonë, me kodin e urgjencës, një mesazh iu dorëzua ekipit të Kërkimit dhe Shpëtimit në Objektin Ajror Detar Sigonella në Sicilinë Lindore në atë kohë.
Në mesazh u kërkua që të shkohet me shpejtësi në vendin e specifikuar, se ka një emergjencë top-sekret në Spanjë.
Megjithatë, ekipi i kërkim-shpëtimit nuk mund ta kuptonte pse situata u mbajt kaq sekret.
Meyers, një anëtar i ekipit, tha:
“Për ekipet e kërkimit dhe shpëtimit, mesazhe të tilla nuk janë surprizë. Por ajo që ne nuk mund ta kuptonim si ekip ishte pse u mbajt kaq sekret” , shkruan ai në ditarin e tij.
Përmasat e aksidentit u bënë kryetitujt e gazetave në mbarë botën ditët në vijim.
Si rezultat i kërkim-shpëtimit, tre bomba u hoqën nga uji, ndërsa koka 1.1 megaton me 1 milion ton fuqi shpërthyese TNT humbi në Mesdhe.
Sigurisht, ky aksident nuk do të ishte as i pari dhe as i fundit.
Të humbur në 32 aksidente “Shigjeta të thyera” që nga viti 1950, bombat atomike fshihen në ujërat, kënetat dhe oqeanet e thella të planetit.
Jeffrey Lewis, drejtor i Azisë Lindore në Qendrën James Martin për Studime të Mospërhapjes, tha:
“Ne kryesisht dimë për raste në SHBA. Këtë e mësuam nga raportet dhe dosjet e deklasifikuara të përgatitura nga Departamenti Amerikan i Mbrojtjes në vitet 1980”.
Për shkak të politikës ushtarake të eliminimit të ndërsjellë të njëri-tjetrit në kuadrin e doktrinës së Shkatërrimit të ndërsjellë (MAD), avionët e armatosur me armë bërthamore fluturuan në hapësirën ajrore ndërkombëtare nga viti 1960 deri në vitin 1968.
Javanews
Home Bota
“Enklavat” e rrezikut/ Historia misterioze e armëve bërthamore të humbura të gatshme për të shpërthyer
17/09/2022 16:47
“Enklavat” e rrezikut/ Historia misterioze e armëve bërthamore të humbura të gatshme për të shpërthyer
Shperndaj ne Facebook
Shperndaj ne Twitter
Menjëherë pasi SHBA hodhi bombën e parë atomike në Japoni në 1945 dhe pas testitimit me sukses të Bashkimit Sovjetik për bombën e parë atomike në 1949 çoi në fillimin eLuftës së Ftohtë.
Zhdukja e bombave atomike të mjaftueshme për të shkatërruar botën, në ditët kur konflikti global filloi në vitet 1950 gradualisht është përshkallëzuar dhe është mbajtur sekret deri më sot.
Në ditët kur armët bërthamore qarkullonin midis vendeve aleate për të siguruar parandalimin bërthamor në botë, dy fuqitë gjigante po rrisnin me shpejtësi numrin e armëve bërthamore për t’iu përgjigjur një sulmi të mundshëm.
Bombat bërthamore të transportuara nga aeroplanët ishin gati të shkatërronin botën në 15 minuta.
Shumë nga pilotët dhe ekuipazhi, të cilët punonin me orë të zgjatura, u mbajtën zgjuar nën ndikimin e drogës.
Në një gjendje alarmi të kuq që zgjati për më shumë se një dekadë, dhjetra pilotë amerikan dhe disa avion që mbanin raketa bërthamore u zhdukën.
MOS HUMBISNI
Dhimbja e këmbëve dhe venat varikoze zhduken pas 3 ditësh!
Variforce
Minus 9 kg në 14 ditë. Mjafton një lugë çaji një herë në ditë
GoSlim
Eliminon mykun e thonjve në 3 ditë! Lexoni recetën
Fungo Stop
Kjo këshillë e thjeshtë mund të lehtësojë dhimbjen e kyçeve!
Artroflex
Humbja e një numri të madh të bombave bërthamore në një mjedis të tillë nuk u soll në rend të ditës për të mos rritur panikun.
Pretendohen se gjashtë bomba atomike të ushtrisë amerikane gjatë Luftës së Ftohtë ende mungojnë.
Zhdukja e bombave bërthamore që qarkullojnë në mbarë botën madje ka qenë temë e romaneve dhe filmave si ‘Aventura Thunderball’ e personazhit të pavdekshëm të Ian Flemin si dhe të filmii ‘James Bond’.
Por a janë gjetur bombat bërthamore në 70 vitet e fundit?
Ndoshta historia më e trishtë për ushtrinë amerikane, e cila përdori termin “Shigjeta e thyer” për t’iu referuar armëve bërthamore të munguara, ndodhi në vitet 1960.
Ishte një mëngjes i ngrohtë dimri në vitin 1966, në kulmin e Luftës së Ftohtë.
Rreth orës 10:30 të mëngjesit të 17 janarit, një varkë peshkimi spanjolle pranë detit Alboran pa një shtëllungë me rreze të bardhë që lëviznin me shpejtësi në qiell.
Topi i zjarrit, i cili fillimisht nuk u kuptua se çfarë ishte, u përplas në det në një distancë prej kilometrash.
Disa orë më vonë, me kodin e urgjencës, një mesazh iu dorëzua ekipit të Kërkimit dhe Shpëtimit në Objektin Ajror Detar Sigonella në Sicilinë Lindore në atë kohë.
Në mesazh u kërkua që të shkohet me shpejtësi në vendin e specifikuar, se ka një emergjencë top-sekret në Spanjë.
Megjithatë, ekipi i kërkim-shpëtimit nuk mund ta kuptonte pse situata u mbajt kaq sekret.
Meyers, një anëtar i ekipit, tha:
“Për ekipet e kërkimit dhe shpëtimit, mesazhe të tilla nuk janë surprizë. Por ajo që ne nuk mund ta kuptonim si ekip ishte pse u mbajt kaq sekret” , shkruan ai në ditarin e tij.
Përmasat e aksidentit u bënë kryetitujt e gazetave në mbarë botën ditët në vijim.
Si rezultat i kërkim-shpëtimit, tre bomba u hoqën nga uji, ndërsa koka 1.1 megaton me 1 milion ton fuqi shpërthyese TNT humbi në Mesdhe.
Sigurisht, ky aksident nuk do të ishte as i pari dhe as i fundit.
Të humbur në 32 aksidente “Shigjeta të thyera” që nga viti 1950, bombat atomike fshihen në ujërat, kënetat dhe oqeanet e thella të planetit.
Jeffrey Lewis, drejtor i Azisë Lindore në Qendrën James Martin për Studime të Mospërhapjes, tha:
“Ne kryesisht dimë për raste në SHBA. Këtë e mësuam nga raportet dhe dosjet e deklasifikuara të përgatitura nga Departamenti Amerikan i Mbrojtjes në vitet 1980”.
Për shkak të politikës ushtarake të eliminimit të ndërsjellë të njëri-tjetrit në kuadrin e doktrinës së Shkatërrimit të ndërsjellë (MAD), avionët e armatosur me armë bërthamore fluturuan në hapësirën ajrore ndërkombëtare nga viti 1960 deri në vitin 1968.
Edhe pse dihen humbjet në SHBA, nuk dihen humbjet e vendeve të tjera.
Në veçanti, Lewis tha se nuk kemi asnjë informacion për bombat e humbura të Anglisë, Francës, Rusisë dhe Kinës.
Në veçanti, Rusia, e cila ndau një buxhet të konsiderueshëm për armët bërthamore gjatë Bashkimit Sovjetik, kishte një rezervë prej rreth 45,000 koka bërthamore në vitin 1986.
Megjithatë, sa prej këtyre armëve kanë humbur në aksidente nuk është shpjeguar plotësisht as sot.
Më 8 prill 1970, 50 anëtarë të ekuipazhit humbën jetën kur nëndetësja bërthamore e klasit Kasım, e cila ishte caktuar për Flotën Veriore të Bashkimit Sovjetik, u fundos në Gjirin e Biskajës midis Francës dhe Spanjës për arsye teknike.
Përveç kësaj, 24 silurë bërthamorë në bord u zhytën gjithashtu.
Në vitin 1968, një nëndetëse sovjetike K-129 u mbyt në mënyrë misterioze me tre raketa bërthamore në Oqeanin Paqësor në veriperëndim të Havait.
Shtetet rivale nuk ishin të vetmet në ndjekje të armëve bërthamore të humbura.
Sipërmarrësit civilë po ndiqnin gjithashtu bomba bërthamore.
Miliarderi amerikan Howard Hughes, i cili ishte një sipërmarrës me një spektër të gjerë, ishte ndër emrat e enteresuar për këtë çështje.
Jeffrey Lewis është shprehur:
“Hughes e quajti këtë projekt Projekti Azorian. Por për fat të keq, gjatë përpjekjes për të shpëtuar një nëndetëse të fundosur, ajo u copëtua dhe përfundoi në det” duke shtuar se kjo përpjekje u ndërpre.
Por Lewis është i mendimit se disa bomba bërthamore janë bllokuar në thellësinë e deteteve, ndërsa disa bomba bërthamore hiqen gjithashtu me operacione të fshehta.
Por pse nuk i kemi gjetur deri tani armët e zhdukjes në masë? A rrezikohen këto bomba të shpërthejnë?
Në vitin 1966, bombarduesi amerikan B52 u rrëzua në brigjet e Palomares në Spanjën Jugore, Meyers dhe ekipi i tij thelluan kërkimin e tyre për katër bombat.
Në shënimet e tij për atë periudhë, Meyers tha:
“Ky ishte një operacion standard kërkimi ushtarak. Por ndryshimi më i madh ishte se kërkimet u përshpejtuan dhe më pas u ndaluan deri në një datë të pacaktuar. Filloi një kërkim i përpiktë për armët bërthamore, por më pas ne qëndruam në pritje për dy javë. Më vonë u përqendrua kërkimi i nëndetëseve” , tha ai.
Megjithatë, Meyers dhe ekuipazhi i tij nuk kishin ndërmend të prisnin urdhra gjatë në vendet e tyre.
Ekipi iu drejtua një teoreme matematikore të paqartë të shekullit të 18-të.
Matematikanët amatorë të ekipit të kërkimit prezantuan “teoremën e Bayes”, një metodë statistikore e konkluzionit të përdorur për të përditësuar probabilitetin e një hipoteze, ndërsa më shumë prova ose informacion bëheshin të disponueshme.
Mirëpo, në punime u përfshi edhe nëndetësja moderne e thellë të oqeanit “Alvin”, e cila arriti në thellësi të pa zbritura deri në atë ditë. Anija në det të thellë, me ekuipazhin e saj të vetëm, kishte filluar të kërkonte ujërat e Mesdheut.
Më 1 mars 1966, nëndetësja e vogël më në fund vuri re diçka.
Bombat kishin lënë gjurmë në tokë për shkak të copëtimit në ujë.
Por më në fund u gjetën por problemi më i madh ishte si t’i hiqnin ato.
U përgatitën më shumë se 1000 metra litar.
Falë grepave metalikë do të niste operacioni i shpëtimit.
Sipas këtij plani, një zhytës do ta lidhte bombën në pika të caktuara dhe bomba fikse do të dilte në sipërfaqe.
Plani nuk funksionoi.
Ajo që e prishi të gjithë planin ishte parashuta e ngjitur në pjesën e pasme të bombës.
“Ne bëmë gjithçka me shumë kujdes dhe ngadalë ,” tha Meyers .
Ishim të shqetësuar, por morëm lajmin se bomba ishte e lidhur.
Ndërsa po e nxirrnim ngadalë nga uji, u përballëm me një fatkeqësi.
Parashuta nën bombë ngadalësoi shpejtësinë dhe vështirësoi lëvizjet.
Përfundimisht pesha u rrit aq shumë sa litarët u këputën.
Bomba bërthamore zbriti ngadalë poshtë dhe këtë herë u zhyt më thellë se më parë,” thotë ai, duke përshkruar sesi operacioni i shpëtimit u shndërrua në një fatkeqësi.
A mund të gjenden armët bërthamore të humbura në oqeanë?
Lewis mendon se nuk ka gjasa që ne të gjejmë ndonjëherë bombat bërthamore që mungojnë.
Dihet se është shumë më e vështirë të gjesh armë bërthamore të humbura, veçanërisht ato në oqeane.
Falë teknologjisë në zhvillim, sipërfaqja e oqeanit mund të skanohet lehtësisht me ndihmën e sistemeve të imazhit, por gjetja e bombave dhe nxjerrja e tyre në sipërfaqe mund të marrë muaj.
Misionet e kërkim-shpëtimit që do të zgjasin me muaj bëhen të pamundura në oqeane ku moti ndryshon në çast.
Gjurmimi i gjurmëve radioaktive është një nga metodat e mundshme.
Megjithatë, kjo metodë gjithashtu nuk dha rezultate me kalimin e kohës.
Por a mundet një bombë bërthamore të shpërthejë vetë nën ujë?
“Është vërtet e vështirë të dihet se çfarë do të ndodhë me një armë bërthamore aktive në fund të oqeanit ,” i tha shtypit zëdhënësi i Departamentit të Marinës së SHBA, James Kudla, në vitin 1989.
‘Pritet që ndikimi që do të ketë në mjedis të jetë zero, por nuk ka asnjë garanci të plotë për këtë . ”
Shkencëtarët janë të shqetësuar për mundësinë e materialeve radioaktive në armët bërthamore.
Fatkeqësisht, këto tre bomba, të cilat mungojnë edhe sot, vazhdojnë të përbëjnë një kërcënim të madh për planetin, edhe nëse nuk shpërthejnë.
Pamundësia e përpjekjeve të shpëtimit na kujton se sa i pafuqishëm është njerëzimi përballë armëve bërthamore dhe se fati i planetit varet nga një fije.
