Festimet e jetës së Mbretëreshës Elizabeth II janë të përqendruara kryesisht në të qenurit një simbol i postit apolitik.
Por ka edhe një vlerë tjetër që monarku e mbarti mbi të gjitha të tjerat: britanikizmi.
Jeta e gjatë e shërbimit publik të Mbretëreshës iu kushtua dhe u ndërthur me lidhjet e Mbretërisë së Bashkuar.
Vdekja e saj në Balmoral, simbolizojnë se si ajo shkriu ndarjen midis Skocisë dhe Anglisë. Nga traktorët që rreshtonin fshatin e Aberdeenshire deri te turmat e mëdha që përshëndesnin mbërritjen e arkivolit të saj në Edinburg, ka treguar se çfarë rëndësi kishte ajo për shumë skocezë.
Nacionalistët skocezë do të argumentojnë se Elizabeta ishte gjithashtu Mbretëresha e Skocisë; se në rastin e pavarësisë ajo do të mbetej kryetare e shtetit.
Gjatë referendumit të vitit 2014 për pavarësinë e Skocisë, Mbretëresha mori atë që mund të kishte qenë rreziku më i madh politik i jetës së saj, kur u kërkoi kalimtarëve jashtë një shërbimi kishtar të “mendonin me shumë kujdes për të ardhmen”.
Ishte një ndërhyrje me kujdes, e planifikuar prej muajsh dhe kishte më shumë peshë se çdo politikan.
Pa dyshim, ajo ndihmoi në shpëtimin e bashkimit.
Por kërcënimi i ndarjes nuk është zhdukur.
Partia qeverisëse Kombëtare Skoceze mund të ketë renditje të ulët në sondazhe, por marshimi i saj drejt një referendumi tjetër vazhdon, me një sfidë të afërt gjyqësore për mbajtjen e një votimi.
Mbreti Charles nuk do të dëshirojë të jetë monarku që sheh vendin e tij të shpërbëhet, megjithatë çështja ndoshta do të lindë përsëri brenda tre viteve.
Situata politike në Westminster ka përkeqësuar tensionet. Brexit theksoi politikat divergjente të katër kombeve. Dhe Boris Johnson ishte një kryeministër veçanërisht i papëlqyer në Skoci. Para përfundimit të mandatit të tij të kryeministrit, jopopullariteti i tij neto ishte -71, krahasuar me +12 për ministrin e parë të Skocisë, Nicola Sturgeon.
Edhe pa Johnson, Truss dhe Mbreti duhet të përballen me çështjen e pavarësisë.
Demografia e Skocisë anon shumë drejt shkëputjes, e cila favorizohet nga votuesit më të rinj. Dhe nga parlamenti i saj te forca e saj policore, një shtet de jure i pavarur skocez po formohet përpara se një votim de facto ta sanksionojë atë. Ndryshimet demografike po tensionojnë gjithashtu lidhjet e britanikëve.
Që kur Elizabeta II erdhi në fron, popullsia e Skocisë është rritur me rreth 7 për qind. Gjatë së njëjtës periudhë, Anglia është rritur me 37 për qind.
Javën e kaluar Elizabeth II dhe Johnson udhëhoqën Mbretërinë e Bashkuar. Tani, janë Charles III dhe Liz Truss.
Kryeministrja e re nuk është më e popullarizuar në Skoci sesa paraardhësi i saj, por ajo vjen me më pak skandale.
Udhëheqja e re kombëtare dhe politike është një mundësi për ripërtëritje.
Ruajtja e vendit të Skocisë në Mbretërinë e Bashkuar do të jetë më e vështirë nga sa duan të pranojnë shumica e politikanëve. Ai kërkon një mesazh pozitiv të reformës së brendshme dhe një rast koherent që sfidat me të cilat përballen kombet përballen më së miri si pjesë e një entiteti më të madh.
Asnjë ngjarje tjetër në kohët moderne nuk e ka afruar Skocinë dhe Anglinë. Por ka një fije shprese se lidhjet e reja të sindikalizmit mund të shfaqen dhe se skocezët mund të tregohen pranues ndaj ofertës së diçkaje të re.
Tani përgjegjësia i takon qeverisë Truss për ta gjetur atë.
Burimi: Financial Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al