Kryeministrja Liz Truss dha dorëheqjen të enjten, duke i dhënë fund një mandati katastrofik gjashtë-javor si kreu i qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar.
Britania nuk është më një lider në Evropë dhe një partner i besueshëm diplomatik dhe ushtarak, me qeveri kompetente dhe vlera liberale demokratike.
Tani duket gjithnjë e më shumë si një shtet ishull i izoluar në Atlantik.
Pjesa më e madhe e problemeve të saj është shkaktuar ngaajo vetë, duke u ofruar vendeve të tjera mësime rreth rreziqeve të politikës populiste.
Megjithatë, liderët globalë nuk duhet ta përgëzojnë veten për të pasur të drejtë për gabimet që ka bërë Britania, kryesisht nën qeveritë konservatore.
Është e rëndësishme jo vetëm për Britaninë, por edhe për Evropën, Shtetet e Bashkuara dhe botën që vendi të rregullojë problemet.
Zgjedhja e votuesve britanikë në vitin 2016 për t’u larguar nga Bashkimi Evropian – e njohur si Brexit – inauguroi një epokë politike kaotike të përcaktuar nga një sërë liderësh të paaftë: Theresa May e dobët, Boris Johnson mashtrues dhe Truss e paaftë.
Dorëheqja e saj erdhi pasi tregjet e monedhës dhe të obligacioneve u rrëzuan si përgjigje ndaj planit të saj ekonomik, i cili rrezikoi inflacion më të lartë me ulje të taksave të pafinancuara. Kjo përfaqësonte një poshtërim të një ekonomie të madhe të zhvilluar, që nuk ka ndodhur që nga vitet 1990.
Ishte gjithashtu i shmangshëm, si vetë Brexit, pa të cilin prodhimi i vendit do të kishte qenë rreth 5.2 për qind më i lartë deri në fund të vitit të kaluar, sipas një vlerësimi nga një institut evropian.
Çdo kthesë do të fillojë në javën e ardhshme, kur Partia Konservatore në pushtet e Britanisë të zgjedhë kryeministrin e ardhshëm. Rishi Sunak, një ish-ministër financash dhe i dyti në zgjedhjet e fundit të lidershipit, ka të ngjarë të jetë një dorë më e qëndrueshme se Truss – ose Johnson, kthimin e të cilit po e kërkojnë disa.
Partia duhet gjithashtu të reformojë mënyrën se si i zgjedh liderët e saj.
Procesi aktual fuqizon anëtarët e partisë që paguajnë detyrime, të cilët priren të anojnë më tej nga e djathta populiste, më shumëse shumica e britanikëve.
Më pas, Shtetet e Bashkuara dhe Evropa duhet të ndihmojnë.
Negociatat për Brexit vazhdojnë të zvarriten, me pyetjet rreth kufirit midis Irlandës dhe Irlandës së Veriut ende të pazgjidhura dhe tregtisë midis Britanisë dhe BE-së, tepër problematike.
Sondazhet sugjerojnë se publiku britanik favorizon një Brexit më të butë, duke hequr dorë nga kontrolli mbi procedurat gjyqësore dhe rregulloret në këmbim të tregtisë më të lehtë, më shumë bashkëpunimit të zbatimit të ligjit dhe të ngjashme.
Është në interesin e Britanisë dhe Evropës të kërkojnë një të tillë.
Ndërkohë, Presidenti Biden duhet të ringjallë bisedimet SHBA-Britani për tregtinë e lirë, të cilat kanë ngecur që kur Biden hyri në Zyrën Ovale.
Gjatë dy dekadave të fundit, Britania ka qenë një partner kyç në Afganistan, në ndërhyrjen e vitit 2011 që rrëzoi diktatorin libian Moammar Gaddafi dhe në arritjen e marrëveshjes bërthamore të Iranit të vitit 2015.
Vendi priti një samit të madh të ndryshimeve klimatike vitin e kaluar dhe mbeti një zë i fuqishëm që promovon zhvillimin global.
Mbështetja e saj e palëkundur për Ukrainën tregon se ajo ende mund të luajë një rol jetësor dhe konstruktiv.
Britania duhet të jetë më shumë se një eksportues i thashethemeve mbretërore dhe lajmeve të zymta politike.
Shtetet e Bashkuara dhe Evropa duhet të ndihmojnë Britaninë të rifitojë vendin e saj në një rend global liberal nën sulmin e Rusisë, Kinës dhe kundërshtarëve të tjerë të lirisë.
Burimi: The Washington Post
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
