“Ushqim, jo teste PCR… Reforma, jo Revolucioni Kulturor… Ne duam të jemi qytetarë, jo skllevër.”
Dhe krahas kësaj, çuditërisht, një thirrje për të rrëzuar Xi Jinping.
Njeriu që guxoi të zbulonte ato kërkesa në pankartat e varura nga një urë në Pekin, do ta paguajë shtrenjtë. Protestat janë ende më të rralla që kur Xi mori pushtetin; kjo ishte edhe më e dukshme në periudhën e kontrolluar shumë përpara se të dielën të fillonte kongresi kombëtar i partisë. Kur udhëheqësi i Kinës mori pushtetin 10 vjet më parë, njerëzit supozuan se ai do të largohej shumë shpejt. Në vend të kësaj, ai do të fillojë mandatin e tij të tretë dhe do të forcojë statusin e tij si figura më e fuqishme e vendit që nga Mao Ce Duni.
Në vazhdën e katastrofave të maoizmit, të mbijetuarit e elitës, duke përfshirë edhe babanë e zotit Xi, kolektivizuan dhe gjysmë-institucionalizuan politikën për të parandaluar një tjetër njeri të fortë që të bënte kërdi.
Por nën udhëheqësin e fundit, Hu Jintao, problemet e Kinës – nga korrupsioni grotesk dhe pabarazia e madhe te protestat në rritje dhe shkatërrimi i mjedisit – u bënë gjithnjë e më të dukshme.
Po ashtu edhe paaftësia e partisë për t’i zgjidhur ato. Kjo, dhe pranvera arabe, shpjegon një kthesë drejt represionit që i parapriu Xi, por që ai e intensifikoi.
Pleqtë e partisë ia dorëzuan pushtetin, por ai mori më shumë. Heqja e kufijve të mandatit të tij presidencial në vitin 2018 konfirmoi dyshimet se ai planifikonte të sundonte pafundësisht. Kongresi i partisë ka rëndësi sepse fuqia e tij e vërtetë nuk rrjedh nga të qenit kreu i shtetit, por kryesisht nga të qenit sekretar i përgjithshëm i partisë komuniste dhe gjithashtu kryetar i komisionit qendror ushtarak. Në Kinë, partia dhe arma mbeten supreme.
Pak presin që Xi të emërojë një pasardhës në kongres (dhe vetëm guximtarët ose budallenjtë mund ta kërkojnë atë nder). Në vend të kësaj, do të sinjalizojë përqendrimin e tij të fundit të autoritetit, ndoshta duke miratuar titullin e kryetarit, i cili dikur ishte i Maos. Fushata e tij gjithëpërfshirëse kundër korrupsionit ka larguar rivalët e mundshëm. Ndërsa zhduki opozitën brenda partisë, ai ka zgjeruar njëkohësisht shtrirjen e saj dhe ka shtrënguar kontrollin e saj.
Liritë e Hong Kongut janë shtypur. Retorika e tij e ashpër ndaj Tajvanit ka rritur pritshmëritë e brendshme se veprimet mund të pasojnë.
Shumë e miratojnë udhëheqjen e tij nacionaliste, ideologjike, megjithëse në një pjesë të konsiderueshme falë propagandës që lavdëron “arritjet e tij historike” dhe mirëkuptimin e njerëzve, si dhe censurës gjithnjë në rritje.
Protesta tregoi se të tjerë nuk e bëjnë. Në mediat sociale, përgjigjet ndaj protestës si “të guximshme” u censuruan me shpejtësi. Aktivistë, studiuesve dhe juristëve janë heshtur ose janë larguar nga vendlindja.
Por problemet në rritje të Kinës nuk mund të shuhen siç munden kritikët.
Problemet themelore ekonomike janë depërtuar dhe do të përkeqësohen nga bomba demografike e vendit, si dhe rritja e kontrollit shtetëror dhe strategjia gjithnjë e më e paqëndrueshme e zero-Covid.
Kontrollet e eksporteve të SHBA-së për gjysmëpërçuesit tashmë po hyjnë në fuqi. Armiqësia në rritje nga Uashingtoni, perëndimi dhe pjesë të tjera të botës është kryesisht, por sigurisht jo vetëm, për shkak të rritjes së armiqësisë së Kinës.
Këto sfida janë shumë të mëdha dhe komplekse për t’u zgjidhur nga një person.
Edhe sundimtari më i mirë nuk mund të qeverisë mirë nëse është i rrethuar nga po burra shumë të frikësuar për të thënë të vërtetën.
Për të ardhmen e parashikueshme, kjo është partia eXi dhe vendi i tij; por 1.4 miliardë njerëz duhet të jetojnë në të – dhe ne të tjerët duhet të jetojmë me të.
Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
