Nga CNN /Xi Jinping mund ta ketë hedhur poshtë përshkrimin që i ka bërë presidenti amerikan Joe Biden për shekullin e 21-të kur e ka quajtur një betejë midis demokracive dhe autokracive, por siç treguan samitet e G20 dhe APEC, udhëheqësi kinez i qëndron synimeve të zmbrapsë ndikimin amerikan jashtë SHBA.
Ende duke u mbështetur në shkëlqimin e një Kongresi të Partisë Komuniste që muajin e kaluar i konsolidoi pushtetin dhe zgjeroi kontrollin e tij mbi pushtetin në vend, Xi doli nga izolimi i Kinës me zero Covid me një mori takimesh personale në Bali dhe Bangkok javën e kaluar.
Në kontrast me imazhin e tij si një njeri i vijës së ashpër ideologjike, Xi u përpoq ta portretizonte veten si një burrë shteti me mendje të gjerë, duke i thënë Bidenit në takimin e tyre të hënën e kaluar se liderët “duhet të mendojnë dhe të dinë se si të shkojnë mirë me vendet e tjera dhe më gjerë në botë.”
Kjo shtrirje gjithëpërfshirëse diplomatike dukej se synonte posaçërisht aleatët e SHBA-së dhe liderët rajonalë të kapur në një rivalitet në rritje midis Uashingtonit dhe Pekinit.
Që nga marrja e detyrës, Biden ka forcuar marrëdhëniet me aleatët dhe partnerët për të kundërshtuar ndikimin në rritje të Kinës.
“Azia nuk është oborri i askujt dhe nuk duhet të bëhet një zonë për konkurrencë fuqie”, tha Xi të premten në hapjen e samitit të APEC, në mungesë të Bidenit, i cili tashmë ishte kthyer në SHBA.
Vorbulla e diplomacisë ballë për ballë përfaqëson një fitore për Xi, izolimi ndërkombëtar i vetë-imponuar i të cilit kishte rezultuar jashtëzakonisht i kushtueshëm pasi marrëdhëniet e Kinës ranë me Perëndimin dhe shumë nga fqinjët e saj gjatë pandemisë.
Tensionet janë ndezur mbi origjinën e koronavirusit, tregtisë, pretendimeve territoriale, historisë së të drejtave të njeriut në Pekin dhe partneritetit të ngushtë me Rusinë, pavarësisht luftës shkatërruese në Ukrainë.
“Duke gjykuar nga vëllimi i madh i krerëve ndërkombëtarë të shteteve që duan të kenë një takim kokë më kokë me Xi Jinping, mendoj se është e sigurt të thuhet se (udhëtimi) ka qenë i suksesshëm nga ana e Xi-t,” tha Wen-Ti Sung, një studiues politik me Programin e Studimeve të Tajvanit të Universitetit Kombëtar të Australisë.
Me buzëqeshje të gjera dhe shtrëngime duarsh, lideri kinez zhvilloi takime me homologët e tij nga SHBA, Australia, Franca, Koreja e Jugut, Japonia, Singapori, Indonezia, Filipinet dhe Papua Guinea e Re, ndër të tjera – duke përfshirë liderë, qeveritë e të cilëve kishin kritikuar hapur Pekinin.
Dhe në fjalime të shumta, Xi, i cili në fillim të këtij viti ishte bashkuar me Presidentin rus Vladimir Putin në shpalljen e planeve për të krijuar një “rend të ri botëror”, u përpoq të paraqitej tani si një lider që donte unitetin ndërkombëtar.
Lidhur me SHBA, Xi kritikoi “ndarjen ideologjike”, “politikën e bllokimit”, “mentalitetin e luftës së ftohtë” dhe përpjekjet për të “politizuar dhe armatosur marrëdhëniet ekonomike dhe tregtare”.
Gjatë dy samiteve, Xi mbajti gjithsej 20 takime dypalëshe në një orar kaq të ngjeshur që nganjëherë shtrihej deri në orët e vona të natës. Ai gjithashtu theksoi që shumicën e takimeve t’i mbante në hotelin e tij.
Optika flet vetë.
“Të gjithë liderët ishin rreshtuar me durim për të takuar “perandorin” e Kinës,” tha Jean-Pierre Cabestan, një profesor i shkencave politike në Universitetin Baptist të Hong Kongut.
Por, megjithë shtrirjen e dukshme, Xi tregoi gjithashtu se ishte i gatshëm të përballej me dobësitë e perceptuara.
Në një moment të rrallë dhe të sinqertë të kapur në kamera, Xi qortoi kryeministrin kanadez Justin Trudeau, duke e akuzuar atë për zbulimin e detajeve të një bisede të shkurtër mes tyre. Ndërsa u ndanë, Xi u dëgjua jashtë kamerave duke e përshkruar Trudeau si “shumë naiv”.
“Kjo i kujtoi të gjithë botës se ka kufij për këtë diplomaci të buzëqeshur – sapo të kaloni mbi interesin e Kinës, mund të futeni në telashe,” tha Cabestan.
Për Xi, stuhia diplomatike me udhëheqësit perëndimorë është një hap i parë thelbësor drejt normalizimit të marrëdhënieve – të cilat ishin tensionuar rëndë nga politika e tij e jashtme “e sigurt” dhe diplomacia “ujk-luftëtar” e diplomatëve kinezë.
Pavarësisht qëndrimit të tij shpesh agresiv, Pekini është gjithnjë e më i shqetësuar për shkëputjen ekonomike me Perëndimin.
Gjendja e keqe e ekonomisë kineze – falë izolimeve të pandërprera per politiken zero-Covid dhe ndalimit të fundit të SHBA për eksportin e çipave gjysmëpërçues të avancuar në Kinë – i kanë shtuar urgjencën Pekinit për të ndryshuar trendin.
Veçanërisht, midis udhëheqësve që Xi u takua në Bali ishte kryeministri i Holandës Mark Rutte, shtëpia e gjigantit gjysmëpërçues ASML – i cili është nën presion në rritje nga SHBA-ja për të ndaluar shitjen e produkteve të saj në Kinë.
Për Xi, mesazhi kyç që donte të dërgonte ishte vendosur tashmë në fillim të udhëtimit, kur ai u takua ballë për ballë me Biden për herë të parë si udhëheqës kombëtarë.
“Fakti që Xi po fliste me Biden-in kokë më kokë, me vetëbesim dhe buzëqeshje gjithë kohën, gjeneron këtë imazh që epoka e ‘G2’ ka ardhur,” tha nje tjeter analist politik.
Që nga ardhja në pushtet, Xi ka mbrojtur “ëndrrën kineze” të përtëritjes kombëtare – vizionin e tij për të rikthyer Kinën në lavdinë e saj të kaluar dhe për të rimarrë vendin e saj të merituar si një lider botëror.
Vitet e fundit, ai ka nxitur gjithashtu nocionin se Lindja po rritet, dhe Perëndimi është në rënie.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A do të veprojë edhe Biden si Trump me Kinën?
Biden akuzon Moskën për ndërhyrje në zgjedhje!
A do të jetë Kina shpëtimi ekonomik i Putinit?
