Gjatë gjithë historisë, janë përdorur një sërë përkufizimesh, si bisedore ashtu edhe klinike, për neurozën dhe psikozën. Këto përkufizime kanë ndryshuar shumë herë dhe vazhdojnë të debatohen edhe sot. Ja çfarë duhet të dini për psikozën dhe neurozën, duke përfshirë se si këto kushte janë të njëjta dhe si ndryshojnë ato.
Neuroza: Një term i përdorur për të përshkruar disa gjendje të shëndetit mendor. Në mënyrë tipike përfshin shprehje të sjelljeve obsesive, hipokondri, një nevojë intensive për kontroll, gjendje disociuese, depresion ose ankth. Ky nuk është një term i përdorur në diagnozën klinike dhe disa njerëz e shohin neurozën si një tipar personaliteti që ne të gjithë e kemi në një farë mase.
Psikoza: Një term i përdorur në diagnozën klinike për të përshkruar një gjendje mendore jonormale. Kjo gjendje mendore mund të përfshijë përjetimin e deluzioneve, paranojës, halucinacioneve dhe vështirësisë për të treguar se çfarë është e vërtetë dhe çfarë jo. Kjo mund të çojë në gjendje emocionale të shqetësuara dhe të folur të çorganizuar.
Të dyja kushtet mund të prodhojnë sasi të tepërta stresi dhe mund ta bëjnë jetën e përditshme të vështirë në disa situata.
Ngjashmëritë e neurozës dhe psikozës
Neuroza dhe psikoza kanë disa ngjashmëri, gjë që bën që disa njerëz t’i përdorin këto terma në mënyrë të ndërsjellë. Megjithatë, siç e keni parë, ato kanë përkufizime shumë të ndryshme.
Të dyja përfshijnë kushte të shëndetit mendor që mund të shkaktojnë ankth, depresion, sulme paniku dhe nervozizëm. Shpesh njerëzit me këto kushte e kanë të vështirë të kontrollojnë trurin e tyre të mendimit dhe mund të kenë vështirësi në lidhje me ankthin e përgjithësuar, funksionin ekzekutiv dhe vendimmarrjen.
Si në neurozë ashtu edhe në psikozë, simptomat ka të ngjarë të ndikojnë në marrëdhëniet personale dhe profesionale.
Dallimet midis neurozës dhe psikozës
Psikoza i referohet një kategorie specifike të gjendjeve mendore jonormale. Për shkak se neuroza nuk është një term klinik dhe mund të nënkuptojë gjëra të ndryshme për njerëz të ndryshëm, mund të jetë e vështirë të thuhet se ku është linja midis dy termave.
Dallimi kryesor midis psikozës dhe neurozës qëndron në perspektivë.
Një person që përjeton episode të neurozës mund të përjetojë periudha pakënaqësie ose të ndihet i mbingarkuar nga puna, familja dhe jeta në përgjithësi. Ata gjithashtu mund të shqetësohen ose të kenë mendime obsesive. Megjithatë, ata zakonisht mund të njohin mendimet e shqetësuara dhe të kuptojnë ndikimin që këto mendime kanë në jetën dhe marrëdhëniet e tyre.
Një person që përjeton episode të psikozës, nga ana tjetër, mund të mos jetë në gjendje ta gjejë atë perspektivë. Ata mund të përjetojnë halucinacione dhe/ose deluzione, të cilat përfshijnë dëgjimin e zërave ose shikimin e gjërave që të tjerët nuk i bëjnë. Herë pas here ata mund të besojnë gjithashtu se kanë fuqi të veçanta, të bëhen dyshues ndaj familjes dhe miqve ose të besojnë se dikush do t’i dëmtojë ata.
Një ndryshim tjetër është se përjetimi i psikozës më shpesh kërkon mjekim për të kontrolluar mendimet dhe sjelljen. Një person me neurozë mund të ketë nevojë vetëm për këshillim ose terapi të sjelljes.
Opsionet e trajtimit për neurozën dhe psikozën
Pavarësisht nëse jetoni me psikozë ose neurozë, është e mundur të përballeni me të dyja çrregullimet mendore. Të mësosh se si të menaxhosh stresin dhe ankthin mund të ulë simptomat, por biseda me një profesionist të shëndetit mendor për të përcaktuar shkakun themelor të neurozës ose psikozës është mënyra më e mirë për t’i trajtuar ato.
Për shkak se këto terma përfaqësojnë një spektër të gjerë simptomash të shëndetit mendor, metodat e trajtimit gjithashtu ndryshojnë shumë, por mund të përfshijnë terapi, medikamente psikiatrike ose trajtim spitalor në një repart psikiatrik.