The Economist
Kur presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, pushtoi Ukrainën më 24 shkurt 2022, qëllimi i tij ishte të merrte në kontroll të gjithë vendin, duke i hequr sovranitetin dhe idenë e identitetit kombëtar për ta kthyer atë që do të mbeste nga Ukraina në një shtet të dështuar.
Pas disa muajsh rezistence të ashpër të Ukrainës, shtetësia dhe identiteti i saj janë më të fortë se kurrë, dhe të gjitha gjërat që Putin kishte ndërmend t’i shkaktonte Ukrainës po dëmtojnë tashmë vendin e tij.
Lufta e Putinit po e kthen Rusinë në një shtet të dështuar, me kufij të pakontrolluar, grupe ushtarake private, një popullsi që kërkon të largohet, dhe një mundësi në rritje për një konflikt mes civilëve.
Dhe megjithëse besimi midis liderëve perëndimorë në aftësinë e Ukrainës për t’i bërë ballë terrorit të Putinit është rritur, është rritur gjithashtu shqetësimi për vetë aftësinë e Rusisë për t’i mbijetuar luftës, raporton abcnews.al.
Rusia rrezikon të rrëshqasë në kaos pas kësaj do të jetë e pamundur të kontrollohet dhe qeveriset.
Aneksimi absurd dhe i paligjshëm i Rusisë i katër rajoneve të Ukrainës, Kherson, Donetsk, Luhansk dhe Zaporizhia para se të vendoste kontrollin e plotë mbi to, e bën atë një shtet me territore të paligjshme.
“Federata Ruse, siç e njohim ne, po vetëlikuidohet dhe po kalon në një fazë të gjendjes së dështuar,” tha Ekaterina Schulmann, një shkencëtare politike. Administrata e saj nuk është në gjendje të kryejë funksionet e saj themelore.
Aneksimi nuk do t’i pengojë forcat ukrainase, por do të krijojë precedentë për rajonet e trazuara të Rusisë, duke përfshirë republikat e Kaukazit verior, të cilat ka të ngjarë të shkojnë drejt pavarësisë nëse qeveria fillon të “humbasë” kontrollin e saj.
Ushtritë private dhe mercenarët, edhe pse zyrtarisht të ndaluar në Rusi, po lulëzojnë.
Evgeny Prigozhin, një ish-i dënuar me nofkën “kuzhinieri i Putinit” dhe një drejtues i grupit Wagner, një grup privat mercenar, ka rekrutuar të burgosur dhe u ka ofruar atyre lirinë në këmbim të bashkimit me forcat e tij.
Wagner nuk ka dëshirë të integrohet në forcat e armatosura. E njëjta gjë mund të thuhet për forcën e kontrolluar nga Ramzan Kadyrov, një ish-komandant çeçen dhe tani president i Çeçenisë.
Edhe agjencitë e sigurisë qeveritare të Rusisë po u shërbejnë gjithnjë e më shumë interesave të tyre korporative. Shteti rus po dështon në të gjitha funksionet e tij. Larg nga mbrojtja e njerëzve të saj, përbën kërcënimin më të madh për ta, duke i përdorur si “mish për top”.
Më 21 shtator, i përballur me disfatën ushtarake në fushën e betejës në Ukrainë, Putin urdhëroi një mobilizim të rreth 300,000 personave. Të stërvitur dhe të pajisur keq, funksioni i tyre i vetëm është të luftojnë për të zmbrapsur përparimin e forcave ukrainase. Shumë prej tyre nuk kanë gjasa të mbijetojnë vitin e ardhshëm.
Mobilizimi shkaktoi një tronditje në Rusi shumë më të madhe se vetë fillimi i luftës.
Disa nga efektet e saj janë tashmë të dukshme: qendrat e rekrutimit shkaktuan kaos, pasi të paktën 300,000 persona janë larguar nga vendi (mbi 300,000 që u larguan në javët e para të luftës).
Shumica e tyre janë të rinj, të arsimuar dhe të shkathët. Ndikimi i plotë i largimit të tyre në ekonominë dhe demografinë e vendit ende nuk është bërë i qartë por tensioni social po rritet.
Ndërsa rusët në zonat urbane po largohen, dhjetëra mijëra bashkatdhetarë të tyre në zonat më varfra po grumbullohen dhe dërgohen në llogore. Me nisjen e operacionit special ushtarak, Putin ka thyer konsensusin e brishtë, sipas të cilit njerëzit ranë dakord të mos protestonin kundër luftës. Tani atyre u është kërkuar të luftojnë dhe të vdesin për hir të regjimit të tij.
Putin nuk mund të fitojë, por ai nuk mund të përballojë as t’i japë fund konfliktit.
Ai mund të shpresojë se duke i bërë kaq shumë njerëz të bashkëpunojnë në luftën e tij dhe duke i nënshtruar ata më shumë nga propaganda e tij helmuese, fashiste, ai do të jetë në gjendje t’i zvarritë gjërat.
Nëse ai do të ketë sukses, ose dështimet e tij së bashku me pakënaqësinë e elitës, rezultojnë në rënien e tij, do të përcaktojë se sa njerëz të tjerë do të vdesin dhe si do të shkatërrohet Rusia.
Siç tha Alexei Navalny, lideri i opozitës i burgosur i Rusisë, në një nga seancat e tij gjyqësore: “Ne nuk kemi qenë në gjendje ta parandalojmë katastrofën dhe nuk po rrëshqasim, por po fluturojmë drejt saj.
Por lind pyetja se sa shumë do të rezistojë Rusia dhe nëse do të shpërblehet. Viti i ardhshëm do të jetë vendimtar për këtë pyetje të zymtë.
