MENU
klinika

Ja për çfarë shërbejnë

Cili është funksioni i qelizave beta të pankreasit?

28.02.2023 - 09:20

Kur nivelet e glukozës në gjak rriten, qelizat beta reagojnë duke prodhuar dhe sekretuar më shumë insulinë të ruajtur. Insulina ndihmon qelizat specifike të thithin glukozën nga gjaku dhe ta shndërrojnë atë në glikogjen (një formë e ruajtur e sheqerit).

Glikogjeni ruhet në mëlçi dhe në indet e muskujve. Kur keni nevojë për energji ndërmjet vakteve, glikogjeni zbërthehet në glukozë dhe lirohet.

Qelizat beta gjithashtu lëshojnë amilinë, një hormon që ngadalëson shkallën e hyrjes së glukozës në qarkullimin e gjakut dhe kështu ndihmon në uljen e niveleve të larta të glukozës në gjak pasi të hani.

Amilina gjithashtu ngadalëson zbrazjen e stomakut dhe luan një rol për t’ju ndihmuar të ndiheni të ngopur ose të kënaqur pas një vakti.

Cilat kushte shëndetësore përfshijnë qelizat beta?

Diabeti i tipit 1

Diabeti i tipit 1 është një sëmundje autoimune ku sistemi imunitar i trupit shkatërron shumicën e qelizave beta.

Si rezultat, trupi j sekreton shumë pak insulinë, duke e bërë të vështirë për trupin të përpunojë glukozën. Kjo do të thotë që glukoza nga ushqimi që hani nuk mund të hyjë në qelizat tuaja. Kjo çon në rritjen e nivelee të glukozës në gjak.

Diabeti i tipit 2

Me diabetin e tipit 2, qelizat beta mund të prodhojnë insulinë, por qelizat e trupit zhvillojnë një rezistencë ndaj insulinës. Kjo do të thotë që qelizat janë të ngadalta për të thithur glukozën nga qarkullimi i gjakut dhe për ta kthyer atë në glikogjen.

Për shkak të kësaj parregullsie, qelizat beta mund të duhet të punojnë më shumë për të prodhuar insulinë të mjaftueshme për të rregulluar nivelet e glukozës në gjak. Ndërsa diabeti përparon, qelizat beta të mbingarkuara mund të mos jenë në gjendje të funksionojnë në mënyrë efektive, që do të thotë se trupi juaj përfundimisht mund të mos jetë në gjendje të prodhojë mjaftueshëm insulinë.

Insulinoma

Një insulinoma është një tumor në pankreas, që rrjedh zakonisht nga qelizat beta. Shumica e insulinomave janë beninje (jo kanceroze).

Qelizat beta zbulojnë kur nivelet e sheqerit në gjak janë të ulëta. Si përgjigje, ata ndalojnë së krijuari insulinë. Kjo i mban të qëndrueshme nivelet e sheqerit në gjak.

Insulinoma prodhon insulinë të tepërt, edhe kur nivelet e glukozës në gjak janë të ulëta dhe qelizat kanë thithur sheqer.

Kur trupi krijon shumë insulinë, ju mund të zhvilloni nivele të rrezikshme të sheqerit në gjak (hipoglicemia).

Zakonisht kërkohet kirurgji për të hequr insulinomat.

A është e mundur të rigjenerohen qelizat beta?

Po, qelizat beta mund të rigjenerohen. Por kjo nuk do të thotë që trupi mund të rimbush (zëvendësojë) automatikisht qelizat beta të humbura ose me funksion të ulët.

Hulumtuesit po eksplorojnë metoda të rimbushjes së qelizave beta si transplantimi ose medikamentet për të stimuluar rigjenerimin.

Këto metoda janë ende në fazat e hershme të zhvillimit. Nuk është e qartë nëse ose kur do të ketë një mënyrë të sigurt dhe efektive për të nxitur rigjenerimin e qelizave beta.