Me presionin në rritje nga aleatët e SHBA-së dhe evropianëve për të arritur një marrëveshje me rivalin e përhershëm Serbinë, kryeministri i Kosovës Albin Kurti u zotua të mërkurën se do t’i rezistojë çdo përpjekjeje “shantazhi” përballë një afati të afërt nga Perëndimi për të arritur një marrëveshje, shkruan Agence France-Presse (AFP)
Për muaj të tërë, të dërguarit perëndimorë kanë lëvizur mes kryeqyteteve të Serbisë dhe Kosovës në një përpjekje të re diplomatike për të zgjidhur tensionet e gjata që ziejnë gati 25 vjet pasi lufta midis kryengritësve shqiptarë etnikë dhe forcave serbe shkaktoi një fushatë bombardimi të NATO-s që i dha fund luftimeve.
Por më shumë se dy dekada më vonë, Beogradi ende refuzon të njohë Kosovën dhe me mbështetjen e aleatit të fuqishëm Rusisë e ka penguar territorin të hyjë në një sërë institucionesh ndërkombëtare, përfshirë Kombet e Bashkuara.
Me luftën në Ukrainë duke lëshuar pasiguri të re në Evropë, SHBA-ja dhe BE-ja duken të vendosura për të arritur një marrëveshje mes Kosovës dhe Serbisë për t’i dhënë fund krizës së viteve në Ballkan.
Sipas Kurtit, Kosova tani po përballet me një afat të marsit për të arritur në një lloj marrëveshjeje me Serbinë, pavarësisht nga një mal me pengesa dhe mosmarrëveshje themelore që helmojnë edhe pamjen në dukje të marrëdhënieve mes kundërshtarëve.
“Pengesa jonë më e madhe është këmbëngulja dhe kërkimi i Beogradit për [një] makinë kohe. Ata duan të kthehen në kohë dhe kjo nuk është e mundur,” i tha Kurti AFP-së gjatë një interviste në Prishtinë.
“Kosova është një vend i pavarur dhe do të jetë më mirë që edhe Serbia ta njohë Kosovën,” shtoi kryeministri, duke thënë se një veprim i tillë ka të ngjarë të lehtësojë integrimin e Beogradit në Bashkimin Evropian.
Mes ngërçit, Kurti këmbënguli se barra i takon Serbisë, të cilën ai e etiketoi një “autokraci” që ka nxitur lidhje të ngushta me Kremlinin në Rusi dhe vazhdon të destabilizojë Evropën Juglindore.
Uashingtoni, megjithatë, duket se po mbështetet shumë te Kurti dhe qeveria e tij për t’u dorëzuar në çështjet kyçe, me ambasadën e SHBA-së në Prishtinë këtë javë duke bërë thirrje për krijimin e menjëhershëm të një propozimi të gjatë për të formuar të ashtuquajturën Asociacion të Komunave me Shumicë Serbe, shkruan AFP.
Disa orë pas publikimit të deklaratës, në një takim të mbajtur të martën nga ambasada amerikane për të diskutuar propozimin Kurti nuk mori pjesë, duke lënë të kuptohet për rritjen e tensioneve me aleatin e palëkundur të Kosovës. Ai ka qenë prej kohësh një kundërshtar i marrëveshjes, duke thënë se shoqata do t’i jepte Serbisë një enklavë tjetër etnike në rajon që mund të përdoret për të minuar qeverinë e tij.
“Ne nuk mund të shantazhohemi. Nuk mund të kemi frikë. Ne jemi njerëz të guximshëm dhe ajo që kërkojmë është trajtim i drejtë, barazi dhe njohje reciproke.Nuk është e drejtë të bësh presion mbi vendin më pro-evropian, pro-amerikan dhe demokratik në Ballkanin Perëndimor. Presioni duhet të bëhet mbi Beogradin”, tha Kurti.
Nga ana tjetër, presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiq thotë se qeveria e tij është gjithashtu nën armë për të arritur një marrëveshje. Në një fjalim televiziv kombëtar muajin e kaluar, Vuçiç tha se atij i ishte dhënë një ultimatum nga vendet perëndimore për të normalizuar lidhjet me Kosovën ose do të përballej me masa që do t’i bënin “dëm të madh” vendit të tij.
“(Ata) thanë — ju duhet ta pranoni këtë plan, përndryshe do të përballeni me ndërprerjen e procesit të integrimit evropian, ndalimin dhe tërheqjen e investimeve dhe masave gjithëpërfshirëse ekonomike dhe politike që do të shkaktojnë dëme të mëdha në Republikën e Serbisë”, u tha Vuçiç shikuesve.
Në pamje të parë, Kurti dhe Vuçiç duket se janë liderët më të pamundur për të arritur një marrëveshje, me presidentin serb duke iu referuar publikisht homologut të tij kosovar si “llum terrorist”.
“Mund të flas për qëndrimet e presidentit të Serbisë, por jo për nivelin e tij arsimor”, tha Kurti për AFP.
Dikur i quajtur “Che Guevara i Kosovës”, Kurti u shndërrua nga një aktivist që drejtonte protestat e trazuara në rrugë në një anëtar të pakompromis të opozitës, i njohur për lëshimin e bombolave të gazit lotsjellës në parlament, përpara se të bëhej kryeministër. Sot ai është në detyrën e tij të dytë si kryeministër, pasi shënoi një fitore të shumicës në votime në vitin 2021.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Perëndimi nuk po na kushton aq rëndësi sa Vuçiçit”
Kurti: Serbia do të ‘fitojë’ territor, por s’do ja arrijë
Vuçiç: Edhe Shën Pjetri të më telefonojë…
