Pas ndalesave historike në Londër dhe Paris, presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelenskyy pritet të enjten të kërkojë një samit të BE-së në Bruksel jo vetëm për më shumë armë, por për të lehtësuar pranimin e Kievit në bllokun 27-anëtarësh.
Disa zyrtarë ukrainas kanë pohuar publikisht se vendi mund të jetë anëtar brenda dy viteve, ose duhet t’i jepet një hyrje “e shpejtë” që mund të zbehë reformat e vështira që zakonisht kërkohen. Pasi iu dha statusi i kandidatit në BE vitin e kaluar, Ukrainës duhet ‘t’i hapet’ një rrugë e besueshme drejt anëtarësimit.
Megjithatë, ka arsye të fuqishme pse është e rëndësishme për të dyja palët që Kievi të përmbushë të njëjtat standarde si aplikantët e mëparshëm.
Zelenskyy përsëriti në kryeqytetet perëndimore se ukrainasit po paguajnë me jetën e tyre për të mbrojtur vetë vlerat që mishëron BE.
Por BE-ja është një bastion i lirisë dhe demokracisë pikërisht për shkak të angazhimeve të vendosura ndaj anëtarëve të saj.
Është një ent kompleks juridik, politik dhe ekonomik prej 450 milionë banorësh, ku sundimi i ligjit ose problemet e korrupsionit në një vend mund të minojnë funksionimin e të gjithëve.
Zgjerimi i BE-së në ish-bllokun komunist tregoi se reformat mund të ndodhin shpejt kur ka stimuj, por theksoi grackat e shteteve absorbuese, institucionet e të cilave rezultojnë shumë të brishta.
Pavarësisht progresit të vërtetë të Ukrainës në ndryshimet strukturore dhe trajtimin e korrupsionit që nga “revolucioni i dinjitetit” të saj të vitit 2014, ajo nuk e ka ‘thyer’ plotësisht mbytjen oligarkike mbi politikën dhe gjyqësorin apo zbutjen e korrupsionit.
Heqja e pengesave për Ukrainën, për më tepër, do të shkaktonte një reagim të ashpër midis kandidatëve në Ballkanin Perëndimor – të dëmtuar gjithashtu nga lufta e fundit – nëse nuk u jepen të njëjtat lëshime.
Kiev shqetësohet se disa shtete të BE-së do të përdorin rregullat për ta lënë atë në një ‘dhomë pritjeje’ të përhershme. Nëse shoqëria ukrainase nuk beson se destinacioni është real dhe i arritshëm, për më tepër, liderët politikë dhe të shoqërisë civile do ta kenë pothuajse të pamundur të drejtojnë reformat e nevojshme. Këto janë jetike jo vetëm për ta përgatitur atë për BE-në, por që Ukraina të bëhet shteti modern evropian që aspiron të jetë.
Kjo, në të vërtetë, është një arsye pse Vladimir Putin i Rusisë ka qenë armiqësor ndaj integrimit të Kievit në BE.
Shtetet e BE-së duhet t’i ofrojnë Ukrainës një rrugë të qartë për t’u bashkuar. Brukseli duhet të angazhohet edhe më ngushtë në ndihmën dhe monitorimin e reformave. Marrëveshja e tregtisë dhe asociimit të Ukrainës me BE-në – mbi të cilën u luftua revolucioni i saj i vitit 2014 – do të thotë se tashmë është bërë punë e rëndësishme.
Roli qendror që BE do të luajë në rindërtimin e Ukrainës do t’i japë gjithashtu një prani dhe ndikim shumë më të madh se sa me kandidatët e mëparshëm.
Për BE-në, ky është gjithashtu një moment për të bërë reforma të mëtejshme të procesit të anëtarësimit, duke shkuar përtej ndryshimeve të bëra në vitin 2020, për të siguruar që jo të gjitha shpërblimet të vijnë në fund të procesit. Edhe para luftës së Ukrainës, Qendra për Studime të Politikave Evropiane, një institut kërkimor në Bruksel, hartoi një shabllon për anëtarësimin e “inskenuar” në BE; vendet do të kalonin nëpër katër etapa, me një integrim progresiv më të thellë.
Ndërkohë, shtetet e BE-së duhet të rishikojnë strukturat dhe vendimmarrjen për t’u përgatitur për të pranuar një anëtar, 43 milionë banorë të paraluftës, të cilit do t’i jepnin një ndikim të konsiderueshëm në votimin e shumicës së cilësuar, por në terma për frymë do të ishte një nga më të varfërit.
Kjo do të kërkonte ndryshime në traktatin e BE-së. Por lufta e agresionit të Rusisë është një moment kyç që një bashkim i cili vetë doli nga hiri i konfliktit duhet të jetë gati ta kuptojë.
Prioriteti më i menjëhershëm është ende t’i sigurohet Kievit mjetet për t’i dhënë fund konfliktit sipas kushteve të tij.
Por është koha që edhe tani të shqyrtojmë të ardhmen e pasluftës së Ukrainës – dhe të fillojmë përgatitjen për ditën kur ajo mund të zërë vendin e saj të plotë si një anëtar i “familjes evropiane”.
Burimi: Financial Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Analistët: BE-ja duhet të shpejtojë procesin e zgjerimit në Ballkan
