Në kohën kur ai dyshohet se filloi të punonte për një rus që ishte nën sanksionet e SHBA-së, McGonigal kishte hyrë tashmë thellë në marrëdhënie të tjera sekrete me Kryeministrin e Shqipërisë dhe një ish-operativ të inteligjencës shqiptare, sipas aktakuzës amerikane.
Puna në Shqipëri e McGonigal-it dyshohet se filloi ndërsa ai ende punonte për FBI-në, një pikë e veçantë shqetësimi për ish-kolegët e tij. Prokurorët pretendojnë se deri në gusht 2017, McGonigal kishte lidhje e kontakte me një person nga Nju Xhersi, i lindur në Shqipëri dhe që kishte punuar për inteligjencën shqiptare disa dekada më parë.
Aktakuza nuk e përmend emrin e këtij personi, por përshkrimi përputhet me Agron Nezën, për të cilin të dhënat e korporatave shqiptare tregojnë se hyri në biznes me McGonigal në vitin 2019, pasi McGonigal u largua nga FBI. Neza nuk iu përgjigj disa mesazheve, por shkrimi i “Euronews” tha se Neza dha një deklaratë, në të cilën ai e quajti McGonigal një mik dhe pranoi se i kishte dhënë para dhe se kishte qenë pjesë në takimet e McGonigal me zyrtarët shqiptarë. Emri i Nezës, së bashku me të tjerë, u përfshi në një akuzë të jurisë së madhe të nëntorit 2021 të publikuar nga “Business Insider” në shtator dhe u konfirmua për “The washington Post” nga një person i njohur me hetimin.
McGonigal i kërkoi Nezës para – dhe Neza pranoi, duke i premtuar se do ja kthente “pak nga pak”, sipas aktakuzës. Më pas të dy udhëtuan së bashku në shtator 2017 drejt Shqipërisë, ku u takuan me Kryeministrin Edi Rama, thuhet më tej në aktakuzë. McGonigal, i cili ishte ende duke punuar për FBInë në atë kohë, e paralajmëroi Kryeministrin shqiptar të mos jepte licenca fitimprurëse për shpime për kompanitë që ishin fronte për interesat ruse. Ndërsa McGonigal dukej se po vepronte në rolin e tij si oficer kundërzbulimi kundër ndikimit rus, prokurorët pretendojnë se, në fakt, Neza dhe një tjetër shqiptar që punonte me McGonigal, i identifikuar nga prokurorët si një këshilltar informal i Ramës, kishin interesat e tyre financiare në fushat e shpimit për naftë. Një piktor dhe ish-basketbollist, Rama ka shërbyer si kryeministër i Shqipërisë që nga viti 2013. Vitet e fundit, ai ka paralajmëruar rritjen e ndikimit rus mbi kundërshtarët e tij politikë, gjë që ata e kanë mohuar. Ekspertët thanë se liderët e të dy partive përpiqen të ndërtojnë dhe forcojnë lidhje me figurat kryesore amerikane, duke e bërë një aleancën me një zyrtar të lartë të FBI-së një mjet potencialisht të dobishëm për Ramën për të ndërtuar popullaritetin e tij në vend. Në kthimin e tyre në Shtetet e Bashkuara, prokurorët pretendojnë se Neza i dha McGonigal-it 80,000 dollarë ndërsa të dy ishin ulur në një makinë të parkuar jashtë një restoranti në Manhattan.
Shumë shpejt, Neza i dha atij dhe dy këste të tjera parash në shtëpinë e tij në Nju Xhersi, një total prej 225,000 dollarësh, para që McGonigal i tha Nezës se do t’ia kthente. Prokurorët thonë se McGonigal nuk përfshiu pagesat në formularët e kërkuar të zbulimit financiar të FBI-së. Ai gjithashtu dyshohet se nuk u bëri të ditur se Neza iu bashkua atij në udhëtim dhe se udhëtimi dhe akomodimi i tij iu dhanë falas.
Para se të tërhiqej nga FBI në vitin 2018, akuza pretendon se McGonigal dhe Neza u takuan vazhdimisht me Ramën në Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëri, përfshirë një herë për darkë në Uashington në mars 2018, kur atyre iu bashkua një ish-agjent i FBI-së, i cili nuk është identifikuar. Një vend me shumicë myslimane, Shqipëria ka qenë një partner kryesor strategjik i Shteteve të Bashkuara që nga dalja nga komunizmi në vitet 1990 dhe shihet nga Uashingtoni si një “lojtar” i rëndësishëm në luftën kundër terrorizmit ndërkombëtar.
Vendi dërgoi trupa për të mbështetur përpjekjet e SHBA-së në Irak dhe ngriti një statujë të Presidentit Xhorxh Bush, në një kohë kur popullariteti i tij diku tjetër në Evropë ishte në rënie. Shqipëria, një anëtare e NATOs që nga viti 2009, është rrënuar nga korrupsioni endemik dhe krimi i organizuar, dhe zyrtarët amerikanë kanë inkurajuar reformat në sistemin gjyqësor për ta bërë ligjin penal të vendit më të drejtë. Si rezultat, diplomatë të nivelit të lartë amerikan dhe zyrtarë të sigurisë bëjnë udhëtime të shpeshta në Shqipëri, tha Jasmin Mujanoviç, një ekspert i politikës ballkanike, duke treguar se ndërveprimet e McGonigal me Kryeministrin do të ishin parë në vend si rutinë dhe jo befasi.
Por, tha Mujanoviç, akuza se McGonigal po merrte para nga një aleat i Ramës ndërsa takohej me Kryeministrin dhe potencialisht po vepronte për të ndihmuar në avancimin e interesave të biznesit të njerëzve që e paguanin atë, mund të pengonte seriozisht përpjekjen e reformës të udhëhequr nga SHBA në Shqipëri. “Ajo që shpesh ka qenë zhgënjyese për njerëzit në rajon është se, kur shfaqen këta zyrtarë të lartë perëndimorë, në vend që të përdorin pozicionet e tyre për të ngri tur luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, duket sikur zbresin në nivelin tonë dhe bëhen pjesë e lojës”, tha Mujanoviç.
Në një deklaratë, Manjola Hasa, një zëdhënëse e Ramës, tha se Kryeministri u takua me McGonigal disa herë, por u prezantua nga Neza me McGonigal dhe nuk kishte njohuri për marrëdhëniet e dy burrave.
“Sa u përket akuzave, në aktakuzën e zotit McGonigal, ato nuk kanë asnjë lidhje me Kryeministrin shqiptar apo ndonjë zyrtar shqiptar”, tha Hasa.
Akuzat kundër McGonigal në Shqipëri në një farë mënyre komplikojnë një narrativë të thjeshtë të një zyrtari të FBI-së me prirje ruse, që avancuan kur u shfaqën akuzat për punën e tij me Deripaskën.
McGonigal akuzohet se ka marrë para për të çuar përpara interesat e Ramës, ndërkohë që disa analistë perëndimorë po ngrenë shqetësime për interesat ruse se janë përpjekur të influencojnë kundërshtarët e kryeministrit. Sipas aktakuzës, McGonigal inkurajoi FBI-në të hapte një hetim penal në vitin 2018 për një lobist amerikan që vepronte në emër të Partisë Demokratike të Shqipërisë. Një pjesë e informacioneve kundër lobistit, thonë prokurorët, kanë ardhur nga Neza dhe kanë origjinën në zyrën e Ramës.
Individi nuk përmendet në aktakuzë, por duket se përputhet me lobistin dhe ish-pjesë e stafit republikan të Capitol Hill, Nick Muzin. Ai u vu nën vëzhgim në të njëjtën periudhë pasi një artikull i marsit 2018 në Mother Jones ngriti pyetje nëse tarifat e tij të konsulencës mund të ishin paguar nga një kompani që lidhej me interesat ruse, duke nxitur një hetim në Shqipëri.
Për këtë rast nuk u ngrit asnjë akuzë. Në një email, Muzin tha: “Nuk kam asnjë arsye të besoj se kam qenë viktimë e këtij hetimi të rremë. Por nëse do të isha, kjo është për të ardhur keq dhe shpresoj se drejtësia do të vihet në vend”.
Alfred Lela, një zëdhënës i Partisë Demokratike të Shqipërisë, e quajti pretendimin se McGonigal inkurajoi FBI-në të hapte një hetim penal ndaj një shtetasi amerikan, i cili po vepronte si lobist për partinë e Lelës, si “zbulime brutale”. “Ju keni FBI-në, një degë e nderuar e zbatimit të ligjit të SHBA-së, e përdorur për të kryer veprat e pista të politikës shqiptare,” tha ai, duke shtuar se partia nuk është kontaktuar nga FBI për këtë akuzë. Puna e McGonigal në Shqipëri solli në orbitën e tij ish-agjentë të tjerë.
Të dhënat e korporatave në Shqipëri tregojnë se në shkurt 2019, pesë muaj pasi McGonigal u tërhoq nga FBI, ai dhe Neza blenë secili 25 për qind të aksioneve në një firmë avokatie me bazë në vend, e identifikuar në të dhënat e korporatave shqiptare si Zyra e Avokatisë dhe Hetimi. Një partner tjetër në firmë ishte Mark Rossini, një ish-agjent i FBIsë, karriera e të cilit përfundoi pasi ai u deklarua fajtor për akses të paligjshëm në dosjet e FBI-së në vitin 2007 për interes të së dashurës së tij aktore.
Rossini është rishfaqur vitet e fundit si një konsulent ndërkombëtar dhe ekspert për Shqipërinë, duke u shfaqur në intervista në mediat shqiptare për të paralajmëruar ndikimin rus mbi kundërshtarët politikë të Ramës. Një person i njohur me rrëfimin e Rossin-it për biznesin tha se kompania shqiptare nuk kryente asnjë punë dhe nuk kishte klientë. Në gusht, Rossini u padit me akuza për korrupsion në një rast që përfshin pagesat për guvernatorin e Porto Rikos. Ai është deklaruar i pafajshëm.
PASOJAT NË FBI
Akuzat e ngritura kundër McGonigal kanë tronditur qarqet e ngushta të zbatimit të ligjit federal. Por ato paraqesin gjithashtu implikime më të gjera të sigurisë dhe pasoja politike. Më 2 shkurt, senatori Richard J. Durbin (D-Ill.), kryetar i Komitetit Gjyqësor të Senatit, i quajti akuzat “jashtëzakonisht shqetësuese” dhe pyeti nëse aktivitetet e McGonigal mund të kenë komprometuar kundërzbulimin dhe hetimet kriminale, duke përfshirë Oleg Deripaskën dhe hetimin e FBI-së për lidhjet e mundshme të Trump me Rusinë. Roli i McGonigal, nëse ka, në hetimet e lidhura me Trump mbetet i paqartë. Disa nga agjentët e Nju Jorkut që ai mbikëqyrte punuan në elemente të hetimit të Uragani Crossfire, veçanërisht kur bëhej fjalë për një hetim afatgjatë të ishkëshilltarit të Trump, Carter Page, dhe marrjen e akuzave nga ish-spiuni britanik, Christopher Steele. Por nuk është e qartë se çfarë roli mund të ketë pasur personalisht McGonigal në ndonjë prej atij hetimi.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Asnjë akuzë ndaj McGonigal se mori para për të hetuar lobistin Nick Muzin”
“Si e njoh Ramën”, reagon Agron Neza: Paratë që i dhashë McGonigal s’kanë lidhje me qeverinë shqiptare
