Emmanuel Macron kërkoi rrënjësisht të reformonte sistemin e pensioneve të Francës në vitin 2019, një nga zyrtarët e tij të lartë paralajmëroi se protestat në rrugë nuk do të ndryshonin asgjë.
“Ne nuk po ngadalësojmë asgjë,” tha Gilles Le Gendre, lideri i atëhershëm i partisë La République En Marche të Macron në asamblenë kombëtare. “Kjo është reforma emblematike e makronizmit.”
Në fakt, gjërat më pas u ngadalësua, për shkak të COVID-19.
Por tre e pak vite më vonë, ka një deja vu.
Të martën, më shumë se 1.2 milionë njerëz dolën në të gjithë Francën – ndërsa grevat e sektorit publik filluan në shenjë proteste ndaj planeve të Macron për të rritur moshën e pensionit nga 62 në 64 vjeç. Një shumicë e popullsisë mbështeti largimet, pavarësisht ndërprerjes së transporti publik, shkollat, shërbimet lokale dhe sektorë të tjerë; disa sondazhe kanë vlerësuar se deri në 80% e të rinjve nën 65 vjeç kundërshtojnë propozimet e presidentit.
Rasti i Macron për rritjen e moshës minimale të pensionit është gjerësisht i ngjashëm me atë të bërë në vende të tjera, si Britania, ku pragu po rritet në 67.
Një popullsi më e vjetër në të cilën më shumë njerëz jetojnë për më gjatë, argumenton presidenti, ka bërë marrëveshjet aktuale financiarisht të paqëndrueshme.
Nuk ka dyshim se shpenzimet franceze për pensionet janë relativisht bujare, të marra si një përqindje e PBB-së.
Por një raport i vjeshtës nga këshilli këshillues i pensioneve të vendit zbuloi se një deficit vjetor prej 10 deri në 12 miliardë euro ishte i menaxhueshëm në kontekstin e shpenzimeve totale që arrinin në 340 miliardë euro.
Ai gjithashtu parashikoi një kthim gradual nga mesi i viteve 2030, pjesërisht si rezultat i valëve të mëparshme të reformës.
Rritja e moshës së pensionit është kështu një zgjedhje politike që ka vendosur të bëjë Macron, dhe jo një imperativ ekonomik.
Reformat janë pjesë e një strategjie më të gjerë për të adresuar mungesën e fuqisë punëtore.
Në nëntor, qeveria njoftoi se sasia e kohës që punëtorët e papunë mund të kërkojnë përfitime të plota mund të reduktohet me një të katërtën, në mënyrë që të inkurajojë njerëzit të kthehen në punë.
Pa dyshim që Macron shpreson se mbështetja për grevat do të pakësohet gradualisht.
Por gjerësia e madhe e opozitës popullore – mes një krize të kostos së jetesës dhe një ndjenje të përhapur të standardeve të jetesës në rënie – duhet t’i japë presidentit një pauzë për të menduar.
Mandati i Macron për reforma është më i dobët se në mandatin e tij të parë. Ai ka pranuar se i detyrohej pjesërisht një fitore të dytë, shumë më të ngushtë, zgjedhore ndaj Marine Le Pen një “fronti republikan” të votuesve të vendosur për të mbajtur të djathtën radikale jashtë pushtetit. Shumë nga ata votues do të kenë dalë në rrugë këtë javë, duke kundërshtuar ashpër reformat e tij.
Në asamblenë kombëtare, kryeministrja e tij, Élisabeth Borne, drejton një qeveri të pakicës, e cila do të ketë nevojë për mbështetjen e qendrës së djathtë.
Në mungesë të shumicës parlamentare, Macron nuk e ka përjashtuar mundësinë e zbatimit të legjislacionit me dekret nëse është e nevojshme. Kjo do të ishte keq për demokracinë franceze dhe një dhuratë për Le Pen, e cila po e shfrytëzon me sukses krizën për të pozicionuar të djathtën radikale si një mbrojtëse të të drejtave kryesore sociale.
Macron nuk ka më nevojë të gjykojë popullaritetin elektoral në atë që do të jetë mandati i tij përfundimtar. Por ai duhet të ecë me kujdes të jashtëzakonshëm mbi një terren kaq të ngarkuar.
Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Franca ka një nga moshat më të ulta të pensionit në botë
