Franca është pothuajse në një ngërç për reformat modeste të pensioneve. Gjermania po përballet me mungesë të gjerë të fuqisë punëtore. Në të gjithë ekonomitë më të mëdha të Evropës, një popullsi në plakje po zvogëlon fuqinë punëtore.
Çështjet janë të shumta, por në të gjithë kontinentin, një politikë mund të ndihmojë bizneset dhe qeveritë të lehtësojnë problemet e një tregu të ngushtë pune: nxitja e punësimit të grave.
Brenda BE-së, vetëm 68 për qind e grave të moshës 20 deri në 64 vjeç janë në punë – 10 pikë përqindje më pak se përqindja për burrat, sipas të dhënave të OECD. Shifrat në Mbretërinë e Bashkuar janë të ngjashme.
Përfitimet ekonomike nga mbyllja e hendekut janë të qarta. Komisioni Evropian vlerëson se i kushton BE-së 370 miliardë euro në vit. OECD mendon se Gjermania do të fitonte 9 për qind të prodhimit të brendshëm bruto nëse do të punësoheshin po aq gra sa burra, ndërsa ekonomia e Italisë mund të zgjerohej deri në 14 për qind.
Megjithatë, kujdesi për fëmijët mbetet i shtrenjtë dhe me mungesë, ndërsa sistemet e taksave në disa shtete anëtare e bëjnë të favorshme për gratë qëndrimin në shtëpi. Pavarësisht nga disa përparime, paragjykimet gjinore mbeten të zakonshme — veçanërisht në pjesë të Evropës lindore dhe jugore.
Me popullsinë në moshë pune të Evropës tashmë në tkurrje, papunësinë në nivelet më të ulëta rekord dhe rritjen e fortë të pagave duke shkaktuar shqetësime se inflacioni i lartë do të vazhdojë, rasti që qeveritë të veprojnë po bëhet gjithnjë e më urgjente.
“Vendet evropiane kanë shumë për të përfituar nga mosshfrytëzimi i potencialit të pjesëmarrjes së barabartë të grave në tregun e punës,” tha Chidi King, shefi i degës gjinore, barazisë, diversitetit dhe përfshirjes të Organizatës Ndërkombëtare të Punës. “Do të jepte një nxitje shumë të nevojshme për ekonomitë që përballen me kriza të shumta, duke përfshirë plakjen e popullsisë, mungesën e fuqisë punëtore, koston e jetesës dhe krizat gjeopolitike.”
Willem Adema, ekonomist i lartë në Divizionin e Politikave Sociale të OECD, argumenton se vendet jo vetëm që duhet të rrisin moshat e pensionit, por edhe të sjellin grupe të papërfaqësuara në fuqinë punëtore. “Gratë janë një nga ato grupe,” tha ai.
Rritja e pjesëmarrjes së grave ka përfitimin shtesë të rritjes së produktivitetit.“Gratë e reja kanë shumë më tepër gjasa, mesatarisht të kenë arritur një nivel të lartë të arritjeve arsimore në krahasim me të rinjtë,”tha Adema.
Evropa është tashmë kontinenti më i vjetër në botë dhe të dhënat e OKB-së tregojnë se deri në vitin 2040, do të ketë gati 50 milionë më pak njerëz në moshë pune. Në të njëjtën kohë do të ketë 45 milionë më shumë njerëz të moshës mbi 65 vjeç. Kjo do të thotë se më pak punëtorë do të duhet të gjenerojnë më shumë të ardhura tatimore për të paguar kostot në rritje të shëndetit dhe pensioneve.
Vitet e fundit ka pasur një përmirësim. Në Gjermani, për shembull, nuk është më keq që gratë me fëmijë të vegjël të shkojnë në punë. Por, edhe atje dhe në Mbretërinë e Bashkuar – ku edhe normat e punësimit të grave janë rritur ndjeshëm – ka ende një hendek prej 7 pikë përqindjeje.
Katharina Wrohlich, profesoreshë e financave publike, gjinisë dhe ekonomisë familjare në Universitetin e Potsdamit, vuri në dukje se pothuajse gjysma e grave gjermane ishin të punësuara me kohë të pjesshme. Wrohlich tha se kjo ishte pjesërisht për shkak të sistemit të taksave të Gjermanisë, në të cilin çiftet tatohen bashkërisht, dhe mungesës së objekteve të kujdesit për fëmijët me orar të përshtatshëm të hapjes.
Shumica pajtohen se mungesa e ofrimit të kujdesit adekuat për fëmijët është një arsye e rëndësishme për hendekun. “Qasja më e mirë në kujdesin ditor me cilësi të lartë dhe më të lirë është një faktor i rëndësishëm në rritjen e përqindjeve të pjesëmarrjes së femrave,” tha Claudia Olivetti, profesore e ekonomisë në Kolegjin Dartmouth.
Sipas një sondazhi të qeverisë, gjysma e familjeve në MB me të dy prindërit në punë thanë se kishin vështirësi për të gjetur kujdesin e fëmijëve me afat të caktuar që i përshtatej orarit të tyre të punës. Në BE, 18 për qind e grave në moshë pune që nuk kërkojnë punë thonë se arsyeja është se ato kujdesen për fëmijët. Përqindja për meshkujt ishte vetëm 2 për qind.
Megjithatë, të tjerë theksojnë se mbyllja e hendekut do të përfshijë më shumë sesa vetëm kujdesin ndaj fëmijëve.
“Politikat duhet t’i japin përparësi thyerjes së barrierave strukturore të rrënjosura thellë dhe diskriminimit në botën e punës,” tha King. “Qeveritë duhet të adresojnë ndarjen e pabarabartë të përgjegjësive të kujdesit, pagesën e pabarabartë për punë me vlerë të barabartë, dhunën dhe ngacmimin me bazë gjinore dhe normat e vjetruara sociale dhe kulturore.”
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “Financial Times“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
