Vite më parë, Emmanuel Macron vuri në dukje se epoka e naivitetit evropian ndaj Kinës kishte mbaruar.
Siç thekson Andrew Small në librin e tij The Rupture, ndryshimi nuk lindi kryesisht nga presioni i SHBA-së për të zgjedhur njërën anë, por nga vetë marrëdhëniet e Evropës me Pekinin.
Pikëpamjet kanë ndryshuar edhe falë forcës në rritje të Kinës në politikën e jashtme, trajtimit të Covid-it dhe mbështetjes së saj për Rusinë mbi Ukrainën. Muajin e kaluar, presidentja e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen, kërkoi një “çtensionim” të marrëdhënieve me Kinën.
Këmbëngulja e presidentit francez për ta përfshirë atë në udhëtimin e tij në Pekin javën e kaluar dërgoi një mesazh mirëseardhjeje uniteti.
Por ishin komentet e tij për gazetarët gjatë rrugës për në shtëpi ato që tërhoqën vëmendjen. Ideja që Evropa nuk duhet të jetë një “vasal” i SHBA-së ose të përfshihet në kriza që “nuk janë tonat”, minoi mbështetjen për një demokraci dhe ndezi zemërim nëpër kryeqytetet evropiane.
Natyrisht, politika e jashtme evropiane dhe ajo e SHBA-së nuk janë dhe nuk duhet të jenë sinonime.
As Pekini nuk do të habitet kur të mësojë se Tajvani është më i ulët në axhendën evropiane sesa amerikane.
Por të thuash kaq troç këto gjëra ndërsa ai u kthye nga Pekini dhe ndërsa Kina po kryente stërvitje ushtarake rreth Tajvanit, ishte një gabim.
Zyrtarët gjermanë e kanë portretizuar udhëtimin e kësaj jave në Pekin nga ministrja e Jashtme, Annalena Baerbock, si “pakësim të dëmit”.
Ajo paralajmëroi se përshkallëzimi në ngushticën e Tajvanit do të ishte një “skenar tmerri për të gjithë botën”.
BE po tërhiqet gjithashtu. Edhe në terma thjesht ekonomikë, industria dhe tregtia e çipave tregojnë se Evropa nuk mund të jetë indiferente ndaj të ardhmes së Tajvanit.
Interesat dhe qasjet evropiane mund të ndryshojnë pa kundërshtuar njëra-tjetrën. Të gjithë pajtohen se frenimi i Kinës nga furnizimi me armë Rusisë është një prioritet.
Von der Leyen ka theksuar se mbështetja për Moskën mund të jetë një rrezik në marrëdhënie. Interesat e biznesit francez ishin një nxitje kryesor, por qasja nuk ishte në thelb e gabuar apo marrëzi, edhe nëse ai i mbivlerësonte shumë fuqitë e tij bindëse.
Ndërsa disa dyshojnë se Franca po godet e vetme, të tjerë mendojnë se Macron po e pengonte atë dhe nuk arriti të mendonte për ndikimin e fjalëve të tij.
Dëshira e tij për autonomi strategjike evropiane përforcohet nga frika e kthimit të Donald Trump dhe shqetësimi për ringjalljen e Atlanticizmit.
Por vërejtjet e tij u gjykuan keq, duke pasur parasysh mbështetjen e shtuar të Evropës nga SHBA për sigurinë dhe pakënaqësinë republikane për atë ndryshim.
Senatori republikan Marco Rubio sugjeroi shpejt se nëse presidenti francez do të fliste për kontinentin, atëherë SHBA duhet të konsiderojë fokusimin në frenimin e Kinës dhe të largohet nga Evropa për të trajtuar luftën në Ukrainë.
Marrëdhëniet me Evropën vazhdojnë të përkeqësohen.
Pekini i ka shpërdoruar përpjekjet e konsiderueshme që ka investuar në Evropën Qendrore dhe Lindore, jo thjesht përmes diplomacisë “luftëtar ujku”, por, në mënyrë kritike, duke u lidhur aq ngushtë me Moskën.
Imperativat themelore ekonomike, demokratike dhe të sigurisë duken më të qarta se kurrë.
Veprimi në unitet do të jetë thelbësor.
Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
