MENU
klinika

Përgjigjet mjeku

Shkaqet e mungesës së hekurit dhe mundësitë e trajtimit

09.04.2023 - 08:50

“Pyet mjekun” është rubrika më e re, një platformë që bën të mundur kontaktin ndërmjet mjekut dhe pacientit.

Nëse keni ndonjë pyetje, për gjithçka që ju shqetëson në shëndetin tuaj, këtu do të merrni përgjigje nga mjekë me eksperiencë, pa rezervime takimesh dhe duke shmangur radhët e gjata.

Pacienti: Shkaqet e mungesës së hekurit dhe mundësitë e trajtimit

Mjeku: Lodhje, marramendje, rritje të shpejtë të rrahjeve të zemrës gjatë sforcimit, çrregullime të gjumit, vështirësi në përqendrim dhe dhimbje koke. Këto janë vetëm disa nga simptomat e shumta që mund të shkaktojë mungesa e hekurit.

Trupi ka nevojë për hekur për formimin e gjakut dhe për një sërë procesesh metabolike, siç është furnizimi me oksigjen në qeliza. Mungesa e hekurit ndodh shpesh pas humbjes së madhe të gjakut (për shembull pas operacionit, dhurimit të gjakut, menstruacioneve). Dieta e dobët ose sëmundjet mund të jenë gjithashtu shkaktarë të mungesës së hekurit. Trupi nuk mund të formojë vetë hekur, kështu që ai varet nga furnizimi përmes ushqimit. Mungesa e hekurit mund të zhvillohet në anemi me mungesë hekuri. Kjo i referohet një sëmundjeje që nuk lejon formimin e përshtatëm të gjakut për shkak të mungesës së vazhdueshme të hekurit.

Në Europën Qendrore, gratë shtatzëna janë veçanërisht të prekura nga anemia me mungesë të hekurit. Pothuajse 90% e grave të rritura nuk konsumojnë mjaftueshëm hekur në baza ditore. 1 në pesë gra ka një furnizim problematik me hekur dhe vajzat në pubertet mund të preken gjithashtu.

Mangësia rezulton nga një mospërputhje midis marrjes aktuale dhe nevojës së trupit për hekur. Kërkesat ditore për hekur mund të plotësohen me një dietë të ekuilibruar. Mbi të gjitha, njerëzit në situata të veçanta metabolike (gratë shtatzëna, gratë gjidhënëse, fëmijët, të moshuarit) kanë nevojë për më shumë hekur se doza e zakonshme ditore.

Ecuria dhe simptomat e mungesës së hekurit
Një mungesë hekuri mund të bëhet gradualisht e dukshme. Simptoma të tilla si dhimbja e kokës dhe mungesa e energjisë ndonjëherë mund të ndodhin për vite me rradhë, pa menduar rreth të qënit i prekur nga mungesa e hekurit. Megjithatë, mungesa e hekurit, e cila shpesh kalon pa u vënë re për vite me radhë, çon në anemi dhe mungesë të qelizave të kuqe të gjakut. Qelizat e trupit nuk furnizohen më mjaftueshëm me oksigjen, gjë që rezulton në lodhje, pagjumësi, dhimbje koke, mungesë përqendrimi ose anemi me mungesë hekuri.

Terapia lidhur me mungesën e hekurit
Anemia me mungesë hekuri mund të zhvillohet nëse mungesa e hekurit nuk trajtohet. Ekzistojnë tre mundësi trajtimi:

Marrja e suplementeve të hekuritInfuzionet e hekurit

Të ushqyerit e ndërgjegjshëm
Për të mbushur depot e hekurit, është e rëndësishme të siguroheni që të ushqimi që konsumoni të ketë një furnizim të përshtatshëm me hekur. Për të rimbushur rezervat e hekurit, kërkohet një dietë afatgjatë dhe e ndërgjegjshme, e cila mund të mbështetet me përdorimin e suplementeve të hekurit nëse është e nevojshme. Burime të mira të hekurit janë mishi, peshku, produktet me drithëra të plota, vezët dhe perimet (spinaqi). Erëzat e freskëta jeshile (trumzë, majdanoz, borzilok) përmbajnë gjithashtu shumë hekur.

Nëse mungesa e hekurit është e theksuar, ajo nuk mund të korrigjohet vetëm me ushqime që përmbajnë hekur.

Infuzionet e hekurit
Marrja e infuzioneve të hekurit janë një mënyrë për të rivendosur shpejt rezervat e hekurit. Infuzioni jepet përmes venës. Kjo gjithashtu përjashton efektet anësore të mundshme që mund të ndodhin nga marrja orale e suplementeve të hekurit. Kjo formë e zëvendësimit të hekurit është veçanërisht e përshtatshme për ata të prekur që nuk mund të tolerojnë suplementet orale të hekurit, ose për të cilët suplementet orale nuk janë të mjaftueshme. Përmes infuzionit, rreth 1000 mg hekur mund të merren për infuzion. Ky trajtim është një zgjedhje e mirë, veçanërisht për njerëzit që vuajnë nga anemia me mungesë hekuri.

Çfarë mund të bësh ti vetë nëse ke mungesë hekuri?
Nëse i kushtoni vëmendje një diete të ekuilibruar dhe të vetëdijshme, zakonisht i mbuloni kërkesat tuaja për hekur me ushqim të freskët. Është e dobishme për të nxitur përthithjen e hekurit me ushqime të ndryshme. Për shembull, mund të pini një lëng frutash të pasur me vitaminë C me një vakt ose të hani agrume në vend të një ëmbëlsire. Shmangni kafen, çajin ose verën e kuqe në vakte, ushqime që përmbajnë taninë (rrushi, molla, vanilja, kanella, etj) të cilat pengojnë përthithjen e hekurit.

Nëse keni edhe ju pyetje, dhe doni të merrni një përgjigje të shpejtë nga mjekët e “spitalit tonë online”, klikoni këtu. Identiteti juaj do të mbetet anonim.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Më së shumti, lidhet me mangësitë e lëndëve ushqyese

A është anemia gjenetike?

Dr. Dritan Subashi, Obstetër-Gjinekolog

A duhet të hiqni dorë nga veganizmi gjatë shtatzënisë?