Testi i gama-glutamil transpeptidazës (GGT) mat sasinë e enzimës në gjak. Shpesh matet në lidhje me fosfatazën alkaline (ALP) për të përcaktuar nëse mund të keni probleme me mëlçinë, kanalet biliare ose kockat.
Enzimat janë molekula që janë të nevojshme për reaksionet kimike në trup. GGT funksionon në trup si një molekulë transportuese, duke ndihmuar në lëvizjen e molekulave të tjera rreth trupit. Ai luan një rol të rëndësishëm në ndihmën e mëlçisë në metabolizimin e barnave dhe toksinave të tjera.
GGT është e përqendruar në mëlçi, por është gjithashtu e pranishme në fshikëzën e tëmthit, shpretkën, pankreasin dhe veshkat. Nivelet e GGT në gjak janë zakonisht të larta kur mëlçia është e dëmtuar. Ky test shpesh bëhet me teste të tjera që matin enzimat e mëlçisë nëse ekziston mundësia e dëmtimit të mëlçisë.
Pse bëhet testi GGT?
Mëlçia është thelbësore për prodhimin e proteinave në trup dhe filtrimin e helmeve. Ajo gjithashtu prodhon lëngje biliare, një substancë që ndihmon trupin të përpunojë yndyrnat.
Mjeku mund të urdhërojë testin GGT nëse dyshon se mëlçia është e dëmtuar ose nëse keni një sëmundje të mëlçisë, veçanërisht nëse lidhet me përdorimin e alkoolit. Testi GGT është aktualisht treguesi më i ndjeshëm enzimatik i dëmtimit dhe sëmundjes së mëlçisë. Ky dëm shpesh shkaktohet nga përdorimi i rëndë i alkoolit ose substancave të tjera toksike, si droga ose helmet.
Simptomat e problemeve të mëlçisë përfshijnë:
- ulje e oreksit
- nauze ose të vjella
- mungesa e energjisë
- dhimbje barku
- verdhëza, e cila është një zverdhje e lëkurës
- urinë jashtëzakonisht e errët
- feçe me ngjyrë të çelur
- kruarje e lëkurës
Nëse keni përfunduar një program rehabilitimi për alkoolin dhe po përpiqeni të abstenoni nga alkooli, mjeku mund të urdhërojë këtë test për të kontrolluar nëse jeni duke ndjekur programin e trajtimit. Testi gjithashtu mund të monitorojë nivelet e GGT për njerëzit që janë trajtuar për hepatitin alkoolik.
Si të përgatiteni për testin GGT?
Mjeku mund t’ju udhëzojë që të agjëroni për tetë orë para testit dhe të ndaloni marrjen e medikamenteve të caktuara. Nëse pini qoftë edhe një sasi të vogël alkooli brenda 24 orëve nga testi, kjo mund të ndikojë në rezultatet tuaja.
Si bëhet testi GGT?
Një test i rregullt gjaku mund të masë nivelin tuaj të GGT. Zakonisht, gjaku nxirret nga krahu. Mund të ndjeni një pickim ose një shpim kur futet gjilpëra dhe të keni një mavijosje të vogël më vonë.
Çfarë nënkuptojnë rezultatet?
Rezultatet tuaja nga testi GGT duhet të jenë të disponueshme ditën tjetër. Mjeku do t’ju ndihmojë t’i interpretoni ato dhe të vlerësoni nëse janë në intervalin normal apo jo.
Diapazoni normal për nivelet e GGT është 9-48 njësi për litër (U/L). Vlerat normale mund të ndryshojnë për shkak të moshës dhe gjinisë.
Testi GGT mund të diagnostikojë dëmtimin e mëlçisë, por nuk mund të përcaktojë shkakun. Nëse niveli i GGT është i ngritur, ndoshta do t’ju duhet t’i nënshtroheni më shumë testeve. Në përgjithësi, sa më i lartë të jetë niveli i GGT aq më i madh është dëmtimi i mëlçisë.
Disa nga kushtet që rezultojnë në rritje të GGT përfshijnë:
- mbipërdorimi i alkoolit
- hepatiti kronik viral
- mungesa e rrjedhjes së gjakut në mëlçi
- tumori i mëlçisë
- cirrozë, ose mëlçi me dhëmbëza
- përdorimi i tepërt i barnave të caktuara ose toksinave të tjera
- infrakt
- diabetit
- pankreatiti
- sëmundje të mëlçisë yndyrore
GGT shpesh matet në lidhje me një tjetër enzimë, fosfatazën alkaline (ALP). Nëse GGT dhe ALP janë të dy të ngritura, mjekët do të dyshojnë se keni probleme me mëlçinë ose kanalet biliare. Nëse GGT është normale dhe ALP është e ngritur, kjo mund të tregojë sëmundje kockore. Mjeku mund të përdorë testin GGT në këtë mënyrë për të përjashtuar disa probleme.
A është gjithmonë i saktë testi GGT?
GGT është e ndjeshme ndaj luhatjeve. Nëse mjeku mendon se përdorimi i përkohshëm i medikamenteve ose alkoolit po ndikon në test, ai mund të dëshirojë që ju të testoheni përsëri. Barbituratet, fenobarbitali dhe disa barna pa recetë mund të rrisin nivelet e GGT në trup. Nivelet e GGT rriten me moshën tek femrat, por jo tek meshkujt.
Nëse kohët e fundit keni ndalur së piri shumë, mund të duhet deri në një muaj që GGT-ja të bjerë në nivele normale. Pirja e duhanit gjithashtu mund të rrisë nivelin e GGT.
