MENU
klinika

“Rroftë Rusia”, “Poshtë Franca”...

Pse Nigeria mund të jetë “mollë sherri” mes Putin e Macron

31.07.2023 - 14:44

Niger, mund të jetë pika ku mund të plasë një tjetër luftë. Dje në këtë vend u sulmua ambasada franceze nga mijëra demonstrues pro-juntës që protestonin kundër pezullimit të ndihmës nga Parisi pas grushtit të shtetit në vend. Disa manifestues u përpoqën gjithashtu të hynin në ndërtesë, të tjerë shkatërruan pllakën që shkruante “Ambasada Franceze në Niger”, përpara se ta shkelnin dhe ta zëvendësonin me flamuj të Rusisë dhe Nigerit.

“Rroftë Putini”, “Rroftë Rusia”, “Poshtë Franca”, thërrisnin protestuesit. Pasi u përpoqën më kot të qetësonin protestuesit, ushtria hodhi gaz lotsjellës për të shpërndarë demonstruesit, mbështetës të liderëve të grushtit të shtetit që rrëzuan presidentin e zgjedhur Mohamed Bazoum pak ditë më parë.

Franca paralajmëron luftë

Reagimi i Parisit ishte i menjëhershëm. Presidenti Emmanuel Macron, paralajmëroi se “nuk do të tolerojë asnjë sulm kundër Francës dhe interesave të saj” në Niger dhe Franca do të përgjigjet, “menjëherë dhe në mënyrë jo fleksibile” në rast të një sulmi ndaj bashkatdhetarëve të saj. “Kushdo që sulmon qytetarët francezë, ushtrinë, diplomatët apo bazat franceze, do të shohë që Franca do të reagojë menjëherë dhe me vendosmëri”, thuhet në deklaratën e pallatit Elysee. “Franca gjithashtu mbështet të gjitha nismat rajonale që synojnë rivendosjen e rendit kushtetues” dhe kthimin e presidentit të zgjedhur Mohamed Bazoum, të rrëzuar nga puçistët. Ecoëas, Komuniteti Ekonomik i Shteteve të Afrikës Perëndimore, u ka dhënë një ultimatum njëjavor puçistëve në Niger për të rivendosur rendin kushtetues dhe qeverinë civile nga presidenti Mohamed Bazoum, duke mos përjashtuar përdorimin e forcës nëse kjo nuk ndodh.

Rusia drejt përfshirjes në konflikt

Udhëheqësit e grushtit të shtetit të Nigerit kanë paralajmëruar fuqitë rajonale dhe perëndimore kundër ndërhyrjes ushtarake për të rikthyer presidentin e rrëzuar. Një deklaratë pretendonte se organi rajonal Ecoëas po përgatitej të miratonte një “plan agresioni kundër Nigerit”. Blloku i kombeve të Afrikës Perëndimore nuk ka komentuar. Ajo po mblidhet për të diskutuar grushtin e shtetit, të cilin e ka dënuar. Grushti i shtetit ka shkaktuar shqetësimin se Nigeri mund të drejtohet drejt Rusisë. Burkina Faso dhe Mali fqinjë u afruan më shumë me Rusinë që nga grushtet e tyre. Gjenerali Abdourahmane Tchiani, kreu i njësisë së rojeve presidenciale i cili e ka shpallur veten lideri i ri i Nigerit paralajmëroi Ecowas dhe vendet perëndimore pa emër që të mos ndërhyjnë. “Ne i përsërisim edhe një herë Ecowas ose çdo aventurieri tjetër vendosmërinë tonë të vendosur për të mbrojtur atdheun tonë,” thuhej në deklaratën, e cila u lexua në TV. Rreth dy javë më parë, kryetari i Ecowas, presidenti i Nigerisë Bola Tinubu, paralajmëroi se terrorizmi dhe modeli në zhvillim i grushteve të shtetit në Afrikën Perëndimore kishin arritur nivele alarmante dhe kërkoi veprim urgjent. Bashkimi Afrikan dhe vendet perëndimore e kanë dënuar gjithashtu marrjen ushtarake, por udhëheqësi i grupit mercenar të Wagner të Rusisë, Yevgeny Prigozhin, thuhet se e ka përshkruar atë si një triumf.

“Ajo që ndodhi në Niger nuk është asgjë tjetër veçse lufta e popullit të Nigerit me kolonizatorët e tyre,” u citua të thoshte ai në një kanal Telegram të lidhur me Wagner, megjithëse komentet e tij nuk janë verifikuar në mënyrë të pavarur. Ushtritë kanë marrë pushtetin vitet e fundit edhe në Mali, Burkina Faso dhe Guinea. Junta në Mali ka sjellë grupin mercenar rus Wagner për ta ndihmuar atë të luftojë militantët islamikë. Franca, ish-fuqia koloniale, njoftoi tërheqjen e trupave të saj vitin e kaluar në mes të armiqësisë në rritje nga junta. Më pas, ajo e zhvendosi selinë e saj ushtarake rajonale në Niger. Në qershor, junta e Malit tha se 12,000 paqeruajtësit e OKB-së gjithashtu duhej të largoheshin pas një dekade të luftës kundër militantëve islamikë. OKB ra dakord, duke thënë se tërheqja do të përfundonte deri në fund të vitit. Të shtunën, Franca tha se kishte pezulluar të gjithë ndihmën për zhvillim dhe mbështetjen buxhetore për Nigerin. Një vendim të ngjashëm kanë marrë edhe Bashkimi Evropian dhe SHBA.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN